İran Kürt mahkumları neden idam ediyor?

Son iki haftada en az üç Kürt siyasi mahkumu idam eden Tahran yönetimi ne yapmak istiyor?

İran’da, daha ılımlı olduğu belirtilen bir yönetimin işbaşına gelmiş olmasına karşın idam cezası uygulamalarının son aylarda hızlandığı ve geçtiğimiz iki hafta içinde en az üç Kürt siyasi mahkûmun idam edildiği bildiriliyor.

İdamlar, 2011 yılından bu yana İran’la PJAK arasında ateşkesin uygulamada olduğu dikkate alındığında İran'ın Kürt politikasında bir değişikliğe mi gittiği sorusunu gündeme getiriyor.

KCK’nın bir parçası olan PJAK, silahlı militanları bulunan bir siyasi örgüt.

Türkiye kamuoyunda PJAK’ın adı, PKK’nın İran kolu olduğu iddialarıyla birlikte anılıyor.

YAKINLAŞMA MESAJI

BBC Türkçe’nin sorularını yanıtlayan PJAK Genel Başkanı Heci Ehmedi ‘İran’ın Kürt siyasi mahkûmları idam ederek 2011’den beri geçerli olan ateşkesi çiğnediğini ve son idamların Türkiye’ye yakınlaşma mesajı olduğunu’ söylüyor.

Ehmedi’ye göre idamların iki nedeni var:

“Birincisi, İran’ın Türkiye’ye bir mesaj göndermek ve bu sıralarda bozuk olan ilişkilerini iyileştirmek istemesi. Son günlerde, idamlardan sonra İran ve Türkiye arasında yapılan ikili görüşmeler bunun işareti. Ne zaman İran’dan delegeler Türkiye’ye gitmek istese ondan önce mutlaka İran Kürtleri’ne yönelik idamlar gerçekleştirilir ve baskılar artar. Zira aslında İran Türkiye’ye şunu göstermek istiyor: Biz de sizin gibi Kürt meselesinde ve Kürtler’le olan sorunumuzda ciddiyiz. Ve Türkiye’ye kendi ciddiyetlerini göstermek istiyorlar.”

TÜRKİYE'NİN ÖCALAN İLE YAKINLAŞMASINDAN RAHATSIZ

Ehmedi’ye göre, ikinci nedense ‘İran halkını korkutmak ve susturmak’.

PJAK lideri Ehmedi, İran’ın, 'Türkiye’nin PKK lideri Abdullah Öcalan'la görüşmelerinden rahatsız olduğunu ve bunu bozmak istediğini' söylüyor:

“Aslında Kürtler'in yaşadığı dört ayrı bölgede ne zaman Kürtler’le ilgili iyi bir gelişme olursa İran bunu bozmak ister çünkü biliyor ki böyle devam ederse kendisi de adımlar atmak zorunda kalacak.”

TEPKİSİZ KALMAYACAĞIZ

2011'de yapılan ateşkesin maddelerinden birinin de idamlarla ilgili olduğunu söyleyen Ehmedi’ye göre İran anlaşmayı ihlal etti:

“Kandil savaşından sonra yapılan ateşkese aşağı yukarı her iki taraf uydu. İki yıldır ateşkes var. Bu iki yıl boyunca iki taraf da ateşkese sadık kaldı ama ara sıra bazı küçük çatışmalar çıktı. Ama iki taraf da o çatışmaların devamını önledi. Bu ateşkeste yer alan maddelerden biri İran’da bulunan siyasi Kürt tutukluların idam edilmemesidir. Ama şu anda görüyoruz ki İran bu maddeyi çiğnedi. Bu da şu anlama geliyor: Ateşkes İran tarafından bozuldu. Gerçi PJAK buna cevap verdi. İran’ın kuzeybatısındaki Urumiye şehri yakınlarında bir çatışma oldu ve bu çatışmada beş Devrim Muhafızı öldürüldü.”

Peki idamların sürmesi halinde PJAK'ın tavrı ne olacak?

Ehmedi’ye göre 'böyle bir durumda artık bu ateşkesin ne kendileri için ne de İran için bir anlamı kalacak'.

Ehmedi, beklediklerini ve İran’ın atacağı adımları görmek istediklerini belirterek, “Hem onlar hem biz eminiz ki biz, herhangi bir saldırı ve baskı karşısında sessiz kalmayacağız. Ateşkeste yer alan maddelere uymayan bir şeyler yapılırsa biz tepkisiz kalmayacağız” diyor.