MUSUL operasyonunda istenmeyen Haşdi Şabi , Şii milis gücü olarak görülüyor. Perde arkasında İran'ın olduğu söylenen Haşdi Şabi son anda Musul savaşına katılınca gözler bölgeye döndü.
Abone olHaşdi Şabi nedir, kimlerden oluşuyor ve neden istenmiyor? Haşdi Şabi toplam 120 bin kişilik bir silahlı güç. Ağırlıklı olarak Şii milislerden oluşuyor. Perde arkasında da İran'ın olduğu söyleniyor bu sebeple de sünniler tarafından Musul savaşında istenmiyor.
Haşdi Şabi'nin kelime manası Halk Seferberlik Güçleri demek.
IŞİD'in 2014'te Musul'u ele geçirmesinin ardından Şii dini lider Ayetullah Sistani'nin yayınladığı fetva ile kuruldu. Sistani, Irak'ta eli silah tutan herkesi ülkelerini savunmaya davet etmiş ve bu örgüt ortaya çıkmıştı.
HAŞDİ ŞABİ'NİN PERDE ARKASINDA KİM VAR?
Haşdi Şabi örgütünün perde arkasında İran bulunuyor. Zaten çatısı altındaki örgütlerin büyük kısmı İran ile yakın ilişkiler içinde. Haşdi Şabi mezhep kökenli ve İran destekli olduğu için Sünniler tarafından istenmeyen güç olarak görülüyor.
HAŞDİ ŞABİ ÇATISI ALTINDAKİ ÖRGÜTLER
Haşdi Şabi'nin büyük bölümü Şii milislerden oluşuyor ancak bünyesinde Sünni milisler de var. Haşdi Şabi'de savaşan milislerin toplam sayısının 300 binden fazla olduğu ve yüzde 90'nının Şii, 16 bininin ise Sünni Iraklılar olduğu söyleniyor. Bu rakamların çok daha fazla olduğunu belirten açıklamalar da bulunuyor. Haşid Şabi'de, Türkmenlerden oluşan gruplar da yer alıyor.
Haşdi Şabi bünyesinde yer alan onlarca örgütlerden öne çıkanlar şunlar: Bedir grubu, Asaib Ahl El-Hak, Barış Tugayları (Mukteda El Sadr'ın grubu), Hizbullah Tugayları, Seyyid El Şuhada Tugayları, Kataib El İmam Ali, Ebu El-Fadl El-Abbas Güçleri, Harakat Hizbullah El-Nucaba.
HAŞDİ ŞABİ'Yİ BAĞDAT DESTEKLİYOR
Haşdi Şabi örgütünü Bağdat'ın İran destekli hükümeti doğrudan destekliyor. Bağdat örgüte, para ve silah yardımı da yapıyor. Bununla birlikte Haşdi Şabi'nin tam olarak hükümetin kontrol altında olmadığı düşünülüyor.
İRAN KURDU
Haşdi Şabi örgütünün İran Devrim Muhafızları tarafından teşkilatlandırıldığı, bünyesindeki grupların liderlerinin genelde, Tahran'la ve İran'daki kutsal Kum şehriyle yakın ilişkileri olan din adamları olduğunu biliniyor.
PARA DA SİLAH DA İRAN'DAN GELİYOR
BBC Farsça Servisi'nden Kasra Naji, "Danışmak için düzenli olarak İran'ı ziyaret ediyorlar. Ve paranın ve silahların bir bölümü İran'dan geliyor. Bu yüzden ilişkileri ideolojik olarak da, maddi destek açısından da ve diğer diğer bağlamlarda da oldukça güçlü" diyor.
IRAK HALKI HAŞDİ ŞABİ'Yİ NASIL GÖRÜYOR?
Yapılan araştırmalar Irak halkının belli bir bölümünün IŞİD'le mücadelede Haşdi Şabi'yi desteklediğini ortaya koyuyor. Özellikle Şii Iraklıların önemli bir bölümünün gözündeyse milisler kahraman olarak algılanıyor. Sünni Iraklıların Haşdi Şabi'yi mezhepçi olarak gördükleri biliniyor.
Irak'ta Şiiler içinde de Haşdi Şabi'yi İran'la ilişkisi üzerinden eleştirenlerin olduğu bildiriliyor. Örgüt operasyonlarda çok sert olmakla ve insan hakkı ihlallerine yol açmakla da suçlanıyor.
TIKRİT'TE İNSAN HAKLARI İHLALLERİ YAPTI
Özellikle 2015'te, Sünnilerin yoğun yaşadığı Tikrit'in IŞİD'den geri alındığı operasyonda Haşdi Şabi'ye yönelik insan hakkı ihlali eleştirileri yöneltilmişti. Birleşmiş Milletler özellikle bu yaz gerçekleştirilen operasyonlarda örgütü eleştirmişti.
Uluslararası Af Örgütü ve HRW (İnsan Hakları İzleme Örgütü) gibi kurumlar bazı raporlarında, Irak'taki bazı bölgelerde sivillerin önce IŞİD tarafından sonra da IŞİD'i yenilgiye uğratan milisler tarafından baskıya uğradığını' belirtiyor.
KÜRTLER DE İSTEMİYOR
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nden de dönem dönem Haşdi Şabi'yi eleştiren açıklamalar geldi. Türkiye de Haşdi Şabi'yi sık sık eleştiriyor ve özellikle Sünnilerin yaşadığı bölgelerde örgütün operasyonlara katılmamasını savunuyor.
Haşdi Şabi ise bu suçlamaları kabul etmiyor ve genelde bunların propaganda olduğunu söylüyor.
ÖNCEKİ HABERLER
