Her yöre derdini ayrı anlatıyor

Her yörenin farklı şivelerinin yanında hastalıkları anlatırken kullandıkları değişik ifadeler de var.

Doktorlar hastalarının şikayetlerini anlayabilmek için bu sözleri öğrenmek zorunda kalıyor. Yörelere göre değişen sağlıkla ilgili binlerce yöresel söylem bulunuyor. Her yörede vücudun uzuvları ve hastalıklar birbirinden ilginç söylemlerle ifade ediliyor. Halkın bir kısmının halen sağlıkla ilgili sorunlarını bu kelimelerle anlatması, sağlık personelini de bu ifadeleri öğrenmek zorunda bırakıyor. “www.hipokrat.org” adresiyle ulaşılabilen web sitesinde, sağlıkla ilgili Anadolu’nun çeşitli yörelerinde kullanılan yaklaşık 9 bin deyişin bulunduğu belirtiliyor. Halkın, derdini anlatmakta kullandığı deyişler ve kullanıldığı yörelerden bazıları şöyle: Acerik (Mide ekşimesi ve hazımsızlık–Muğla), Acımak torbası (Safra kesesi–Hatay), Alavlanmak (Hastanın ateşinin yükselmesi–Afyon), Alazlanma (Yüzde ve vücutta çıkan çıbanlar, kızartılar–Uşak, Eskişehir, Kocaeli, Sakarya, Kars, Çankırı, Çorum, Ordu, Trabzon, Erzurum, Sivas, Yozgat, Ankara, Niğde, Konya), Ayı günü yitmek (Gebelik süresini tamamlamak, doğum zamanı gelmek–Niğde), Babuk (omurganın her bir kemiği, omur–Denizli), Baf (Akciğer–Kars), Bağ (Guatr–Antalya), Bağar (Karnı bir hastalıktan şişmiş kimse–Ağrı), Bahak (Çok öksürüklü kişi–Konya), Barı bişmek (Sıcaktan yanmak, terlemek–Afyon), Başı fulanmak (Başı dönmek– Konya), Beğ olmak (Midesi bozulmak, ishal olmak–Niğde), Bertig (Yara–Burdur), Bezgek (Sıtma–Tokat, Konya), Bızır (Zehir–Hatay), Bizlemek (Arı ve akrep sokması–Denizli, İçel), Burç (Karın ağrısı–Niğde), Cağ (Baldır kemiği–Giresun), Canavi (Kalp–Erzurum), Cavur (Kalça–Konya), Cemberek (Difteri hastalığı–Adana–İçel), Fat (Kekeme–Ankara), Gabar gabar olmak (Vücutta kabarcıklar olmak–Gaziantep), Gars (İki kürek kemiği arası–Kars), İlmece (Kızamık–Burdur), Lülle (Baldır kemiği–Van), Kacik (Topuk kemiği, tarak kemiği–Erzurum), Kandilli (Gözünden sürekli yaş akan kimse– Konya), Kangal (Böbrek–Gümüşhane), Kanyel (Egzama–İstanbul), Kedi biciği (Koltuk altında çıkan bir çeşit çıban–Afyon, Isparta, Burdur), Koça (Siğil–Samsun), Paçala (Safra kesesi–Artvin), Pere (Yara, bere–Eskişehir), Punç oynamak (Loğusa kadının sancılanması–Çorum) ZAMAN