ABD, Tahran yönetimi üzerinde baskıyı artırmak için bölgede bir kıskaç yaratmaya çalışırken, İran petrol ambargosuna uğrar ve açığı başkaları kapatırsa, bunun 'sonuçları olacağı' uyarısı yaptı.
Abone olİran, Basra Körfezi'ndeki petrol üreticisi ülkeleri, petrol üretimini artırmamaları konusunda uyardı; böyle bir adımın sonuçlarından kendilerinin sorumlu olacağını bildirdi.
ABD ve Avrupa Birliği ülkeleri bir süredir İran'ın petrol sektörünü hedef alan yeni yaptırımlar uygulamak için adımlar atıyor, oluşabilecek açığın ise Körfez ülkelerinden kapatılması formülü konuşuluyordu.
Çeşitli liderler son günlerde bölgeyi ziyaret ederek arzın ne kadar artırılabileceği konusunda nabız yokluyor.
Gelirinin önemli bölümünü petrol satışından sağlayan İran ise üretim artışı yolunda adım atılırsa misillemede bulunma uyarısı yaptı.
Şark gazetesine açıklama yapan İran'ın OPEC temsilcisi Muhammed Ali Hatibi, "Arap komşularımız (Avrupa ve ABD ile) işbirliği yapmamalı" dedi.
Bu gibi bir adımı 'dostane' görmeyeceklerini belirten Hatibi, bu ülkelerin İran'ın petrolü yerine kendilerininkini koymaya yeşil ışık vermeleri halinde "Hürmüz Boğazı da dahil bölgede olacakların başlıca sorumlusu kendileridir" dedi.
İran ile Umman arasında kalan Hürmüz Boğazı, dünya petrollerinin altıda birinin pazarlara aktarılması için kilit bir geçiş yolu. İran son haftalarda boğazı kapatabileceği tehdidinde bulunuyor.
Alternatif kaynaklar
İran petrolünün en büyük alıcıları Çin, Hindistan, Japonya ve Güney Kore. Bu dört Asya ülkesi, Tahran'ın satışlarının yarısını oluşturuyor.
ABD yetkilileri son günlerde bu ülkelerin kapısını aşındırarak İran'a yaptırımların petrolü de etkileyecek şekilde genişletilmesine destek istedi.
Özellikle Çin ve Hindistan gibi hızla büyüyen ülkeler, yüklü miktarda petrole ihtiyaç duyuyor.
Kamuoyu önünde ABD'nin yaptırım talebine mesafeli dursalar da bölge liderlerinin artarda Orta Doğu'ya ziyaret düzenlemesi, bu konuda nabız yokladıklarını düşündürüyor.
Çin Başbakanı Wen Jiabao, dün ülkesinin en büyük petrol kaynağı olan Suudi Arabistan'a giderek Kral Abdullah ile görüştü.
Aynı sıralarda Güney Kore lideri Lee Myung-Bak Umman ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde petrol ticaretini konuştu.
Gözlemciler, İran petrolünden vazgeçmeye istekli olmasalar da liderlerin ambargonun sıkı şekilde uygulanması gibi bir duruma karşı kendilerini sağlama almak istediğini düşünüyor.
ABD'nin uluslar arası petrol satışlarında işlemleri üstlenen İran merkez bankası ve benzeri bankalara yaptırım kararı ardından, ay sonunda Avrupa Birliği de benzer bir yaptırım paketi üzerinde uzlaşmayı umuyor.
BM bünyesinde ise Rusya ve Çin, İran'a yaptırım uygulanması fikrinden hoşnut değil.