İlk kez döviz geliri ithalata yetmedi

Türkiye’nin geçen yıl ihracat, turizm, taşımacılık, müteahhitlik ve benzeri yollarda kazandığı toplam döviz gelirleri tek başına ithalat harcamalarını karşılayamadı.

Türkiye hem ithalatın karşılayamadığı bölümü hem de faiz ödemeleri ve benzeri diğer tüm döviz harcamalarını dışarıdan borçlanarak finanse etmek zorunda kaldı. Merkez Bankası verilerinden ANKA’nın yaptığı belirlemelere göre geçen yıl Türkiye’nin toplam döviz gelirleri yüzde 14.8 oranında artarak 107.8 milyar dolara kadar yükseldi. Türkiye ilk kez 100 milyar doların üzerinde yıllık döviz geliri rakamına ulaştı. Türkiye ekonomisinin döviz gelirlerini 13.8 milyar dolar artırabildiği 2005 yılında döviz harcamaları ise 21.1 milyar dolarlık artış kaydedildi. Yüzde 19.3 oranında artan döviz gelirleri 130.5 milyar dolara kadar çıktı. Türkiye’nin geçen yılki toplam döviz gelir giderleri hacmi 2004 yılına göre yüzde 17.2 artarak 238.1 milyar dolara kadar yükselirken, döviz gelirlerinin döviz harcamalarını karşılama oranı ise yüzde 82.5’e kadar indi. Bu oran 2004 yılında yüzde 85.7 düzeyinde oluşmuştu. Türkiye’nin 2005 yılındaki döviz gelirlerinin 76.6 milyar dolarını bir önceki yıla göre yüzde 14.2 oranında artan bavul ticareti de dahil ihracat gelirleri oluşturdu. Turizm gelirlerinin de ihracat gibi yüzde 14.2 artarak 18.2 milyar dolara çıktığı geçen yıl faiz gelirleri ise yüzde 44.2’lik büyümeyle 1 milyar doları aştı. Türkiye geçen yıl taşımacılıktan 4 milyar dolar yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinden 874 milyon dolar gelir sağladı. Diğer döviz gelirleri ise 6.1 milyar dolar oldu. 2005 yılındaki döviz giderlerinin 109.2 milyar dolarını ithalat(FOB) harcamaları meydana getirdi. Türkiye’nin toplam döviz gelirleri ilk kez ithalat harcamalarını karşılamaya yetmedi ve 1.6 milyar dolar altında kaldı. Geçen yıl döviz gelirlerinin yüzde 101.5’i kadar bir büyüklük oluşturan ithalat, 2004 yılında döviz gelirlerinin yüzde 97’si düzeyinde olmuştu. İthalat harcamalarının yüzde 20 büyüdüğü 2005 yılında hızlı artan bir diğer gider de yine ithalata bağlı olarak taşımacılıkta yaşandı. Taşımacılık giderleri yüzde 22.7 büyüyerek 5.3 milyar dolara çıktı. Faiz ödemelerinin yüzde 11.4 artarak 8 milyar dolara kadar yükselirken. diğer döviz harcamaları ise yüzde 15.9 artarak 5.3 milyar dolar oldu. Türkiye geçen yıl döviz gelirlerinin yüzde 7.4’ünü sadece faiz ödemeleri için kullandı. Dış borç faiz ödemeleri ihracat gelirlerinin yüzde 10.4’ünü aldı. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 70.2’ye kadar indi.