Gözler ikinci Luizidu davasında

Strasbourg mahkemesi, Myra Arestis-Ksenides adlı Rum vatandaşının Ankara’ya açtığı davada kararını bugün açıklayacak. İşte öncesi ve sonrasıyla davanın öyküsü.

Davacı Arestis-Ksenides, KKTC sınırları içinde yerleşime kapalı olan Maraş bölgesinde 1974 yılında terk ettiği taşınmaz mallarını geri almak için 1999 yılında Strasbourg mahkemesine başvurmuştu. Mahkeme 1996 yılında bu durumla benzerlik taşıyan Loizidu davasında, adanın kuzeyini Ankara’nın denetiminde bir bölge olarak nitelemiş ve davacı Rum vatandaşına hem malının iade edilmesi hem de 1974 yılından bu yana malını kullanamadığı için maddi tazminat ödenmesi hükmünde bulunmuştu. Mahkemenin Arestis-Ksenides kararında, Loizidu kararı temelinde davacı lehine mülkiyet ihlali yönünde karar vermesi, kararın maddi tazminatla ilgili bölümünü ise ileri bir tarihe bırakması bekleniyor. Kararda, KKTC’de Rumların mülkiyet başvuruları için oluşturulan tazmin komisyonunun hangi şartlarda Strasbourg mahkemesi tarafından kabul edilebileceğine dair yeni değerlendirmelere yer verilmesi de bekleniyor. Strasbourg mahkemesi, 2001 yılından bu yana Kıbrıslı Rumların Ankara’ya karşı açtıkları davalarla ilgili kararlarında, KKTC’de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi çerçevesinde oluşturulacak iç hukuk yollarının Rumlar için de geçerli olabileceğine dair değerlendirmelerde bulunuyor. Mahkemenin bu konuda ne zaman net bir hükümde bulunacağı ise henüz bilinmiyor. İNGİLİZ ÇİFTTEN DAVAYA İTİRAZ İngiliz Orams çifti de, Rum vatandaşı Apostolidi tarafından Kuzey Kıbrıs’taki arazisi üzerine ev yaptırdıkları gerekçesiyle Rum kesiminde haklarında açılan davaya İngiltere Yüksek Mahkemesi nezdinde itiraz etti. İngiliz Elizabeth ve David Orams çiftinin Türk avukatı Hasan Vahib, Başbakan Tony Blair’in avukat eşi Cherie Blair dahil 4 avukattan oluşan ekibin hazırladığı itiraz dilekçesini, yüksek mahkemeye sundu. İngiliz çift, hukuka ve Kuzey Kıbrıs hükümetine güvendiklerini vurguladı. Elizabeth Orams, Cherie Blair’in davayı üstlenmesinden büyük memnuniyet duyduklarını belirtti. Orams davası, KKTC’de eski Rum arazisi üzerinde evi bulunan binlerce yabancı tarafından da yakından izleniyor. TALAT’TAN TEPKİ KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, Kıbrıs’ta mülkiyet sorununun ancak siyasi çözümle birlikte çözümlenmiş olacağını söyledi. Talat yeni mülkiyet yasasının bütün amacının, Rumların yapacağı mülkiyet başvuruları için iç hukuk yolu yaratmak olduğunu belirtti. Yasanın Türkiye tarafından dayatıldığı söylentisinin tamamen gerçek dışı olduğunu vurgulayan Talat, böyle bir yasayla ilgili ilk görüşün, Temmuz 2004’te Türkiye’ye kendisinin iletiğini de açıkladı. Mehmet Ali Talat, yasanın, bugün kararı açıklanacak İksenides Aretis davasına ancak dolaylı bir etkisinin olabileceğini kaydetti. Talat, “Bu, Kıbrıs’ta mülkiyet sorununu çözmeyi hedeflemiyor. Mülkiyet sorunu siyasi çözümle birlikte çözümlenmiş olacak” dedi.