Günlerdir tartışılan "Bankacılık Yasası" TBMM'den geçti. Yasa, bankaları, FON'a tabi tutuyor. Fakat bu uygulama bir banka için geçerli değil. İhlas Finans, bu yasada isti
Abone olAK Parti İhlas'ı kurtardı Özel finans kurumlarının tasfiyesi de TMSF'ye geçerken İhlas Finans komisyanda CHP'liler tarafından yasaya eklenmişti. Ancak Genel Kurul İhlas tasfiyelerden istisna tutuldu. Bankacılık Yasası, bankalar için ’’düzeltici’’, ’’iyileştirici’’ ve ’’kısıtlayıcı önlemler’’ olmak üzere 3 aşamalı bir sistem öngörüyor. Yeni yasaya göre, faaliyet izni kaldırılan kredi kuruluşları nezdinde bulunan ve doğruluğu hiçbir şüpheye yer vermeyecek şekilde kanıtlanan mevduat ve katılım fonunun sigorta kapsamındaki kısmı, Fon kaynaklarından ödenecek. Kanun kapsamındaki kuruluşlar ve faaliyetleri, BDDK’nın denetim ve gözetiminde olacak. Konsolide denetimi de getiren tasarı uyarınca, konsolide bazda sınırlama ve oranlara tabi olan ana ortaklık, bankalar ve bunların yurtiçi ve yurtdışı bağlı ortaklıkları, birlikte kontrol edilen ortaklıkları, şube ve temsilcilikleri konsolide denetime tabi olacak. Bankalar her türlü kayıt, bilgi, belge, yapı ve sistemlerini konsolide denetime uygun ve hazır hale getirmek zorunda olacak. Konsolide veya konsolide olmayan bazda yapılan denetimler sonucunda, tedbir alınmasını gerektiren koşulların var olduğu belirlenirse ’’düzeltici’’, ’’iyileştirici’’ ve ’’kısıtlayıcı önlemler’’ alınacak. -FAALİYET İZNİNİN KALDIRILMASI VEYA FON’A DEVİR- Denetlemeler sonucunda bir bankayla şu durumlardan biri ya da birkaçının varlığı halinde BDDK, en az beş üyesinin aynı yöndeki oyuyla alınan kararla bankanın faaliyet iznini kaldıracak ya da kredi kuruluşunun temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi, zararın mevcut ortakların sermayesinden indirilmesi kaydıyla, kısmen veya tamamen devri, satışı veya birleştirilmesi amacıyla Fona devredecek. ’’-Kısıtlayıcı önlemlerin süresi içinde ya da her halükarda en geç 12 ay içinde kısmen ya da tamamen alınmaması ya da bu tedbirleri kısmen veya tamamen almış olmasına rağmen, mali bünyesinin güçlendirilmesine imkan bulunmadığı veya bu tedbirler alınmış olsa dahi mali bünyesinin güçlendirilemeyeceğinin tespit edilmesi, -Faaliyetine devamının mevduat ve katılım fonu sahiplerinin hakları ve mali sistemin güven ve istikrarı bakımından tehlike arz ettiğinin ortaya çıkması, Yükümlülüklerini vadesinde yerine getiremediğinin tespit edilmesi, -Yükümlülüklerinin toplam değerinin varlıklarının toplam değerini aşması, -Hakim ortaklarının veya yöneticilerinin, banka kaynaklarının, bankanın emin bir şekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek biçimde doğrudan veya dolaylı veya dolanlı olarak kendi lehlerine kullanması veya dolanlı olarak kaynak kullandırması ve bankayı bu suretle zarara uğratması.’’ -BAŞKA BANKAYLA BİRLEŞTİREBİLECEK- Fon, ortaklarının temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi kendisine devredilen bankalarla ilgili yetkilerini, maliyet etkinliğini sağlama ve mali sistemin güven ve istikrarını koruma ilkeleri doğrultusunda kullanacak. Fon, hisselerinin çoğunluğu veya tamamı kendisine intikal eden bankanın, gerektiğinde mali ve teknik yardım da sağlamak suretiyle varlık ve yükümlülüklerini kısmen veya tamamen, mevcut bankalardan istekli olanlara ya da kurulacak bir bankaya devredebilecek. Ayrıca Fon, bankayı istekli olan başka bir bankayla birleştirebilecek. Fon, mali bünyenin güçlendirilmesi ve yeniden yapılandırılması için gerektiğinde sermayesini artırabilecek, zorunlu karşılık ve umumi disponibilite yükümlülüklerinden kaynaklanan cezai faizlerini kaldırabilecek, iştirak, gayrimenkul ve diğer aktiflerini satın alabilecek veya bunları teminat olarak alıp karşılığında avans verebilecek. Bankanın likidite ihtiyacını gidermek üzere mevduat koyabilecek olan Fon, sahip olduğu aktifleri üçüncü kişilere satmaya ve BDDK’dan izin almak kaydıyla üçüncü kişilere devretmeye de yetkili olacak. Finansal sistemin bütününe sirayet edebilecek ölçüde olumsuz bir gelişmenin ortaya çıkması ve bu durumun kurumun koordinasyonunda Fon, Hazine Müsteşarlığı ve Merkez Bankası tarafından müştereken tespiti halinde alınacak olağanüstü önlemleri belirlemeye, Bakanlar Kurulu yetkili olacak. İlgili kurum ve kuruluşlar da bu önlemleri derhal uygulamakla yetkili ve sorumlu olacak. -EN GEÇ 9 AY İÇİNDE- Temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi Fon’a devredilen bankaların, mali bünyelerinin güçlendirilmesi, yeniden yapılandırılması, devri, birleştirilmesi ve satışı ile ilgili süreç, devrin yapıldığı tarihten itibaren en geç 9 ay içinde tamamlanacak. Bu sürede devir, birleşme veya satışın tamamlanamamış olması halinde Fon’un talebi üzerine BDDK, bankanın faaliyet iznini kaldıracak. -BANKA KAYNAKLARININ İSRAFI- Faaliyet izni kaldırılan veya Fon’a devredilen bankaların hakim ortakları ve yöneticileri, bu kanunun şahsi sorumluluğa ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla, kullandıkları kaynakları ve bu suretle uğranılan zararları Fon tarafından verilecek süre içinde iade ve tazmin edecekler. Faaliyet izni kaldırılan bankanın yönetim ve denetimi Fon’a geçecek. İznin kaldırılmasına ilişkin BDDK kararının Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren, banka hakkındaki ihtiyati tedbir dahil her türlü icra ve iflas takibatı duracak, yeni icra ve iflas takibatı yapılamayacak. Banka hakkında Fon haricinde üçüncü kişiler tarafından açılmış tüm dava, icra ve iflas takipleri mahkeme, icra ve iflas dairesi tarafından derhal Fon’a bildirilecek. Fon, yönetim ve denetimi kendisine intikal eden bankadaki sigortalı mevduatı ve sigortalı katılım fonunu doğrudan veya ilan edeceği bir başka banka aracılığı ile ödeyerek, mevduat ve katılım fonu sahipleri yerine bankanın doğrudan doğruya iflasını isteyecek. Bu görev ve yetki münhasıran Fona’a ait olacak. Bu şekilde yapılacak iflas isteminde, 2004 sayılı İcra İflas Yasası’nın iflasın ertelenmesine ilişkin hükümleri uygulanmayacak. Yönetim ve denetimi Fon’a intikal eden banka hakkında iflas kararı verilmesi halinde Fon, iflas masasına, tüm imtiyazlı alacaklılardan önce gelmek üzere imtiyazlı alacaklı sıfatıyla iştirak edecek. Fon, iflas dairesi alacaklılar toplantısı ve iflas idaresi görev ve yetkilerine sahip olarak bankayı tasfiye edecek. İflas kararı verilmeyen hallerde bankanın iradi tasfiyesi, banka genel kurul kararı aranmaksızın ve Türk Ticaret Kanunu’nun anonim şirketlerin infisah ve tasfiyeye ilişkin hükümlerine tabi olmadan, tasfiye kurulu üyelerinin Fon tarafından atanması suretiyle gerçekleştirilecek. Faaliyet izni kaldırılan yabancı banka şubeleri hakkında da bu hükümler uygulanacak. -ÜCRETLER, MALİ VE DİĞER SOSYAL HAKLAR- BDDK Başkanı ve Fon Kurulu Başkanına, Başbakanlık Müsteşarı için belirlenen her türlü ödemeler dahil, mali ve sosyal haklar tutarında aylık ücret ödenecek. Kurul başkan ve üyelerine, bu ücretlerin yarısı tutarında herhangi bir kesintiye tabi tutulmaksızın her ay tazminat ödenecek. Kurumun kadro karşılığı sözleşmeli personelinin ücretleri ile diğer mali ve sosyal hakları, belirlenen ücret tavanını geçmemek üzere kurul tarafından tespit edilecek. Fon’un yönetim ve denetimini devraldığı şirketlerin yönetim, denetim veya tasfiye kurularına atanan memurlar ve diğer kamu görevlilerine, KİT yönetim kurulu üyeleri için belirlenen aylık ücretin 3 katına kadar ücret ödenebilecek. -CEZAİ VE HUKUKİ SORUMLULUK- Kurul başkan ve üyeleri ile kurum personelinin görevleriyle bağlantılı olarak işledikleri iddia edilen suçlara ilişkin soruşturmalar, kurul başkan ve üyeleri için ilgili bakanın, kurum personeli için ise başkanın izin vermesi kaydıyla genel hükümlere göre yapılacak. Kurul üyeleri ile personelinin iştirak halinde işledikleri iddia edilen suçlara ilişkin soruşturmalarda kurum personeli hakkında soruşturma izni verme yetkisi, ilgili bakana ait olacak. Kurul başkan ve üyeleri ile kurum personelinin, görevden ayrılmış olsalar dahi görevleriyle bağlantılı olarak işledikleri iddia edilen suçlardan dolayı başlatılan soruşturma ve kovuşturmalar, ücreti BDDK tarafından ödenecek bir avukat tarafından takip edilecek. Fon Kurulu Başkanı ve üyeleri, Fon’a devredilen kuruluşlar ve bunların ortaklıkları ile Fon’un satışını yaptığı kuruluşlarda, görevlerinden ayrılmalarını izleyen 2 yıl içinde görev alamayacak. Yeni Bankacılık Yasası’na göre, faaliyet izni kaldırılan veya Fon’a devredilen bankaların ana sözleşmelerinde yer alan düzenlemelerin, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın, genel kurul yapılmadan değiştirilmesine ve tescil ettirilmesine Fon yetkili olacak. Fon, faaliyet izni kaldırılan veya Fon’a devredilen bankaların hakim ortaklarından ve tüzel kişi ortaklarının sermayesinin yüzde 10’undan fazlasına sahip gerçek kişi hissedarlarından ve yöneticilerinden, eş, üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları, evlatlıkları ve kendilerini evlat edinenlerden mal beyanı istemeye yetkili olacak. Bir bankanın yönetici ve denetçilerinin, kanuna aykırı karar ve işlemleriyle bankanın faaliyet izninin kaldırılması veya Fon’a devrine neden olduklarının tespiti halinde, bankaya verdikleri zararlarla sınırlı olarak bunların şahsi sorumlulukları yoluna gidilecek. Bu kişilerin, Fon Kurulu kararına istinaden ve Fonun talebi üzerine, doğrudan şahsen iflaslarına mahkemece karar verilebilecek. Bu karar ve işlemler, bankanın hakim ortaklarına menfaat temini amacıyla yapıldığı takdirde, menfaat temin eden ortaklar hakkında da temin ettikleri menfaat üzerinden uygulanacak. -TMSF İLE İLGİLİ HÜKÜMLER- Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF-Fon), Bankacılık mevzuatı ve ilgili diğer hukuki düzenlemelerle verilen yetkiler çerçevesinde, tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatlerinin korunması amacıyla şu görevleri yerine getirecek: ’’Mevduatın ve katılım fonlarının sigorta edilmesi, Fon bankalarının yönetilmesi, mali bünyelerinin güçlendirilmesi, yeniden yapılandırılması, devri, birleştirilmesi, satışı, tasfiyesi, Fon alacaklarının takip ve tahsili işlemlerinin yürütülmesi ve sonuçlandırılması, Fon varlık ve kaynaklarının idare edilmesi ve kanunla verilen diğer görevlerin ifası.’’ TMSF, kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip olacak. Görevini bağımsız olarak yerine getirecek olan Fon kararları yerindelik denetimine tabi tutulamayacak. Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, Fon Kurulu’nun kararlarını etkilemek amacıyla emir ve talimat veremeyecek. Fon, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu ile Başkanlık’tan oluşacak. Merkezi İstanbul’da olacak Fon, görevli ve yetkili bulunduğu alanın yoğun olduğu illerde ve sayısı üçü geçmemek kaydıyla Bakanlar Kurulu kararıyla yurt içi temsilcilik ve tahsilat birimleri açabilecek. Fon, Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonların Türkiye Büyük Millet Meclisince Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, Devlet İhale Kanunu ile Kamu İhale Kanunu hükümlerine tabi olmayacak. -GÖREVLERİNE SON VERİLEMEYECEK- Fon Kurulu Başkan ve üyelerinin görev süresi altı yıl olacak. Süreleri biten başkan ve üyeler, yeniden atanamayacak. Başkanlığın ve üyeliğin herhangi bir sebeple boşalması halinde, boşalan yere bir ay içinde atama yapılacak. Bu şekilde atananlar, bir defalığına tekrar atanabilecek. Fon Kurulu Başkan ve üyelerinin görev süreleri dolmadan herhangi bir nedenle görevlerine son verilemeyecek. Ancak, ciddi hastalık veya sakatlık nedeniyle iş göremeyecekleri, atanmaları için gerekli şartları kaybettikleri, durumlarının yasada belirtilen yasaklara aykırı olduğu anlaşılan veya görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlardan dolayı haklarında verilen mahkumiyet kararı kesinleşen Fon Kurulu başkan ve üyelerinin görevleri, Başbakanın onayıyla sona erecek. Fon Kurulu Başkan ve üyeleri, asli görevlerini aksatmayan bilimsel amaçlı yayın, ders ve konferans ile telif hakları hariç Fon’daki resmi görevlerinin yürütülmesi dışında kalan resmi veya özel hiçbir görev alamayacak, dernek, vakıf, kooperatif ve benzeri yerlerde yöneticilik yapamayacak, ticaretle uğraşamayacak, serbest meslek faaliyetinde bulunamayacak, bu kanun kapsamındaki kuruluşlar ve bunların doğrudan ya da dolaylı ortaklıklarında pay sahibi olamayacak, hakemlik ve bilirkişilik yapamayacak. -2 YILLIK GÖREV YASAĞI- Fon Kurulu Başkan ve üyeleri, göreve başlamadan önce, kendilerinin veya eş ve velayeti altındaki çocuklarının sahibi bulunduğu menkul kıymetlerden Hazine tarafından çıkarılan borçlanmaya ilişkin olanlar hariç, bu kanun kapsamındaki kuruluşlar ve bunların doğrudan ya da dolaylı ortaklıklarına ait her türlü sermaye piyasası araçlarını eş, evlatlık, üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları dışındakilere 30 gün içinde satarak elden çıkaracak. Atanmalarını izleyen 30 günlük sürede bunu yapmayan Fon Kurulu üyeleri, üyelikten çekilmiş sayılacak. Fon Kurulu Başkan ve üyeleri, görevden ayrılmalarının üzerinden iki yıl geçmeden, Fon’a devredilen veya Fon’un sattığı kuruluşlarda ve bunların doğrudan ya da dolaylı ortaklıklarında görev alamayacak. -FAİZ ORANLARI- Bakanlar Kurulu, bankaların ödünç para verme işleminde ve mevduat kabulünde uygulanacak azami faiz oranlarını, katılma hesaplarında kar ve zarara katılma oranlarını, özel cari hesaplar dahil sayılan işlemlerde sağlanacak diğer menfaatlerin nitelikleri ile azami miktar ve oranlarını tespit etmeye, bunları kısmen veya tamamen serbest bırakmaya yetkili olacak. Bakanlar Kurulu, bu yetkilerini Merkez Bankası’na devredebilecek. -İHLAS FİNANS İSTİSNA- Yasa uyarınca, genel hükümlere göre tasfiye edilmekte olan özel finans kurumlarının tasfiyesi, Fon tarafından yürütülecek. Genel hükümlere göre atanmış tasfiye memurlarının görevi, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla sona erecek. Özel finans kurumlarının iradi tasfiyesi kaldığı yerden, Fon tarafından yürütülecek. Fon, söz konusu özel finans kurumlarının tasfiyesine ilişkin olarak kendisine verilen görev ve yetkilere de sahip olacak. TBMM Genel Kurulu’nda verilen bir önergenin kabul edilmesiyle özel finans kurumlarının fon tarafından tasfiyesini öngören bu hükümden İhlas Finans istisna tutuldu. -VAKIFBANK- Vakıfbank’ın özelleştirilmesinin önündeki engel kaldırılıyor. Vakıfbank’ın sermaye artırımı yoluyla halka arz yapabilmesini teminen, mevcut sermaye piyasası mevzuatı ve SPK uygulamaları kapsamında (D) grubu olarak adlandırılan yeni bir pay grubu ihdas edilecek. -BANKA SANDIKLARI DÜZENLEMESİ- Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası’ndaki söz konusu düzenleme, bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret ve sanayi odaları, borsalar ve bunların oluşturduğu birlikler personeli için kurulmuş bulunan sandıkların iştirakçileri ile malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından aylık veya gelir alanlar ile bunların hak sahiplerinin herhangi bir işleme gerek kalmaksızın yasanın yayımı tarihinden itibaren 2 yıl içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na devredilmesini ve devir tarihi itibarıyla iştirakçilerin sigortalı olmasını öngörüyor. Devir tarihi itibariyle devredilen kişilerle ilgili olarak sandıkların yükümlülüğü, peşin olarak hesaplanacak. Peşin değerin aktüeryal hesabında kullanılacak teknik faiz olarak 30 Haziran 2005 tarihi itibarıyla en uzun vadeli iskontolu YTL cinsinden ihraç edilmiş devlet iç borçlanma senedinin ihraç anındaki nominal faiz oranı, enflasyon hedefi kullanılarak reel hale getirilen faiz oranı esas alınarak belirlenecek. Belirlenen peşin değer, 15 yıldan fazla olmamak üzere yıllık eşit taksitlerle ve iç borçlanma senetlerinin yıllık ortalama nominal faizi üzerinden sandıklar ile sandıkların iştirakçilerine istihdam eden kuruluşlardan tahsil edilecek. Devir tamamlanıncaya kadar, sandık iştirakçilerine sağlanan sosyal sigorta yardımları ile iştirakçilerin primlerinin tahsiline, sandık mevzuatı hükümlerine göre devam edilecek. Kuruluşlara ve ilgili kişilere ilişkin idari para cezalarına alt sınır getirildi. Verilecek cezaların alt sınırı, 5 bin YTL’den başlayacak.
ÖNCEKİ HABERLER
