Irak’a asker için ABD ile pazarlık

10 bin asker göndermeyi planlayan Ankara, Sünni bölgesi ve Türk birliğine Türk komutan şartlarında ısrarlı.

Birleşmiş Milletler’den karar çıkmasını beklemeden Irak’a asker gönderebileceği sinyali veren Türkiye, nihai karar öncesi konuyu Amerikan yönetimi ile yeniden ele alacak. Hükümet, önümüzdeki günlerde iki ülke heyetleri arasında yapılacak görüşmede, Türk askerinin kesinlikle Türk komutanın emrinde ve Irak’ın ortasındaki Sünni bölgesinde görev yapmasını isteyecek. Asker göndermeye ilişkin bu talep, Çankaya Köşkü’nde önceki gün yapılan zirvenin de ana gündemini oluşturdu. Devletin zirvesindeki ortak görüşe paralel bir açıklama da dün AK Parti'den geldi. Partinin Grup Başkan Vekili Eyüp Fatsa, Türk askerinin Kuzey Irak’ta bulunmasını içermeyen bir tezkerenin Meclis’te kabul görmeyeceğini söyledi. Fatsa, “Hassasiyetler ve endişeler dikkate alınarak bir tezkereyle gelinirse grubumuz hükümete destek verir.” dedi. Somut bir açıklamanın yapılmadığı Irak Zirvesi’ne ilişkin perde arkası bilgiler de netleşmeye başladı. Buna göre, ABD, 10 bin Türk askeri için talepte bulanacak. Zirvede, Kuzey Irak’tan Türk askerlerinin geçişi sırasında sorun çıkmaması için Washington’dan güvence istenmesi de gündeme geldi. Diplomatik kaynaklara göre, askerlerin sevk ve idaresi başta olmak üzere diğer teknik ayrıntıların ikili temaslarda belirleneceği bildirildi. Edinilen bilgilere göre, Çankaya’daki zirvede Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, uluslararası meşruiyete yeniden vurgu yaptıktan sonra asker gönderme konusunun siyasi iradenin tercihi olduğunu söyledi. Eylülden önce asker gönderme konusunda bir karar beklenmesinin gerçekçi olmadığına işaret eden diplomatik kaynaklar, “Ankara, Washington ile yürüteceği görüşmelerin yanı sıra, zemin yoklamak için sivil toplum örgüt temsilcileri, milletvekilleri ve askerî yetkililerden oluşan heyetleri önümüzdeki günlerde Irak’a gönderecek.” dedi. Bu çerçevede Türk askerinin Irak’a gidiş süreci öncesi Iraklı aşiret liderleri ve ülkenin önde gelen siyasi isimleri de Ankara’ya çağrılarak, görüş alışverişinde bulunulacak. Irak’taki askerî birimlerden gelen raporlar da dikkatle inceleniyor. Çankaya’daki zirvede, Irak’a asker gönderilmesinin ABD’nin PKK’ya karşı mücadelesinin kuvvetlendirilmesi amacı güttüğü vurgusunun yapıldığı da belirtiliyor. Ankara, Washington’ın Irak’taki PKK varlığına son vermesini, asker gönderme konusundaki şartları arasına koymuştu. Tezkere için Kuzey Irak şartı Bu arada, AK Parti Grup Başkan Vekili Eyüp Fatsa, Türkiye’nin hiçbir zaman ‘ABD’nin başı dertte, müttefikimizi kurtaralım’ gerekçesiyle hareket etmediğini belirterek, asker gönderme konusunda Irak’taki hassasiyetler ve Türkiye’nin çıkarlarının dikkate alınacağını kaydetti. Türkiye’nin Irak’ın kuzeyindeki hassasiyetlerinin belli olduğunu ve bunu tartışmayacağını da belirten Fatsa “İçinde Kuzey Irak’ın bulunmayacağı bir tezkere bu Meclis’e gelmez, gelse de geçmez.” dedi. Fatsa, TBMM’de gazetecilerle yaptığı sohbette, Irak’a asker gönderme konusunda önceki gün Çankaya Köşkü’nde yapılan zirvede ortak bir anlayışın ortaya çıktığını da anlattı. Irak’taki savaş sonrasında yaşanan kargaşaya da değinen Fatsa, “Otoriteyi sağlayamamış olmaları ABD ve İngiltere’nin kendi meselesidir. ‘Irak’a özgürlük getireceğiz.’ dediler. Şimdi Irak’taki hak ihlalleri Saddam dönemindekinden az değil.” şeklinde konuştu. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin ise, Çankaya Köşkü’nde önceki gün Irak’a asker gönderilmesi konusunda yapılan toplantıda ‘olumlu bir mutabakata varıldığı’ şeklinde izlenim edindiğini belirterek, “Irak halkının iyiliği ve tabii ki Türkiye’nin çıkarları söz konusu olacaksa, sanıyorum TBMM böyle bir tezkere talebine olumlu cevap verecektir.” dedi. Öte yandan, Amerikan Senatosu ve Temsilciler Meclisi heyetlerinin gelecek hafta içinde Türkiye’ye gelmesi bekleniyor. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, birer Senato ve Temsilciler Meclisi üyesi, heyetleriyle birlikte gelecek hafta içinde Ankara’da temaslarda bulunacak. Bu arada Robert Pearson’ın ayrılmasıyla boşalan ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’ne atanan Eric Edelman’ın, cuma günü Ankara’ya gelmesi bekleniyor. (Zaman)