İran Folklor ve Müzik Festvali'nin on ikincisi Kirman'da yapıldı

İran Folklor ve Müzik Festivali’nin on ikincisi Kirman şehrinde Safeviler döneminde inşa edilen ünlü 'Genceli Han Sarayı' ile 'Pars Hotel Grup'ta büyük katılımla yapıldı.

Kur’an-ı Kerim ve İran Millî Marşı okunarak başlayan festival, protokol konuşmalarıyla devam etti: Kültür Bakanı Salihi Emirî’nin konuşması sunuldu. Arkasından kültür bakanının sanat işlerinden sorumlu yardımcısı Muhammed Müçteba Hüseynî konuşma yaptı. Onu müteakiben Kültür Bakanlığı Müzik Merkezi Müdürü Dr. Muhammet Allahyarî konuşma yaptı. Arkasından Kirman Eyaleti Kültür ve İrşadi İslâm Temsilcisi, Vali Vekili, 12. Müzik Folklor Festivalinin Müdürü Dr. Ahmet Sedrî, İran Müzik Encümeni Müdürü Sabetniya, Kirman Kültür Merkezi Müdürü Elizade ve Kültür Bakanı Yardımcısı Hüseynî yaptı.

Genceli Han Sarayı’nda Azerbaycan-Tebriz Müzik Topluluğu

İran İslam Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı ve Sanat İşlerinden Sorumlu İslâmî Rehberlik tarafından düzenlenen ve paydaşları arasında Kirman Eyaleti İdare-e Kültür ve İrşad-e İslâm Başkanlığı, Kirman Valiliği ve Kirman Nasrettin Tusi Üniversitesi’nin de yer aldığı Folklor-Müzik Festivali, 07-10 Kasım 2019 tarihlerinde, Genceli Han Sarayı, Pars Hotel Grup, Nasreddin Tusi Üniversitesi ve 70 derece sıcaklığı ile dünyanın en sıcak yeri olan Lut Çölü’nün Şehdad yakınlarında Kelut kırsalında gerçekleştirildi.

Kirmanşah Folklor Ekibi

Kaşkaylardan Türkmenlere, Bahtiyarilerden Beluçlara, Leklerden Gurmançlara, Farslardan Türklere kadar İran İslâm Cumhuriyeti çatısı altında bulunan bütün halkların sanatçıları, yerel kıyafetleri, özgün çalgıları, sanat eserleri ve folklor ekipleriyle programa katıldılar.

Guçan (Kuzey Horasan ‘Haray’ Kızlar Grubu) Lut Çölü kıyısında

Loristan Bölgesi Müzik Topluluğu

Herat Hoşnavaz Müzik Grubu

İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tasavvuf Musikisi grubunun sunduğu program çok büyük ilgiyle izlendi. Doç. Dr. Ubeydullah Sezikli yönetimindeki grup Anadolu ve Balkanlardan kadim eserler seslendirdi.

Tebriz folklor ekibinin gösterileri görülmeğe değerdi. Hiçbir Türk devlet ve topluluğunda görülmeyen figürler sergilenip kompozisyonlar oluşturdular.

Festivalin çok önemli bir yanı da müzik folklor programlarına paralel olarak konferanslar verilmesiydi. Türkiye’den de iki ilim adamının davet edildiği konferanslarda folklor ve müzik, bilimin ışığında yorumlandı.

Araştırmacı/müzisyen Müjgân Çayehan, Kuzey Horasan Bölgesi âşıklarından Rövşen Ali Gülefruz’dan derlediği Kerem ile Aslı Hikâyesini, âşığın icrası eşliğinde tahlil etmesi çok alkış topladı.

Araştırmacı Müjgân Çayehan ve Rövşen Ali Gülefruz

Doktorasını “İran Türklerinde Musiki ve Sosyo Kültürel İşlevi” konusunda yapan Kafkas Üniversitesi Devlet Konservatuarı Müdürü Doç. Dr. Yavuz Selim Kafkasyalı “Müzik Perspektifinden Halk Hikâyeleri: Kerem ile Aslı Örneği konulu konferansını verdi. Büyük ilgiyle karşılandı.

Doç. Dr. Yavuz Selim Kafkasyalı ve Damon Şeşbölükî

Tahran Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Meryem Karasu, Karşılaştırmalı Halk Müziği konusunda çok ilgi çekici bir konferans verdi.

Festival boyunca Farsça – Türkçe tercümanlığını Ünlü Kültür ve Sanat Adamı Damon Şeşbölükî yaptı. İran’ın yegâne kadın ses sanatçısı olan ve devlet tarafından “Doktor” unvanı ile taltif edilen Dr. Pervin Behmenî Hanım’ın oğlu olan Şeşbölükî aynı zamanda Festivalin düzenleme grubunun araştırma heyeti ve Kaşkayî Grubunun rehberidir.

Tahran Üniversitesinden Dr. Meryem Karasu

Son konferansı Atatürk Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Ali Kafkasyalı verdi.

12. Müzik Folklor Festivaline Atatürk Üniversitesi’nden davet edilen Kafkasyalı, Kültür Bakanı Salih Emiri, Kültür Bakanı Yardımcısı Hüseynî, 12. Müzik Folklor Festivalinin Müdürü Dr. Ahmet Sedrî, Festival Müdür Yardımcıları Dr. Meryem Karasu, Çirağî, Rüstemî; İran Müzik Encümeni Müdürü Sabetniya, Kirman Kültür Merkezi Müdürü Elizade, Kirman Valisi ve Kirman halkına teşekkürle sözlerine başladı.

Konuşmasında: “En çok âşığın bulunduğu, yüzlerce halk hikâyesinin tasnif edildiği, yüzlerce musiki makamının meydana geldiği, en zengin âşık musiki aletlerinin kullanıldığı ve âşıklık geleneğinin en canlı olarak yaşandığı yer olmasıyla İran geçmişte olduğu gibi günümüzde de âşıklık geleneğinin merkezidir. Kerem ile Aslı, Kurbanî, Hasta Kasım, Arzu ile Gamber, Tahir ile Zöhre, Abbas ile Gülgez, Garip ile Şahsanem, Kaçak Nebi gibi pek çok halk hikâyesinin İran âşıkları tarafından tasnif edilmesi bunun göstergesidir. Âşıklık geleneğinin, özellikle halk hikâyelerinin İran halklarının kültüründe önemli yeri vardır.”

İran Türklerinin dil, edebiyat, tarih, folklor, âşıklık geleneği gibi konularıyla ilgili önemli ve hacimli eserleri bulunan Kafkasyalı “Halk Hikâyelerinin İran Halk Kültüründeki Yeri” konusunu değerlendirdi. Programa katılan uzmanlar ve gazeteciler tarafından kendisine sorular sorulara aksakal bir hoca olarak müdrik cevaplar verdi. Soru cevap bölümü bir saatten uzun sürdü.

Prof. Dr. Ali Kafkasyalı ve Damon Şeşbölük

Konferans dizisi, Ozan Nihat’ın Köroğlu ve Karacaoğlan’dan okuduğu türkülerle son buldu.

Ozan Nihat

Kirman Pars Hotel Grup’un festival boyunca beş yıldızlı unvanına layık kusursuz ve sınırsız hizmeti herkesi memnun etti.

İran televizyonlarında ve basınında Festivalle ilgili pek çok haber ve yorum yapıldı. Medyada festivale geniş yer verildi.

Özellikle İran’ın 4. Kanal Televizyonda Türkiye’den davet edilen Prof. Dr. Ali Kafkasyalı, Doç. Dr. Y. S. Kafkasyalı ve Ozan Nihat ile ilgili Dr. Sedri, Dr. Peyam, Dr. Mehdevî ve Damon Şeşbölükî’nin katıldığı bir program yapıldı.

Hastanede yatmakta olan Dr. Pervin Behmenî’nin gelini Nazenin Hanım’ın refakatinde Mehrabat Havaalanına gelerek Prof. Dr. Ali Kafkasyalı’yı karşılama nezaketi göstermesi kaydedilmeğe değer büyük bir incelik olmuştur.

Dr. Pervin Behmenî, Prof. Dr. Ali Kafkasyalı…

Ayrıca festival sırasında özel görüşmeler de yapıldı: Bunlardan önemli biri İran Kültür Bakanlığı Müzik Merkezi Müdürü Dr. Muhammet Allahyarî, İran Müzik Encümeninin Müdürü Ali Sabitniya, Tercüman ve Düzenleme Kurulu üyesi Damon Şeşbölükî ile Atatürk Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Kafkasyalı ve Kafkas Üniversitesi Devlet Konservatuarı Müdürü Doç. Dr. Yavuz Selim Kafkasyalı festival ve gelecekte yapılacak çalışmalar üzerine görüşme yaptılar. Görüşmede müzik ve kültür alanında iki ülke arasında neler yapılabileceği üzerine fikir alışverişi yapıldı. Karşılıklı olarak müzik grupları ve sanatçılar davet edilebileceği ortak festivaller, şölenler yapılabileceği konuşuldu. Hatta Yavuz Selim Kafkasyalı Kafkas Üniversitesi’nin rektörü ile görüşeceğini yapılacak protokol ile konservatuvarlarına öğrenci bile kabul edebileceklerini ifade etti.

Dr. Allahyârî, Şeşbölükî, Ali Kafkasyalı, Y. S. Kafkasyalı görüşme esnasında

Konferans katılımcılarından bazıları

Sonuç olarak, Prof. Dr. Ali Kafkasyalı ve Doç. Yavuz Selim Kafkasyalı’nın konferansları ve görüşmeleri festivale katılan yerli ve yabancı ilim insanları, akademisyenler, müzik ve etnoloji öğrencileri tarafından çok ilgiyle izlenip takdir edildi. Bu sebepten her iki akademisyeni birkaç hafta sonra konferans vermek üzere Tahran Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesine resmi davet ettiler ve bu davetlerin - gidiş gelişlerin- devam etmesi arzusunda olduklarını vurguladılar.