Irak'ın ABD'ye faturası çok ağır

Uzmanlar Amerikan yönetiminin Irak için yılda ortalama 10 ile 30 milyar dolara ihtiyaç duyacağını belirtiyorlar.

Irak'ın yeniden imarı Amerika'ya askeri operasyondan daha pahalıya mal olacak gibi görünüyor. Geçtiğimiz günlerde yayımlanan Council on Foreign Relations isimli araştırma enstitüsünün raporuna göre Amerikan yönetimi savaş sonrasında Irak'ta 75 bin asker konuşlandırmak zorunda. Askerlerin maliyetine bir de Irak halkına yapılması gereken insani yardımlar eklenince fatura yılda 20 milyar dolara çıkıyor. Bazı uzmanlar Amerikan yönetiminin Irak için yılda ortalama 10 ila 30 milyar dolara ihtiyaç duyacağını belirtiyor. Amerikan Merkez Bankası'nın eski Başkanı Lyle Gramley, savaş sonrası yeniden imarın Amerika'ya çok pahalıya mal olabileceğini ifade ediyor. Aslında Amerikan yönetiminin Kongre'den Irak Savaş'ı için istediği 75 milyar dolarlık ödenek, bütçenin tamamı düşünüldüğünde küçük bir meblağ gibi kalıyor. Ancak önümüzdeki yılın bütçesinde Irak Savaşı için yapılacak harcamalar gözönüne alınmadığında bile 304 milyar dolar açık beklendiğini unutmamak gerekiyor. ABD DAHA ÇOK PARA HARCAYACAK Amerikan yönetimi ilk Körfez Savaşı'ndan farklı olarak bu kez savaş ve savaş sonrası dönem için daha çok harcamak zorunda. Çünkü 1991 yılındaki Körfez Savaşı'nda ABD'ye maddi ve manevi anlamda destek veren çok sayıda ülke vardı. Bazı uzmanlar Amerikan yönetiminin bu masrafları Irak petrolünün satışından elde edilecek gelirle azaltabileceğini kaydediyor. Ancak bunun için de savaş sırasında zarar gören petrol kuyularının onarılması gerekiyor. Savaşta bin 100 petrol kuyusunun yandığı tahmin ediliyor. Bu kuyulardaki yangınlar Amerikan ve Kuveytli uzmanlarca söndürüldü, ancak buna rağmen Irak'ın normal petrol üretimine dönmesi uzun sürecek. İngiliz Birliklerinin Komutanı Brian Burridge, Irak petrol rezervinin yüzde 60'ının bulunduğu Rumalia'daki petrol kuyularının çok kötü durumda olduğunu, tekrar üretime geçilmesinin üç ay sürebileceğini söylüyor. Enerji uzmanı Herman Franssen ise petrol kuyularının Amerikalıların tahminlerinden daha eski olduğunu belirtiyor ve, "Irak'taki petrol üretimini 1991'deki Kuveyt'in işgalinden önceki duruma, yani günde 3.5 milyon varile çıkarmak için 2-3 yıla ihtiyaç var" diyor. SAVAŞ ABD BÜTÇESİNİ SARSACAK Şu sıralar Schwab isimli bir araştırma enstitüsünde çalışan Amerikan Merkez Bankası'nın eski Başkanlarından Lyle Gramley, savaşın Amerikan bütçesine getireceği yüke dikkat çekiyor ve bütçenin savaş yüzünden 1980'li yıllardaki gibi zor bir dönem yaşayabileceğini belirtiyor. 80'li yıllarda silahlanma harcamalarının bütçede açığa sebep olduğunu anlatan Gramley, bu gelişme yüzünden Amerikan Merkez Bankası'nın enflasyonu kontrol altında tutabilmek için faizleri yükseltiğini anımsatıyor. Yüksek faizler nedeniyle yatırımların azaldığını, ekonomideki büyümenin de neredeyse durduğunu söyleyen Gramley, Amerikan yönetiminin şimdi aynı riski yeniden göze aldığını ifade ediyor. RBS Greenwich Capital firmasından Stephen Stanley ise bu senaryoların abartılı olduğu görüşünde. Stanley savaşın Amerikan bütçesini tahmin edildiği kadar sarsmayacağını, Amerika dışındaki ülkelerin Irak'ın yeniden imarı sürecine maddi destek sunacağını savunuyor.