İnönü, Atatürk ölünce paradan onun resmini niye sildi? Prof. Türköne'nin yorumları çok çarpıcı; 'İnönü faşist bir liderdi.'
Abone ol'Milli Şef' İsmet İnönü, ölümünden yaklaşık 1 ay sonra paralardan Atatürk'ün resmini kaldırarak kendi resmini koydurdu. Atatürk'ü ‘Ebedi Şef’ ilan ettiren İnönü niye bu kararı aldı?
Bu soruya en iyi açıklamayı yine İsmet İnönü getiriyor. Dönemin Başbakan Yardımcısı Kemal Satır'a bu icraatının nedenini şöyle açıkladığı söyleniyor;| İnönü, Atatürk'ün ölümünden |
"Atatürk gibi eşsiz bir kahramanı istihlaf etmiştim (halef olmuştum). Benim için en büyük tehlike onun gölgesi altında erimek ve ezilmek idi. Devlet icraatının bütün sorumluluğu bana ait olmalıydı. Bunun için de kudretim neyse benim damgamı taşıyacak bir dönemin başladığının belli olması gerekiyordu. Paralara resim nakşedilmesi tarihten gelen bir devlet kudreti ve hakimiyeti geleneği idi. Parada pulda yapılanların başka türlü manalandırılması bir istismardır. Bizim ona vefa ve sadakatimiz tarihin imtihanından geçmiştir.’
Peki günümüz isimleri İnönü'nün bu adımını nasıl yorumluyor. En çarpıcı değerlendirme Prof. Türköne'den geldi.
Faşist lidere karizma oluşturma
Prof. DR. MÜMTAZER TÜRKÖNE: "1938-1954 yılları arası da zaten Milli Şef dönemi olarak geçer. Şef, İtalyan faşizminden alınma bir kelimedir. Mussolini’ye takılan bir lakaptır. Atatürk’ün ölümünden sonraki bu dönem faşist dönemdir, İnönü de bir faşist liderdir. Bu dönemde Atatürk’ün resminin paradan çıkarılması, ayrıntıda kalan bir şey. Para ve pullara İnönü resimlerinin konulması da, faşizmin ilkelerinin benimsendiği dönemin CHP iktidarında ‘yaşasın kral’ mantığıyla yeni bir lider etrafında karizma oluşturma çabasıdır."
TORUNU NE DİYOR?
İSMET İnönü’nün torunu Gülsün Bilgehan ise ‘Atatürk neyse İnönü odur. İnönü, Atatürk’ün çizgisini devam ettiren dava arkadaşıydı’ dedi. Bilgehan, paralara İnönü’nün resimlerinin basılmasını ise ‘Atatürk öldü devlet başkanı aynı ilkelerle devam ediyor’ mesajının halka iletilmesi olarak yorumladı.
Türk: O dönemde yapılması gerekliydi
Hikmet Sami Türk: "2. Dünya Savaşı’nın sürdüğü o dönemki düşünce, İnönü’nün çevresinde ulusal birliği sağlamaktır. Atatürk’ü unutturmak değil. Kaldı ki, Atatürk’ün ebedi istirahatgahı Anıtkabir’in yapılması kararı da İnönü döneminde alınmıştı." (Star)
