Hamas'ın fonksiyonu ne? İsrail niye saldırdı? Kafanızdaki tüm sorulara cevap bu haberde... İşte ayrıntılar...
Abone olİNTERNETHABER
Nur Akman
İsrail günlerdir Gazze’yi bombalıyor. Peki bu savaşta Hamas’ın rolü ne kadar? İsrail’i kışkırtan Hamas mıydı? Hamas bir terör örgütü mü? Tüm bu sorular CNN Türk’te Ahmet Hakan’ın sunduğu “Tarafsız Bölge” programında tartışıldı.
Programda abluka altındaki Gazze'yi yöneten ve popülaritesi gittikçe eriyoen Hamas'ın "ben ateşkesi keseyim. Sonra bir kere daha ateşkes ilan eder, daha fazlasını alırım" düşüncesi kendine pahalıya patladı sonucuna varıldı.
HAMAS BİR TERÖR ÖRGÜTÜ MÜ? |
Ahmet Hakan konuklarına bu kez “Peki Hamas bir terör örgütü mü?” diye sordu. Konukların bu soruya “Evet” ya da “Hayır” şeklinde net bir yanıtları yoktu.
Tınç “Terör örgütü değil. Şiddete başvuran radikal dinci bir örgüt. Dinci olduğu için de şiddetin mubah olduğunu düşünen bir örgüt.” Diye cevap verdi.
Özel “Hamas kötü, El Fetih iyi diyemeyiz. Onlara bağlı da intihar komandoları var… El Aksa…” diye devam etti.
Yalım Eralp ise oradaki durumu şöyle özetledi: “Terör örgütü değil ama Hamas seçimleri kazanmış ama şiddetten vazgeçmiyor. Öbür tarafta da seçimleri kaybetmiş ama İsrail’le diyalog kurma taraftarı El Fetih var. Bu hem batılılar için, hem de Filistinliler için büyük bir ikilem yaratıyor. Burada İsrail’in yarattığı vahşet hiç kuşku götürmez ama bağımsızlığı için mücadele eden Filistinlilerin de durumu vahim.” |
HAMAS SEÇİMLE GELDİ
Önce Hamas’ın Gazze’deki durumu tartışıldı. Hamas’ın El Fetih’le geldiği anlaşmazlık noktasının batılı devletler tarafından desteklendiği söylendi. İbrahim Karagül o süreci şöyle anlattı:
“Arafat gruplar arasındaki çatışmayı önlüyordu. O ölünce bu gruplar çatışmaya başladı. Bu çatışmayı da uluslar arası arena teşvik etti. Seçim oldu. Hamas Gazze’de çok yüksek bir oy aldı. Seçim AB gözlemcileri nezdinde yapıldı. Tarihin en adil seçimiydi.” diye anlattı.
SEÇİMDEN SONRA EL FETİH’İ TANIMADI
Ferai Tınç ise o 2006’daki seçimden sonra, El Fetih’in güvenlik güçlerini tanımadığını, iktidarı tek başına ele geçirmeye çalıştığını söyledi. Batının Mahmut Abbas’ı desteklemesi üzerine Hamas Gazze’yi ele geçirmişti.
HAMAS TUFAYA DÜŞTÜ
Ceyda Karan ise ince ayrıntının altını çizdi: “Hamas seçildikten sonra İsrail’e çok ciddi barış mesajları verdi. Fakat ekonomi tümüyle ablukaya alınmıştı ve yaşamasına izin verilmedi. 1,5 sene boyunca Arap devletlerini tek tek dolaştı. El Fetih’in Gazze’de darbe yapacağı söylentileri üzerine Hamas tufaya düşüp Gazze’yi ele geçirdi”
GAZZE ABLUKASININ NEDENİ HALKI YILDIRMAK
Gazze’nin ablukaya alınmasının nedeni ise Karagül’e göre Hamas’ı yıldırmaktı. Karagül “Seçime kadar kimse Hamas’a sen illegal bir örgütsün seçime giremezsin demedi. Seçimden sonra Filistin halkının yoğun bir şekilde Hamas’ı tercih etmesinin ardından hem İsrail hem de dünya harekete geçti. Resmen tanımamazlık yapamadılar. İşlevsizleştirmeye yöneldiler. Hamas’a ambargo uygulandı. İsrail ve AB ülkeleri buna destek verdiler. Çok şiddetli bir ambargo uyguladılar. Aylarca sürdü. Amacı şuydu: Hamas yönetimini çalışamaz hale getirmek, sistemi kilitlemek. Doktor öğretmen maaşları ödenemiyordu. Hamaslı başbakan sınırdan geçemedi. Kaldırımda otururken fotoğrafları yayınlandı tüm dünyada. Bankalar arası hiçbir transfer yapılamıyordu. Filistin’de yaşayan bir yakınınıza para gönderemiyordunuz. Filistin halkını açlıkla cezalandırıp Hamas’a karşı kışkırtmak istediler. Ondan sonra El Fetih’le arasındaki çatışmayı tahrik ettiler.”
İSRAİL NEDEN SALDIRDI? HAMAS’IN ROLÜ NE?
'Hamas ateşkesi bitirdi ve İsrail saldırdı'. Durum bu kadar basit cümlelerle özetlenebilir mi?
Ferai Tınç “resmi gerekçe” bu dedi. “Ama perde arkasında ise Obama iktidara gelecek. Bir Filistin devleti görüşmesi gündeme gelecek. Barış görüşmeleri ortaya çıkacak. İsrail barışı istemiyor.” diye gerçek sebebi açıkladı.
İSRAİL AMBARGOYU KALDIRMADI
Karagül ise o süreci şöyle anlattı: “Haziran 2008’de bir ateşkes anlaşması yaptı. Anlaşmanın maddesi ambargo kalkacak, taraflar birbirlerine saldırmayacaktı. Birbirlerine saldırmama konusuna uyuldu ama İsrail ambargoyu kaldırmadı. Mesela Türkiye insanı yardım gönderdi, Gazze’ye sokamadı. Ateşkes süresi bitti. Hamas’ın ateşkesi tanımayacağı açıklandı. Ama daha önce“ambargo kalksın” ateşkesi istiyoruz diyordu. İsrail’de kabine bunu kabul etmedi.
İSRAİL TACİZ ETTİ
Soli Özel “Hamas diyor ki ‘bu 6 aylık ateşkes süresi içinde 53 defa İsrail taciz etti. Bir tüneli bombaladı. 329 füze atışı var’ Bir önceki 6 ayda 2228 füze atılmış. Daha olaylar patlamadan Gazzeli bir akademisyenin yazısını okumuştum. İçler acısıydı. Kasım’da ateşkes devam ederken ne yiyecek, ne gazyağı vardı. Yani ambargo kalkmamıştı.”
HAMAS'IN PLANI TUTMADI
Hamas’ın ateşkesi keserken kafasından geçenleri Özel şöyle anlattı: “Bunların çok önemli bir kamuoyu araştırmacısı var. O araştırmalara göre Hamas’ın popülaritesi eriyordu. Halk açtı ve ‘Hamas parayı daha çok silaha yatırıyor’ diye düşünüyordu. ‘Ateşkes yaptık ve halka ne yaradı’ sorusuna cevap veremedi. Bir hesap yaptı: Ben ateşkesi bozayım, ardından bir kez daha ateşkes yaparım ama o bana daha yarar. Ama böyle bir saldırı olacağını öngöremediler. Bunu söylerken çok üzülüyorum ama ölen insanlar her iki taraf için de bir satranç oyunun piyonları gibi…
AMBARGO NEDEN SÜRÜYOR?
İsrail neden ambargoyu kaldırmadığı sorusuna ise Yalım Eralp şöyle cevap verdi: “Halkı cezalandırarak Hamas’ı eritmek. Bir de seçimler var çok yakında. İsrail etrafında yarattığı düşmanı göremiyor. Dünya kamuoyunu düşman yapıyor. Kasaba politikacısı gibi davranıyor. ABD’de herkes İsrail’i desteklemiyor. Petrol fiyatları İsrail tarafından artıyor diyorlar. Araştırmalara göre Destek yüzde 44, önce başka bir yol denenmeliydi yüzde 41…
HAMAS SİLAHI NEREDEN BULUYOR?
Peki Hamas silahı nereden buluyor? Bu soruya da Soli Özel cevap veriyor: “Danışıklı dövüş. Gazze’nin Mısır’la olan sınırı kapalı. Geçen Ocak’ta gazeliler dayanamayıp sınırları yıktılar. Onun altında Filadelfi yolu diye bir şey var. Onun altında yüzlerce tünel var. Herkes o tünellerden kaçak şeyler getirip götürüyor. Mısır bunları engellemiyor.”
Ceyda Karan ise “çoğunlukla ev yapımı kullanılıyormuş. Söylentilere göre Rus yapımı füzelerden alınıp değiştiriliyormuş”