İhracattaki büyüme, geçtiğimiz yıl Irak Savaşı ve İstanbul’da yaşanan bombalı intihar saldırılarına rağmen rekor seviyede gerçekleşti.
Abone ol2003’te ihracat yüzde 32,4 artışla 47 milyar 891 milyon dolara yükseldi. Bir önceki yılda aynı rakam 36 milyar 174 milyon dolar olmuştu. Bu sonuçla geçen yıl, ihracat açısından Cumhuriyet tarihinin en başarılı yılı olarak tarihe geçti.
İhracatın yüzde 83,9’unu sanayi ürünlerinin oluşturması da “ayrı bir sevindirici gelişme” şeklinde yorumlandı. Hükümetin 2004 programındaki ihracat hedefi ise 51,5 milyar dolar.
Dış ticaretteki başarıları değerlendiren Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Cumhuriyet’in 100. yılındaki ihracat hedefini ise 500 milyar dolar olarak açıkladı. İhracat artışının dünya ortalamasının çok üzerinde olduğuna işaret eden Tüzmen, “2003’te esen rüzgârla yelkenlerimizi güzel doldurduk, ilerledik.
Aynı şekilde devam etmeliyiz.” dedi. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Oğuz Satıcı ise ihracattaki rekorların kârlılık oranlarına yansımadığını belirterek, “Her türlü olumsuzluğa rağmen rekorlar kırıyoruz.” dedi. Son bir yıldır ekonomide ve siyasetteki istikrarın güçlendiğini ifade eden Satıcı, “Bıçak sırtında yol alıyor olmamıza rağmen ülkemiz, tek parti hükümetinin hızlı ve güçlü karar alma becerisi sayesinde, son 10 yılın en güven telkin eden günlerini yaşamaktadır.” diye konuştu.
Rekorlarla dolu olan 2003 ihracat tablosu, Devlet Bakanı Tüzmen ve Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Satıcı’nın katıldığı basın toplantısıyla açıklandı.
Resmi verilere göre, sanayi ürünleri ihracatı yüzde 32,4 artışla 40 milyar 177 milyon 342 bin dolara yükseldi. Lokomotif sektörlerden hazırgiyim ve konfeksiyonda ihracat 11 milyar 517 milyon 909 bin dolar olarak gerçekleşti. Taşıt araçları ve yan sanayi ürünleri ihracatı yüzde 52,3 artışla, 7 milyar 251 milyon 111 bin dolara yükseldi.
İhracat rakamlarının açıklandığı basın toplantısında konuşan Devlet Bakanı Tüzmen, Türkiye’nin Cumhuriyet’in 100. yıldönümü olan 2023 yılında, 500 milyar dolar ihracat rakamını aşacağına inandığını bildirdi. İhracatçılar ile yeni bir başlangıç yapmak istediğini, bunun da yeni bir stratejiyle mümkün olacağını belirten Tüzmen, şöyle devam etti: “Biz üst üste yıllardır rekorlar kırıyoruz ama bunun bizden sonraki kuşaklara bırakacak şekilde hareket ettirilmesi lazım. Bu stratejiyi de sizlerle beraber çizeceğiz. Çünkü ihracata dayalı bir kalkınma modeli benimsedik. Bunu hükümet programında yazdık ve uyguladık. İhracat stratejisi planının 2004-2006 çalışmasını tamamladık. Burada hepinizin katkısını bekliyorum. Sürdürebilir ihracat artışını sağlayacak ihracat yapısı oluşturulmalı.’’
2004 yılı programında 51,5 milyar dolarlık ihracat, 75 milyar dolar civarında ithalat hedeflendiğini anımsatan Bakan Tüzmen, şunları kaydetti:
“Ben şuna inanıyorum ki geçen yıl program hedefini aşmak için elinden gelen gayreti gösteren ihracatçımız, 2004’te 55 milyar doları geçmek için çalışmak zorunda. Bunu yapacağız. Bu rakamı gerçekleştirebileceğinize inanıyorum. 2004 yılında birinci basamak 50 milyar dolarlık psikolojik barajı aşmak. Arkadaşlarla oturup bu yıl ciddi bir çalışma yaptık. Türkiye’nin 2023’ünü sizlerle çizmemiz lazım. İlk önce 2010 hedefimiz, 100 milyar doları aşmak. 2006 sonunda 75 milyar doları zorlayacağız. 2023’te sizlerle beraber Allah izin verirse Türkiye, 500 milyar dolar ihracat rakamını aşacak. Bu erişilebilir, ayakları yere basan bir hedeftir. Biraz zorlar ama bunu gerçekleştirebiliriz.’’
Tüzmen, şimdi maliyetleri düşürmenin esas hedefleri olduğunu ifade etti. Eximbank’ın faiz oranlarının aşağıya çekilmesinde geçen yıl liderlik yaptığını, 8 kere öncü indirim gerçekleştirdiğini belirten Tüzmen, ‘’Eximbank’ın kuruluşundan bugüne verdiği en düşük rakama, yüzde 16’ya çekildi. Bu tarihinde ilk defa oluyor.’’ dedi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Oğuz Satıcı da, ihracattaki artışa rağmen ihracatçıların bu yıl gerekli kârı üretemediğini bildirdi. Her şeye rağmen bardağın dolu yanından bakarak Türkiye’nin geçen yılı şanslı atlattığını ifade eden Satıcı, ancak 2003’ün gündeminde olan temel problemlerle bu yıl da karşı karşıya olduğunu söylemenin mümkün olacağını belirtti. Satıcı, şunları kaydetti:
“Gönül isterdi ki ihracatçımız bu büyüklükte bir artış sonrasında optimal kârlar elde edebilsin. Ama maalesef veriler gösteriyor ki bu yıl gerekli kârı üretemedik. 2004’ün daha fazla kâr edebileceğimiz, daha fazla vergi üretebileceğimiz, bu yolla daha fazla yatırım yapıp daha çok insanı istihdam ederek Türkiye’ye daha çok katkı yapabileceğimiz bir yıl olmasını diliyoruz.’’
Satıcı, dileklerinin, istikrarın kesintisiz bir biçimde devam etmesi, 2004 yılında ülkeye ve kendilerine duydukları güvenin artarak sarsılmaz bir inanca dönüşmesi ve bu inancın Türk toplumunun bütün fertlerini gururla motive etmesi olduğunu dile getirdi. Toplantının ardından soruları da cevaplandıran Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, TL’nin aşırı değerinin ortadan kalkmasının önemli olduğunu söyledi. Tüzmen, ortalama kurun önemli olduğunu vurgulayarak, dolar geçen yıl sonundaki 1 milyon 300-400 bin seviyesinde olsaydı, bu ihracat artışının yakalanamayacak olduğunu söyledi. Kendileri için aşırı değerlenmiş olan TL’nin, bu aşırı değerinin ortadan kalkmasının önemli olduğunu belirten Tüzmen, aşırı değerli TL’nin yerli sanayi üzerinde olumsuz etkisi olduğunu vurguladı.
TİM Başkanı Oğuz Satıcı da yeni yılda Merkez Bankası ile nasıl strateji izleyecekleri sorusuna karşılık, Merkez Bankası ve izlediği politikanın birinci derecede ihracatçıları ve dış ticaret camiasını ilgilendirdiğini söyledi. Satıcı, “O yüzden Merkez Bankası’nın uyguladığı para politikalarını yanlış bulduğumuz noktalarda sorgulayacağız, uyaracağız.” dedi.
YILLAR İTİBARIYLA İHRACAT (Bin $)
Yıl İhracat
1981 4,702934
1982 5,745,973
1983 5,727,834
1984 7,133,604
1985 7,958,010
1986 7,456,726
1987 10,190,049
1988 11,662,024
1989 11,624,692
1990 12,659,288
1992 14,714,629
1994 18,105,872
1995 21,637,041
1997 26,261,072
1998 26,973,952
1999 26,587,225
2000 27,774,906
2001 31,334,216
2002 36,059,089
2003 47,891,759
Kaynak: Zaman