Anayasa tartışmasından uzak duran Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, ilk kez kapsamlı açıklamalarda bulundu.
Abone olAnayşasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, Anayasa'da 'değiştirilmesi teklif dahi edilmeyen ilk üç maddeye dokunulabileceğini söyleyerek yeni bir tartışmayı başlattı.
Yeni Anayasa çalışmaları sancılı ve bir o kadar hararetli tartışmalara gebe gibi görünüyor. Habertürk Ankara Temsilcisi Muharrem Sarıkaya köşesinde, Kılıç'ın yankı uyandıran açıklamalarına yer verdi:
İLK 3 MADDE DEĞİŞİR Mİ?
"(...)Bence ilk 3 maddeyi dondurmak, evrensel hukuk kurallarına uygun değil. Ben ilk 3 maddeyi donmuş maddeler olarak görmüyorum.
Aksi halde Anayasa'yı dondurursunuz. Hukuk devletini, demokrasiyi, laikliği geri götüren uygulamaya geçit verilemez.
Laikliği, demokrasiyi, hukuk devletini daha ileri götürecek düzenlemelere engel olmaması gerekir. Örneğin, Anayasa Mahkemesi son Anayasa değişikliğini hukuk devleti yönüyle ilk 3 maddeye aykırı görmedi.
İŞTE O 3 MADDE |
Anayasa'nın değiştirilmesi dahi teklif edilemeyen ilk 3 maddesi şöyle: MADDE 1: Türkiye Devleti bir cumhuriyettir. MADDE 2: Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir. MADDE 3: Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçe'dir. Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli marşı "İstiklal Marşı"dır. Başkenti Ankara'dır. |
İlk 3 maddeyi hayata geçiren, anlamlı kılan, ilk üç madde dışındaki maddeler. O maddeler, ilk 3 maddeye zenginlik katıyor. Buradaki değişiklikler, ilk 3 maddedeki değerleri geri götürmüyorsa, Anayasa Mahkemesi izin veriyor. Bu değerlerin içini boşaltan düzenlemelere ise izin vermiyor. İlk 3 maddeyi zenginleştiren düzenlemelerle bu maddelerin pozitif gelişmelerle değiştirilmesi mümkün.
(Demokrasi, evrensel hukuk alanında ise bu 3 maddeye dokunulabilir mi?): İlk 3 maddeyi hayata geçiren maddeleri değiştirerek, zaten onu zenginleştiriyorsunuz. Anayasa Mahkemesi kararıyla bunu daha da ileri götürenlere izin veriyor. Zenginleştirmeyip boşaltana ise izin vermiyor. O nedenle gerektiğinde ilk 3 maddeye pozitif olarak dokunulabilir.
Bu hassas bir nokta... Ben "Dokunulur" derken, pozitif, olumlu anlamda bir süreçten söz ediyorum.
TÜRBAN: Anayasa'yı, yasaları zorlamadan, uygulamayla çözülmesi doğru idi. Yargıya güven duymayan bir kesim var.
Anayasa ve yasaların detaylı olması, yargıya yorum hakkı verilmemesi yönünde anlayış gelişiyor. Yargı yorum zenginliği geliştirseydi, pek çok sorun çözülebilirdi.
Özgürlük talepleri yanında karşı düşünceleri, korku ve vehimleri de hesaba katmak gerekiyor. Çekincelerin iyi analiz edilmesi lazım... Toplumsal uzlaşma ile ortak bir siyasete varılmalı. Her şeyi yasa ile yapmayı düşünmemeliyiz. Anayasal ve yasal düzenlemeler yapmadan da çözüm getirilebilir. Şu anda farklı uygulamayla yürütülen durumlar da var. Uygulamayla rahatlıkla çözülebilecek bir konu."