Hangi malûller yeniden çalışabilir hangileri çalışamaz?

Malulen emeklilik çalışma hayatına başladıktan sonra hastalık veya kaza sonucu çalışma güçlerini en az yüzde 60 oranında kaybeden, en az 10 yıllık sigortalı ve bin 800 güne sahip olanlar için söz konusu bir hak.

Ülkemizde sigortalılık hal ve türleri farklı farklı ve ayrı ayrı kanunlar kapsamında malûlen emekli olanlar bulunuyor. Bu yazımızda da bahse konu malûllere değinerek uygulamada malûllerin çalışmasına bu ayrı ayrı malûller ve ayrı ayrı kanunlarda ne gibi uygulamalar öngörüyor bakalım. Bakmakta yarar var, zira uygulamalar ayrı ayrı sigortalılıklarda çalışma şekline ve malûllük sonrası çalışmanın 01.10.2008 tarihi öncesi ve sonrası olup olmadığına göre farklı farklı öngörülmüş bulunuyor. 

SSK Malûlünün Çalışması

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre veya 2925 sayılı Tarım SSK kanunlarına göre 01.10.2008 tarihi öncesi malûllük aylığı bağlananlar hizmet akdine tabi olarak SSK (4/a) sigortalılığı kapsamında çalışmaları halinde malûllük aylıkları kesilirken Bağ-Kur (4/b) sigortalılığı kapsamında veya kamuda 4/c sigortalılığı (Memur) kapsamında çalışmaları halinde aylıkları kesilmeden çalışabiliyorlar.

Bağ-Kur Malûlünün Çalışması

1479 sayılı Kanuna göre Esnaf Bağ-Kur sigortalılığı veya 2926 sayılı Tarım Bağ-Kur sigortalılıklarına göre 01.10.2008 tarihi öncesi malûllük aylığı bağlananlar SSK /4/a) sigortalılığı kapsamında hizmet akdine dayalı olarak çalışmaları halinde aylıkları kesilmeyip prime esas kazançları üzerinden % 30 ve kısa vade sigorta primi olmak üzere sosyal güvenlik destek primi kesiliyor.

1479 sayılı Kanuna göre Esnaf Bağ-Kur sigortalılığı veya 2926 sayılı Tarım Bağ-Kur sigortalılığı kapsamında 01.10.2008 tarihi öncesi malûlen emekli olanlar 4/b (Bağ-Kur) sigortalılığı kapsamında veya kamuda 4/c sigortalılığı (Memur) kapsamında çalışmaları halinde de aylıkları kesilmiyor.

T.C.Emekli Sandığı Malûlünün Çalışması

5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanuna göre adi vazife malûlü olanların 4/a sigortalılığı kapsamında çalışmaları halinde bir ay içinde yazılı talepleri doğrultusunda kısa ve uzun vadeli sigorta kolları veya sosyal güvenlik destek primi uygulanması gerekiyor. Bunlardan uzun vadeli sigorta primi ödeyenlerin belirtilen süre içinde yazılı talepte bulunmamaları halinde ayrıca iş kazası meslek hastalığı hükümleri uygulanıp, sosyal güvenlik destek primi kesilmez. Aylıkları kesilmez.

5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanuna göre adi malûl olanların 4/b sigortalılığı kapsamında çalışmaları halinde bir ay içinde yazılı talepleri doğrultusunda kısa ve uzun vadeli sigorta kolları uygulanması gerekiyor. Bunlardan uzun vadeli sigorta primi ödeyenlerin belirtilen süre içinde yazılı talepte bulunmamaları halinde ayrıca iş kazası meslek hastalığı hükümleri uygulanıp, sosyal güvenlik destek primi kesilmez. Aylıkları kesilmez.

5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanuna göre adi malûl olanların 4/c sigortalılığı kapsamında çalışmaları halinde 5434 sayılı Kanunun 99 uncu maddesi hükmü gereğince aylığı kesilmesi ve 4/c sigortalılığı kapsamındaki sigortalılığının devam ettirilmesi gerekiyor.

5510 sayılı Kanuna Göre Malûllerin Çalışması

5510 sayılı Yasa kapsamında 01.10.2008 tarihi sonrasında 4/a sigortalılığından malûlen emekli olanların 4/a sigortalılığı, 4/b sigortalılığı veya 4/c sigortalılığı kapsamında çalışmaları halinde aylıkları kesiliyor ve tüm sigorta kollarına tabi olmaya başlıyorlar.

5510 sayılı Yasa kapsamında 01.10.2008 tarihi sonrasında 4/b sigortalılığından malûlen emekli olanların da 4/a sigortalılığı, 4/b sigortalılığı veya 4/c sigortalılığı kapsamında çalışmaları halinde aylıkları kesiliyor ve tüm sigorta kollarına tabi olmaya başlıyorlar.

Terörle Mücadele ve Nakdi Tazminat Kanunlarına Göre Malûllerin Çalışması

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu veya 2330 sayılı Nakdi Tazminat Kanunu kapsamında vazife malûlü olanların 4/a veya 4/b sigortalılıkları kapsamında çalışmaya başlamaları halinde iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır. İş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulananların uzun vadeli sigorta kollarına tâbi olmayı istemeleri halinde, bu isteklerini SGK'ya bildirdikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren, haklarında uzun vadeli sigorta kolları da uygulanır. Bu fıkra kapsamına girenlerden ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmaz. Aylıkları da kesilmez.

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu veya 2330 sayılı Nakdi Tazminat Kanunu kapsamında vazife malûlü olanların 4/c sigortalılığı kapsamında çalışmaya başlamaları halinde aylıkları kesilmez, 4/c sigortalılıkları devam eder.