IMF Türkiye'nin senaryosunu yazdı

IMF Türkiye'ye senaryo hazırladı. Türkiye ekonomisi ile ilgili hazırlanan raporda iyi orta ve kötü ihtimaller sıralanıyor. Önümüzdeki 5 yılı ele alan senaryolar iç karartıyo

IMF, çeşitli senaryolar altında Türkiye’nin borçlarının sürdürülebilirliği ve yönetilebilirliğini inceledi. IMF, çeşitli standart senaryolar altında kamunun borç yükünün yönetilebilir olduğunu, ancak tarihsel ekonomik performansın tekrarı durumunda borcun sürdürülemez olacağını bildirdi. IMF uzmanlarının Türkiye ekonomisiyle ilgili olarak hazırladıkları raporda yer alan temel projeksiyona göre kamu borcunun ulusal gelire oranının 2008 yılında yüzde 59.5’e düşürülmesi öngörülürken, en kötü senaryonun gerçekleşmesi durumunda bu oran yüzde 125’in üzerine çıkabilecek. Dış borçlar için yapılan çalışmaya göre de dış borçların ulusal gelire oranının 2009 yılında yüzde 41.4’e indirilmesi beklenirken, en kötü senaryoya göre bu oran 2006 yılında yüzde 103.3’e çıkıyor ve 2009 yılında yüzde 94.4 düzeyine geriliyor. Programın temel projeksiyonları altında kamu borç oranının, orta dönem için sürdürülebilir bir şekilde azaldığı ifade edilen raporda, projeksiyonların 2009’a kadar ulusal gelirin yüzde 58’ine düşürme hedefine karşın kamu borcunun halen yüksek olduğu anlatıldı. Rapora göre, 2008 yılında ulusal gelirin yüzde 59.5’ine düşmesi öngörülen kamu borcunda 2005 yılında 3.8, 2006 yılında 3.5, 2007 yılında 2.1 ve 2008 yılında 1.4 puanlık azalma bekleniyor. Raporda, borcun sürdürülebilirliği için temel varsayımlar, yıllık ekonomik büyümenin orta dönemde yüzde 5 olacağı, faiz dışı fazlanın her yıl ulusal gelirin yüzde 6.5’i düzeyinde tutulacağı ve iç borçlar üzerindeki ortalama reel faiz oranlarının yüzde 17’nin kalacağı esas alınarak yapıldı. Türkiye’nin borç yükünün standart senaryolar altında yönetilebilir olduğu belirtilen çalışmada, ancak tarihsel ekonomik performansının tekrarının borcu sürdürülemez durumda bıraktığı kaydedildi. Bu durumda, son 10 yılda yüzde 2.5 olan ortalama ulusal gelir büyümesinin devam etmesi, ulusal gelirin yüzde 3.5’i kadar faizdışı fazla verilmesi ve referans bono reel faiz oranlarının yüzde 24 olarak gerçekleşmesi halinde, kamu borcunun ulusal gelire oranının yüzde 100’den yukarıya çıkacağı hesaplandı. Çalışmada, "Bu senaryo, zayıf mali performans, düşük büyüme ve yüksek faiz oranları kamu borcu için sürdürülemez bir çizgiyi ürettiğini gösterir" denildi. Çalışmada, ayrı ayrı şok senaryoları ile ilgili şoklara ilişkin senaryoların orta dönemde borç rasyosunun sürdürülebilirliğini gösterdiği, ancak hem faiz oranları hem de büyüme şokuna ilişkin senaryolar altında borç yükünün yüzde 95’in üzerine çıkabileceği kaydedildi. Şok senaryolarının birleştirilmesi durumunda ise borcun ulusal gelire oranının yüzde 125’in üzerine çıkacağına dikkat çekilen raporda, bu durumda borcun sürdürülemezliğinin daha açık bir şekilde ortaya çıktığı belirtildi. Dış borçla ilgili kırılganlığın da ölçüldüğü çalışmada, temel projeksiyona göre dış borcun ulusal gelire oranının 2004 yılında yüzde .2’lik düzeyden 2009 yılında yüzde 41.4’e gerilemesi öngörülüyor. Tarihsel ortalamaların dikkate alındığı senaryoda dış borcun ulusal gelire oranının 2009’da yüzde 37.8 olacağı, diğer iki senaryoda ise yüzde 41 ve yüzde 43.3 düzeyine gerileyeceği hesaplandı. Ancak IMF’nin 6 farklı senaryoya göre de dış borçlarla ilgili yaptığı hesaplamaya bakıldığında, en kötü senaryoya göre, dış borcun ulusal gelire oranı 2005 yılında yüzde 74.6’ya, 2006 yılında yüzde 103.3’e, 2007 yılında yüzde 100.1’e, 2008 yılında yüzde 96.9’a ve 2009 yılında yüzde 94.4’e çıkıyor.