İngiltere'de koronavirüs aşı çalışmaları için gönüllülere virüs bulaştırılacak

İngiltere'nin başkenti Londra'da aşı ve antiviral ilaç denemeleri yapan hVivo adlı bir şirket, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı aşı geliştirilmesi sürecinin hızlandırılması amacıyla genç gönüllülere virüs bulaştırılacak denemeler için hükümetten 10 milyon sterlin (yaklaşık 13 milyon dolar) fon aldı.

BBC'nin haberine göre; 'Human Challenge' adı verilen bu denemeler, araştırmacıların katılımcıların hasta olmasını beklemek zorunda olduğu konvansiyonel aşı saha denemelerinden çok daha hızlı sonuç veriyor. Gönüllülere bilinçli olarak virüs bulaştırılan bu denemeler, hastalıklar için tedaviler geliştirilmesi ve aşı adaylarının kıyaslanması için de kullanılıyor.

Bu araştırma türü, 18. yüzyıldan bu yana yapılıyor. İngiliz doktor Edward Jenner, 1796'da sığır çiçeği hastalığı olan bir süt sağıcısı kadının elindeki çıbandan aldığı örneği bir çocuğa enjekte etmişti. Kısa süren hastalığının ardından iyileşen ve daha sonra çiçek virüsüne maruz bırakılan çocuğun hasta olmadığı görülmüştü. Daha sonra bu yöntem tifo, kolera ve sıtma için denenmişti.

Bazı bilim insanları, gönüllülerin tedavisi olmayan bir hastalığa maruz bırakılmasına şüpheyle yaklaşıyor. Ama bu yöntemi destekleyenler; genç ve sağlıklı kişiler açısından yeni tip koronavirüse (Kovid-19) riskin daha düşük olduğunu ve uygulamanın toplumun geneli için büyük faydalar sağlayabileceğini söylüyor.

hVivo'nun bilim sorumlusu Andrew Catchpole, "Gönüllüler çok hasta olmayacak. Hastada virüsü algılayabileceğimiz asgari dozu bulmaya çalışıyoruz. Bunu sadece 10, 20 belki de 30 kişiyle başarabiliriz. Sonra da aşı testlerine geçebiliriz" dedi. Catchpole, karakterizasyon çalışmasınının iki-dört ayda tamamlanabileceğini söyledi.

Çalışmanın bir ayağını, gönüllülerin bağışıklık sisteminin aşırı yüklenmemesini sağlamak oluşturuyor. Ardından gönüllülere virüsün hangi alt türünün (suş) enjekte edileceğinin belirlenmesi gerekiyor. Catchpole'a göre, çalışmalar için belirlediği virüs türü İngiltere nüfusu içinde hâlâ dolaşımda.

İngiltere'den de 2 bin 500 gönüllünün çıktığı belirtiliyor. Normalde bu tür gönüllülere 4000 (yaklaşık 40 bin TL) sterlin civarında bir ödeme yapılıyor. Catchpole tam miktara etik komisyonunun karar vereceğini söyledi.