Irak-Suriye tezkeresi Meclis kararı son durum

TBMM Genel Kurulu, Irak ve Suriye tezkeresini görüşmek üzere olağanüstü toplandı. Tezkereye AK Parti, CHP ve MHP destek verirken HDP 'Hayır' dedi. Yapılan oylama sonrası Irak - Suriye tezkeresi TBMM'den geçti.

TBMM Genel Kurulu, Irak ve Suriye'ye sınır ötesi operasyon konusunda hükümete verilen yetkinin bir yıl daha uzatılmasına ilişkin Başbakanlık tezkeresini görüşmek üzere olağanüstü toplanmıştı. Yapılan oylama sonucunda Irak - Suriye tezkeresi TBMM'den geçti.

Irak ve Suriye tezkeresi, Başbakan Binali Yıldırım'ın imzasıyla TBMM Başkanlığına gönderilmişti. Irak ve Suriye'ye sınır ötesi operasyon konusunda hükümete verilen yetkinin bir yıl daha uzatılmasını öngören tezkere, Genel Kurul'daki oturumda oylandı. Irak - Suriye tezkeresi TBMM'den geçti.

TBMM Genel Kurulu, Irak ve Suriye'ye sınır ötesi operasyon konusunda Hükümet'e verilen yetkinin bir yıl daha uzatılmasına ilişkin Başbakanlık tezkeresini görüşmek üzere olağanüstü toplandı. Bu arada TBMM'de sürpriz bir görüşme de gerçekleşti. Başbakan Yıldırım, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ve MHP lideri Devlet Bahçeli ile bir araya geldi.

TBMM Başkanı İsmail Kahraman'ın yönettiği oturumda Hükümet adına Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli, MHP adına Erkan Akçay, HDP adına Osman Baydemir, CHP adına Öztürk Yılmaz, AK Parti adına Volkan Bozkır söz aldı. HDP'li Baydemir'in konuşmasının ardından Meclis'te tansiyon yükseldi.

Konuşmaların ardından yapılan oylamanın sonunda tezkere kabul edildi.

SÜRPRİZ BULUŞMA

Başbakan Binali Yıldırım, partiler adına yapılan konuşmaların ardından verilen arada CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ve MHP lideri Devlet Bahçeli ile bir araya geldi. Meclis'teki bu sürpriz buluşmada Başbakan'ın tezkereye 'Evet' diyeceklerini açıklayan iki partinin liderine teşekkür etti.

MECLİS'TE GÖRÜŞME SIRASINDA NELER YAŞANDI?

Genel Kurul'da Başbakan Binali Yıldırım, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de yer aldı. Tezkereye "Meşruiyeti olmayan bölücü girişimler" ifadesi girdi.

CANİKLİ: SINIRLAR YENİDEN DİZAYN EDİLMEYE ÇALIŞILMAKTADIR

Irak ve Suriye tezkresi görüşmelerinde hükümet adına Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli konuşma yaptı. Canikli Türkiye'nin yaklaşık 40 yıldır terör örgütleriyle mücadele ettiğini kaydetti. Canikli, Bölgesel Kürt Yönetimi'nde yapılması öngörülen referandumdan vazgeçilmesi gerektiğini vurgulayarak şöyle konuştu: "Böyle bir adım çok tehlikeli sonuçları beraberine getirebilecek olan bir adımdır. Bölgedeki fay hatlarının yeniden ve güçlü bir şekilde aktive olmasına neden olacaktır. Bu referandum kararı ve uygulaması zincirleme reaksiyonlara yol açabilecek böyle bir sorumsuz adım bölgede önü alınamaz yangına neden olabilecektir. Zaten şu anda Suriye'de küresel güçler arasında tehlikeli yakınlaşmalar odluğunu biliyoruz ve görüyoruz. Böyle bir referandumdan sonra bu tehlike çok daha görünür ve yakın hale gelebilecektir. Böyle bir referandumdan en büyük zarar ve acıyı dost ve kardeşimiz Kuzey Irak Kürt halkı çekecektir. Bugüne kadar hep oradaki kardeşlerimizin yanında olduk. Zulümden kaçarken yanında olduk kapılarımızı açtık. Bugün orada barış ve huzur içinde Kürt kardeşlerimiz hayatlarını idame ettiriyorsa Türkiye'nin verdiği barış ve katkı sayesindedir. Ancak yönetimin aldığı bu yanlış ve sorumsuz karar bölge halkını ateşe atacaktır. Yangına adeta körükle gidilmektedir. BU bölgede hiçbir yerde etnik, demokratik ve siyasal alanda en ufak değişiklik yapılmamalıdır. Hassas dengeler üzerine kurulu yapıda bir tuğlanın dahi oynatılması tüm dengeleri bozacak yeni kin nefret tohumlarının atılmasına neden olacaktır. Referandum hele siyasi sınırların değişmesi sonucunu doğuracak bir adım daha büyük tehlike ve tehditlerin önünü açabilecektir. Küresel boyutlu bir çatışma ortamına karşı aralayacaktır. Ulusal güvenlik açısında da ciddi tehdittir. İsrail hariç dünyanın karşı çıktığı referandumun yapılması akıl tutulmasıdır. Yok hükmündedir bizim açımızdan. Türkiye bu tehlikeyi ortadan kaldırmak için hak ve sorumluluklarının gereğini yapacaktır. Bütün araç ve yöntemler masadadır. Gerekli tüm tedbirler alınmaktadır ve alınacaktır. Bu maceradan vazgeçilmesi referandumun iptal edilmesi talebinde bulunuyoruz. Türkiye olarak sorunun Irak anayasası temelinde çözümü için her türlü masada varız."

MHP'Lİ AKÇAY: RÜZGAR EKEN FIRTINA BİÇECEKTİR

Tezkere için MHP adına MHP Grup Başkanvekili Manisa Milletvekili Erkan Akçay şu ifadeleri kullandı:

Gerekli önlemlerin alınması milli güvenliğimiz açısından hayati önem arz etmektedir. MHP, Türkiye'nin güvenliğini tehdit eden unsurların ortadan kaldırılması ilkesi ile hareket etmiştir. İkinci husus Irak ve Suriye'nin toprak bütünlüğüdür.

Gayrimeşru ve kabul edilemez bu referandum iş işten geçmeden iptal edilmelidir. MHP tavrını net bir şekilde ortaya koymuştur. Referanduma izin verilemeyeceğini, en ağır yankısının Türkiye'de hissedileceğini, referandum ateşi ile oynayanların kendilerinin yanacağını söyledik. Biz bu tezkereyle bir gece ansızın görünebileceğimiz hususunda şaka yapmadığımızı, oyun oynamadığımızı, Türkiye’nin bekası için her şeyi göze alabileceğimizi kesin bir şekilde söylüyoruz.

Türkiye Cumhuriyeti devleti, bekasını yakından tehdit eden, egemenlik haklarını doğrudan hedef alan, varlık ve birliğini riske sokan her türlü eylem, hazırlık, kurgu, tertip, teşebbüs ve mütecaviz emellere karşı meşru müdafaa ve müdahale hakkını kullanmakla mükelleftir.

HDP'Lİ BAYDEMİR: TEZKERE KÜRT HALKI DÜŞMANLIĞININ İLANI

HDP Grubu adına Osman Baydemir'in konuşmasından öne çıkanlar şöyle;

"Bugün konuşulacak tezkerenin aciliyeti yoktur. Daha 40 günlük zamanı var. Günü geldiğinde zaten onaylanacaktır. Neden bugün Meclis'in ve milletin önüne konulmaktadır? Çünkü hükümet bir kan dökerek, baskı uygulayarak süresini uzatma amacındadır. Bu tezkereye OHAL'e KHK'lara karşıyım diyen herkesin hayır demesi gerekiyor. Bu tezkerenin bir diğer amacı daha var. Neredeyse 3 yıldır tüm coğrafyamızda ifade etmeye çalışıyoruz. Irkçılık, aşırı milliyetçilik bir toplumun ancak felaketi olabilir. Bu tezkere açık ve net şekilde 40 milyon Kürt halkının düşmanlığınnı tezkeresidir.

Kürdistan bölgesinde yaşayan bütün halklar. Onların iradesi neyse başımız gözümüz üzerinde kabulümüzdür. Şu anda Kürdistan Yönetimiyle Bağdat yönetimi arasında trafik devam ediyor. İster referanduma gidilsin ister ertelensin sandıktan çıkan irade kabulümüzdür. Tezkereler savaş kararları bir sonuç doğursaydı biz bugüne kadar onlarca kez çözmüş olurduk. Irak'ın toprak bütünlüğü kaygınız yok. Her fırsatta toprak bütünlüğünden bahsediyorsunuz. Ortadoğu'da istikrar mı var? Ulusların kendi kaderini tayin hakkı evrenseldir. Filistin, Katolanya, İskoç halkı için ne kadar meşru ise Kürdistan halkına da anasının ak sütü gibi helaldir.Bu tezkerenin kendisi bu ülkenin beka sorunudur. Bu ülkeyi zerre kadar düşünenler varsa onlar bu tezkereye hayır demelidir. Bütün parlamentoya çağrıda bulunuyorum, gelin bu savaş tezkeresine hayır diyelim."

CHP'Lİ ÖZTÜRK YILMAZ: PEŞMERGEYE FAYDA SAĞLIYOR

IRAK ve Suriye tezkeresinin bir yıl daha uzatılmasına ilişkin CHP adına konuşan CHP Ardahan Milletvekili Öztürk Yılmaz şu ifadeleri kullandı: "Barzani’nin kaçak petrolü Bölgesel Kürt Yönetimi’nde çıkan yaklaşık 200 bin varil kaçak petrolü Kerkük’te çıkan 300 bin varil KYB’nin elindeki günlük yaklaşık 1 milyon varil petrol kaçak anlaşmalar ile Bölgesel Kürt Yönetimi Türkiye üzerinden uluslararası piyasaya sundu. Aldığı parayı cebine indirdi. Bunu AKP sağladı. İkincisi Habur’daki, ticaret. Buradan da neredeyse günlük, aylık 1 milyar, 2 milyar dolar oradan para götürüyor.

AKP Barzani’yi siyasi olarak da güçlendirdi. Bu yüzyıllık proje ise Barzani’nin ayağının altına kırmızı halı serip neden karşıladınız? Bayrağını göndere neden çektiniz? Diyarbakır meydanında megri, megri deyip halkın huzuruna çıkıp neden alkışlattınız? Ayrıca AKP kurultayına çağırıp Türkiye seninle gurur duyuyor niye dedirttiniz?

Bu tarihi siyasi proje madem bu hatayı neden yaptınız? Barzani’yi ikinci olarak güçlendiren konu; 2014 yılından sonra IŞİD belası ile başlıyor. O dönemde biz Başika’da kamp kuruyoruz. Bizim eğittiğimiz peşmergeler ilçeleri tek tek alıp Bölgesel Kürt yönetimine katıyor. Açtığınız kamp bugün peşmergeye fayda sağlıyor neden yaptınız?"

OLAĞANÜSTÜ TOPLANTI

Genel Kurul, TBMM Başkanı İsmail Kahraman'ın başkanlığında, AK Parti Grup başkanvekilleri Mustafa Elitaş, Naci Bostancı, İlknur İnceöz, Bülent Turan ve Mehmet Muş ile 208 AK Parti milletvekilinin başvurusu üzerine olağanüstü toplandı.

KAHRAMAN FRAK GİYMEDİ

TBMM Başkanı Kahraman, İçtüzük değişikliğiyle frak giyme zorunluluğunun kaldırılmasının ardından, ilk kez Divan'a koyu renk takım elbise ve kravat ile çıktı. Kavaslar da yakaları ve kol manşetleri yeşil olan siyah takım elbise ile kravattan oluşan yeni kıyafetleriyle Genel Kurul'da görev aldı.

TEZKERE METNİ OKUNDU

Siyasi parti temsilcilerinin konuşmasında önce Başbakanlık tarafından hazırlanan tezkere metni genel kurulda okundu. Ardından hükümet ve siyasi parti temsilcilerinin konuşmalarına geçildi.

ÖNE ÇEKİLEREK BARZANİ'YE MESAJ VERİLECEK

Hükümetin 30 Ekim'e kadar süresi vardı ancak tezkerenin 25 Eylül'deki referandumdan önce uzatılması Kuzey Irak yönetimine verilen bir mesaj olacak.

REFERANDUMA YÖNELİK İFADELER

Tezkere metnine de referanduma yönelik ifadeler eklendi. "Irak ve Suriye'nin toprak bütünlüğünü bozmaya ve sahada gayrimeşru oldubittiler oluşturmaya yönelik her türlü risk milli güvenliğimiz için hayati önemdedir" denildi.

"Türkiye'nin güney kara sınırlarına mücavir bölgelerde yaşanan ve hiçbir meşruiyeti olmayan tek taraflı bölücü girişimler" ifadesi de tezkere metnine girdi.

Tezkerede bu nedenlerle, Türk askerinin Suriye ve Irak'a gönderilmesi konusunda hükümete bir yıl daha yetki veriliyor. MHP'nin ardından CHP de tezkereye destek vereceğini açıkladı. HDP ise tezkereyi "savaş tezkeresi" olarak niteleyerek karşı çıkıyor.

YILDIRIM: ANLADIĞI DİLDEN DE KONUŞMASINI BİLİRİZ

Tezkere görüşmelerine saatler kala Kırşehir'den açıklama yapan Başbakan Yıldırım, Barzani'yi uyararak "Bugünlerde Kuzey Irak'ta birtakım işler oluyor. Orada Barzani efendi çıktı, 'Ben referandum yapacağım, bağımsızlık peşindeyim' diye bir sevdaya düştü. Dedik ki 'Yanlış yoldasın, kendini mahvedeceksin. Ziyanı yok ama burada yaşayan insanlara ne garazın var. Orada, bölgede yaşayan Kürtler, Türkmenler, Araplar kardeşlik içinde yaşıyorlar, birbirleriyle bir alıp veremedikleri yok. Niye onların huzurunu bozuyorsun, ayrımcılık yapıyorsun, vazgeç bu sevdadan.' Fakat laf anlamaz ama anlamıyorsa anlayacağı dilden de konuşmasını biliriz." dedi.

IRAK GENELKURMAY BAŞKANI ANKARA'DA

Öte yandan Genelkurmay Başkanı Ganimi Ankara'ya geldi. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Irak Genelkurmay Başkanı Osman Ganimi ile bir araya geldi.

İŞTE TEZKERE METNİ

Tezkere Türkiye'nin milli güvenliğine yönelik ayrılıkçı hareketler, terör tehdidi ve her türlü güvenlik riskine karşı uluslararası hukuk çerçevesinde gerekli her türlü tedbiri almak, Irak ve Suriye’deki tüm terör örgütlerinden ülkemize bundan sonra da yönelebilecek saldırıları bertaraf etmek ve kitlesel göç gibi diğer muhtemel risklere karşı milli güvenliğimizin idame ettirilmesini sağlamak, Türkiye'nin güney kara sınırlarına mücavir bölgelerde yaşanan ve hiçbir meşruiyeti olmayan tek taraflı bölücü girişimler ve bunlarla ilgili olabilecek gelişmeler istikametinde Türkiye’ nin menfaatlerini etkili bir şekilde korumak ve kollamak, gelişmelerin seyrine göre ileride telafisi güç bir durumla karşılaşmamak için süratli ve dinamik bir politika izlenmesine yardımcı olmak üzere hudut, şümul, miktar ve zamanı hükümetçe takdir ve tayin olunacak şekilde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerektiği takdirde sınır ötesi harekat ve müdahalede bulunmak üzere yabancı ülkelere gönderilmesi ve aynı amaçlara matuf olmak üzere yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de Bulunması, bu kuvvetlerin hükümetin belirleyeceği esaslara göre kullanılması ile risk ve tehditlerin giderilebilmesi için her türlü tedbirin alınması ve bunlara imkan sağlayacak düzenlemelerin hükümet tarafından belirlenecek esaslara göre yapılması için 02.10.2014 Tarihli ve 1071 Sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararı ile hükümete verilen ve son Olarak 01.10.2016 Tarihli ve 1128 Sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararı ile 30.10.2017 tarihine kadar uzatılan izin süresinin 30.10.2017 tarihinden itibaren bir yıl uzatılmasına Daire Başbakanlık Tezkeresi (3/1185) (Başkanlığa geliş tarihi: 22.09.2017)

Irak Genelkurmay Başkanı Ankara'da