Gazi Üniversitesi öğretim üyesi, Vatan gazetesi yazarı ve Cnn Türk yorumcusu Hüseyin Yayman İnternethaber'e konuştu.
Abone olNESRİN YILMAZ
İNTERNETHABER-ANKARA
Seçim sonrası tüm siyasi partilerin durumu değerlendiren Hüseyin Yayman, muhalefetin Erdoğan'ın % 55 değil de % 52 almasına sevinmesini anlamadığını söyledi.
Erdoğan ve Gül arasında bir sorun çıkmayacağının altını çizen Yayman, daha önce de bu tür beklentilere girenlerin beklentilerinin boş çıktığını, muhalefetin Erdoğan-gül arasında çıkmasını beklediği çatlağa umut bağlamasını anlamadığını dile getirdi.
Ahmet Davutoğlu'nun işinin oldukça zor olduğunu belirten Hüseyin Yayman, bunun nedenlerini 5 maddede sıralarken "CHP nerede hata yaptı" sorusuna 11 maddeyle cevap verdi.
HDP'nin cumhurbaşkanlığı seçiminde çok önemli bir başarı elde ettiğini belirten Hüseyin Yayman, HDP'nin genel seçimlerde barajı geçme koşullarını da belirtti.
İNTERNETHABER'den Nesrin Yılmaz'a konuşan Hüseyin Yayman'ın seçim sonrası analizleri şöyle;
NY-Cumhurbaşkanlığı seçim yarışının galibi yine Erdoğan oldu. Fakat beklediği oyu alamadığı, aldığı bu oyla 2015 seçimlerinde tek başına iktidara gelemeyebileceği veya anayasayı tek başına çıkarabilecek milletvekili sayısını çıkaramayacağı yorumları yapılıyor, siz ne düşünüyorsunuz alınan oyla ilgili?
BÖYLE BİR TUHAFLIK DÜNYANIN NERESİNDE VAR?
Bu tür yorumları ilginç buluyorum. Muhalefet Tayyip Erdoğan’ın % 55 değil, % 52 almasına zil takıp oynayacak. Böyle bir tuhaflık dünyanın neresinde var. Buradan bakılırsa İhsanoğlu’da ‘Yüzde altmışla kazanıyoruz’ demişti.
Sevin sevmeyin, beğenin beğenmeyin Erdoğan’ın büyük başarı hikayesi var. Girdiği tüm seçimlerde birinci olmuş ve oyunu artırmış. Bırakın Avrupayı, Japonya hariç Dünyada benzer bir örnek yok.
NY-Bu rakamlar 2015 seçimlerine nasıl yansır?
PERŞEMBENİN GELİŞİ ÇARŞAMBADAN BELLİDİR
Anadoluda güzel bir söz vardır. Perşembenin gelişi Çarşambadan bellidir derler. 2015 seçimlerine sekiz ay kaldı. Olağanüstü gelişmeler olmazsa 2015’te bugüne benzer sonuçlar alınır.
NY-AK Parti Yeni Anayasayı çıkaracak çoğunluğu alır mı?
AK PARTİ HDP İLE YENİ BİR YOLA GİDECEK
Haziran 2015 seçiminin en büyük gündemi yeni anayasa olacak. AKP seçimlere üçüncü defa(2007, 2011) yeni anayasa vaadiyle girecek. Bu defa yeni parlamentonun yeni anayasayı yapacağına inanıyorum.
AK Parti tek başına anayasayı değiştirecek çoğunluğu sağlayamazsa bu defa HDP ile yeni bir yola gidecek.
NY-Seçim sonrası AK Parti ve CHP içinde kazanlar kaynıyor desek abartmış olmayız. Seçimin hemen öncesinde "Erdoğan'dan sonra kim Başbakan olsun" sorusuna AK Partili seçmenin büyük çoğunluğunun Abdullah Gül demesine rağmen Abdullah Gül neden "kadro dışı?"
ERDOĞAN İLE GÜL ARASINDA SORUN ÇIKMAZ
Bu tür yorumlar Erdoğan siyasetinin prensiplerini bilmeyenler tarafından yapılıyor. Daha önce de söyledim. Erdoğan ile Gül arasında sorun çıkmaz.
Muhalefetin bu ayrışma üzerinden beklentiye girmesi sadece zaman ve seçim kaybettirir. Bakın yaşayıp göreceğiz. Gül ile Erdoğan arasında kökleri çeyrek asra varan bir hukuk var. Bırakın tarihi arka planını son iki yılda olanlara bakınız.
NY-Siz baktığınızda ne görüyorsunuz?
MİT yasası, HSYK Yasası, İnternet yasası gibi kritik yasalarda Gül’ün imzası var. Gül ile Erdoğan arasında siyaset farkı yok. Bazıları son üç yıldır bunu söyledi. Geldiğimiz yer ortada.
NY-Peki Gül parti kurar mı?
Neden kursun ki. Zaten partisi var. AKP Erdoğan-Gül-Arınç ve ismini burada sayamayacağımız pekçok insanın ortak aklıyla harekete eder.
NY-Yani sorun çıkmaz diyorsunuz?
AK PARTİDE ÖZNE SORUNU YOK NESNE SORUNU VAR
Tabiki sorun çıkar. Kimse müneccim değil. Ben eldeki verilerle bir realist bir analiz yapmaya çalışıyorum. Gözden kaçmasın buradaki asıl mesele muhalefetin iktidar olmak için daha fazla çalışmak yerine Erdoğan-Gül çatlağına umut bağlaması.
AKP’nin başına Davutoğlu değil Gül gelsin demek, biz halimizden memnunuz AK Parti bizi on yıl daha yönetsin tezini kabul etmektir.
AK Partide ÖZNE sorunu yok NESNE sorunu var. Asıl problem parti metal yorgunluğunu KİMLE değil, NASIL atacak...
NY-Seçmenden yine bu soru sonrası çok az oy alan Ahmet Davutoğlu'nun Başbakanlık için adının geçmesi ve neredeyse buna kesin gözüyle bakılması AK Parti için bir hata olur mu?
DAVUTOĞLU'NUN İŞİ OLDUKÇA ZOR
Bunu zaman gösterecek. Erdoğan ve teşkilatlar Davutoğluna kimliği kurumsallaştırması, geleneği yeniden üretmesi ve farklı bir paradigmayla sorunları çözmesini bekliyor. Davutoğlu’nun işi oldukça zor.
NY-Neden zor?
1. Beklenti çok yüksek. ‘Enkaz aldım’ diyemeyecek. Kendisine % 50 sabit oyu olan bir parti veriliyor.
2. Erdoğan gibi güçlü-karizmatik bir liderden sonra genel başkan olmak çok zor. Ne yaparsa yapsın herkes kendisini Erdoğan ile kıyaslayacak.
3. Parti içinde bekleyen rakipleri var. Bunların nefesini ensesinde hissedecek.
4. Dinamik, talep çıtası yükselmiş ve hata kabul etmeyecek bir taban var.
5. Partiyi sekiz ay sonra hem birinci yapması hem de birarada tutması lazım.
NY-Abdullah Gül bu durumda ne yapar, nasıl bir tepki gösterebilir?
GÜL BÖLEN DEĞİL BİLEN OLACAK
Buna yukarda da cevap verdim. Abdullah Gül, AK Partiyi bir bölen değil, bir bilen olacaktır. Aksi olursa siz yine sorarsınız. Cumhurbaşkanlığından sonra hiç kimse, parti kurup yeniden meydanlara çıkmaz.
NY-Ama Özal örneği var?
ÖZAL'IN ÖMRÜ YETMEDİ
Doğru Özal bunu yapmak istedi ama ömrü yetmedi. Özal parti kurup köşkten inseydi belki de ikinci bir hayal kırıklığı daha yaşayacaktı. 1995 seçimlerinde halk kime oy verirdi bilemeyiz yani. Belki de Demirel, ‘Özal köşkte duramadı kaçtı’ derdi. Parti kurma işleri öyle söylendiği gibi kolay değildir.
NY-Siz seçimden önce yazdığınız bir yazıda CHP'de işlerin karışacağını yazmıştınız ve karıştı. CHP'de neler oluyor?
CHP'NİN HATALARI
Ben karışacak dediğim için karışmadı. Ben bir analiz yapmıştım, bu gerçekleşti. CHP cumhuriyeti kuran bir parti. Yönetilmesi zor bir parti. CHP’de kısa vade de sorunlar bitmez. CHP’nin varoluşsal sorunları var. Ancak bu birtürlü görülmüyor. Görülse de gerekli tedbirler alınmıyor.
NY-CHP nerede hata yaptı?
1. CHP’nin en büyük hatası kendisini AKP üzerinden tanımlaması.
2. Partide ‘örgüt/söylem/liderlik/’ sorunları var ama en büyük problemi paradigma sorunu. Paradigma değişmeden CHP iktidar veya iktidar alternatifi olamaz.
3. Parti en basit siyaset teknolojisini kullanmıyor. Mersin’de kim belediye başkanı olsun sorusuna Ankara’dan cevap verince hata yapıyor. Halbuki anket yaptırıp halka sorsa en doğru kararı vermiş olacak.
4. Parti çalışmıyor. Örgütün üzerinde ölü toprağı var.
5. Partinin kızıl elması, yeni ütopyası yok.
6. En önemlisi tabanda ‘öğrenilmiş çaresizlik’ sendromu gelişti. ‘Ne yaparsak yapalım seçim kazanamıyoruz’ psikolojisi politik bir eşik oluşturuyor.
7. Parti her seçime taktik açılımlarla gidiyor, stratejik hedeflerin olduğu bir ajandası yok.
8. CHP ortak aklı ve istişare müessesini kullanmıyor.
9. Farklı isimleri dinlemiyor.
10. CHP’ye en büyük kötülüğü CHP medyası yapıyor.
11. CHP namaz kılan oruç tutan isimler transfer ediyor. Halbuki halk CHP'nin yönetiminden bu hareketleri bekliyor.
NY-Öngörünüze güvenerek soruyorum, Kılıçdaroğlu'nun kalma şansı var mı? Yoksa neden?
KILIÇDAROĞLU CHP'NİN SON ŞANSI
Kılıçdaroğlu’nun çok büyük hataları var. Gülen harketiyle ittifakını tarih yazacak. Büyük bir özeleştiri vermesi gerekiyor. Ancak normal şartlar altında Kemal Bey bu kurultayı kazanır. Ancak muhalefet birleşir, yeni bir söylem ve programla halkta heyecan, CHP tabanında bir umut yaratabilirse sonuç değişebilir. Ancak seçimi kim kazanırsa kazansın CHP’de kurultaylar dönemi yeniden başlıyor.
NY-Neden Kılıçdaroğlu kazanır?
Çünkü Kılıçdaroğlu CHP’nin son şansı. Kılıçdaroğlu giderse parti ulusalcılar ve solcular olmak üzere ikiye bölünecek. Ayrıca 1983 seçimlerinden bu yana Erdal İnönü, Bülent Ecevit, Deniz Baykal arasında en yüksek oyu Kılıçdaroğlu aldı. Rakamlar, fazla söze gerek bırakmıyor. Kılıçdaroğlu parti içinde başarılı, Erdoğan karşısında başarısız.
PARTİ İÇİNDE UMUT TÜKENDİ
NY-CHP'nin başına geçebilecek, CHP'yi "toparlayabilecek" başka bir isim var mı aklınızda?
Tam da sorun burada zaten. AKP’de genel başkanlık için pekçok isim sayılıyor. Peki CHP’de kaç isim sayılabiliyor.
NY-Neden?
İşte asıl mesele bu. Çünkü zaman içinde partide ‘umut tükendi’. Kadrolar tırpalandı. Partinin söylemi eskidi. İktidar olamayınca halk partiden uzaklaştı. Şöyle düşünsenize ‘iktidar olamayacağını bildiğiniz partiye ne kadar süre oy verirsiniz?’ Halk tam dokuz seçimdir iktidar olamayacağını bilmesine rağmen CHP’ye oy verdi. Ama bu bir yere kadar.
NY-O an geldi mi?
Bence geldi. Çünkü artık CHP’nin alternatifi doğuyor. HDP’nin aldığı oy CHP’nin uykularını kaçırmalı. Kılıçdaroğlu kendi memleketinde belediyeyi ve cumhurbaşkanlığı seçimini kaybetti.
NY-CHP'de bunlar yaşanırken, çatı aday formülünü ortaya atan Bahçeli'nin partisinde ise çıt çıkmıyor, ne yani CHP kaybetti de MHP kaybetmedi mi, Kılıçdaroğlu başarısız da Bahçeli başarılı mı? MHP neden bu kadar sessiz?
MHP DİSİPLİNLİ BİR PARTİDİR
Bunu daha önce de sizinle konuşmuştuk. MHP’de sorun çıkmaz. Asıl CHP karışacak demiştik. MHP’de Devlet Bey bırakmadığı sürece kimse genel başkanlığı alamaz.
NY-MHP'de yaşanan fırtına öncesi sessizlik mi?
Sanmam. MHP disiplinli bir partidir. MHP, aritmetik başarıdan önce ilkeleri ve politik başarıyı önceler. İhsanoğlu MHP’nin ve MHP ilkelerinin adayıydı ve bunda başarılı oldu. Asıl ilkelerle hareket etmeyen CHP oldu ve şimdi bunun sancılarını yaşıyor. Ekmeleddin İhsanoğlu zaten MHP'nin adayıydı Devlet Bahçeli Süleyman Demirel'le görüşmesinde bu Demirel ismi önerdi ve dikkate alındı.
NY-Seçimin Erdoğan'dan sonraki kazananı Demirtaş oldu. Demirtaş'ın başarısının altında ne yatıyor?
Demirtaş’ın sahici kişiliği ve yeni toplumsla muhalefetin sözcülüğünü yapması. Demirtaş, bu söylemini, siyaset tarzını devam ettirsin daha büyük başarılara imza atacaktır.
NY-Demirtaş'a oy vermek isteyip sandığa giden birçok seçmen, geçmiş algısı yüzünden vazgeçti, Demirtaş'ın bu seçim sürecinde kullandığı ve neredeyse milliyetçi Türk seçmeni bile etkisi altına alan söylemi ne kadar devam edebilir?
Çözüm süreci devam ederse, bu söylem de devam edecektir.
NY-Neden çözüm süreci?
Çünkü çözüm süreci topyekün bir normalleşme sağlıyor. İnsanlar önyargılarının esiri olmaktan kurtuluyorlar. Farklı düşünmeye başlıyorlar.
NY-HDP genel seçimlerde barajı geçebilir mi?
HDP'NİN BARAJ GEÇME KOŞULLARI
HDP bu seçimde barajı geçer. Ancak bunun koşulları var.
1. Bu söylemini devam ettirmeli.
2. Toplumun ihtiyaç duyduğu gerçek bir sol parti olmalı.
3. Halka güven vermeli.
4. Bunların yanında CHP’de kopuş ve ayrışma yaşanırsa HDP için büyük şans doğacak demektir.
5. Yeni siyaset arayışını somutlaştırıp, cesur adımlar atmalı.
NY-HDP ne yapmalı?
HDP programında yazılanları yapar ve bunları siyasetinin ilkeleri haline getirirse başka bişi yapmasına gerek kalmaz. Öcalan’ın gözü HDP’nin üzerinde olacak ve Demirtaş, HDP projesi için son şans.
Başarılı olursa sorun yok, olamazsa Kürt siyasetinin solla ilişkisi tamir edilememek üzere bozulabilir.
ÖNCEKİ HABERLER
