Gölge öğretmenler iş başında

Bursa Otistik Çocuklar Eğitim Derneği (BOÇED), gelişmiş ülkelerde yıllardır uygulanan ''Gölge öğretmen'' projesini hayata geçirdi.

BOÇED Başkanı Nuray Karadeniz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dernek olarak düzenledikleri eğitim kursuyla, otistik çocukların normal yaşamda hedeflenen davranışları yapmalarına yardımcı olacak 10 ''Gölge öğretmen'' yetiştirdiklerini bildirdi. Yaşam boyu süren sosyalleşme, dil, iletişim becerileri ve ilgi alanlarını etkileyen bir gelişim bozukluğu olan otizmin bir hastalık niteliği taşımadığını dile getiren Karadeniz, kesin tedavisi olmamakla birlikte erken dönemde konulan tanı ve eğitimle istenmeyen davranışların kısıtlanabileceğini, iletişim ve günlük yaşam becerilerinin geliştirilip, çocukların bağımsızlıklarının artırılabilceğini söyledi. ''OTİSTİKLER DİREKTİFE İHTİYAÇ DUYUYOR'' Otistiklerin bir aktiviteye başlamak, o aktiviteyi tamamlamak ya da aktiviteler arasında geçiş yapmak için direktiflere ihtiyaç duyduklarını dikkati çeken Karadeniz, aynı ihtiyacın sosyal ilişki başlatmada ve devam ettirmede de sürdüğünü kaydetti. Dernek olarak, otizm konusunda eğitim görmüş, gerekli olduğunda hemen istihdam edilmek üzere ''Gölge öğretmen'' yetiştirmek için bir kurs düzenlediklerini dile getiren Karadeniz, başvurular sonucunda ön elemeden geçirilenlerin, özel eğitim uzmanları tarafından 1 aylık eğitime tabi tutulduklarını anlattı. Kursta katılımcılara, ''Otizm nedir'', ''Otistiklerin özellikleri'', ''Problem davranışlarla başa çıkma yöntemleri '', ''Kaynaştırma eğitimi nasıl yapılır'' gibi konularda eğitim verildiğini belirten Karadeniz, ''Kursiyerler, eğitim bittikten sonra staja tabi tutuldu. Staj sonrası sınava girdiler. Başarılı olanlara belge verdik'' dedi. KURSTA 10 KİŞİ BAŞARILI OLDU Kurs için yaklaşık 50 kişinin başvuruda bulunduğunu, ancak 10 kişinin başarılı olabildiğini belirten Karadeniz, ''Gölge öğretmen çocuklarımızın hayatını, aktivitelerini, sosyal ilişkilerini şekillendirip organize eden kişidir. Kolay bir iş değil'' diye konuştu. Otistik bir çocuğun diş fırçalama işlemini başından sonuna dek bağımsız olarak tamamlayabileceğini, ancak ya fırçaya macun sürmeyi unutabileceğini ya da banyodan suyu kapatmadan çıkabileceğini kaydeden Karadeniz, şunları söyledi: ''İşte gölge öğretmen burada devreye giriyor. Bu eylemin baştan sona adım adım öğretilmesi gerekir. Gölge öğretmenler, bu durumlarda çocuklara verdikleri komutlarla fırçaya macun sürmeyi veya işi bittikten sonra suyu kapatmasını söyler. Okuldan bir örnek verirsek, sınıfta öğretmen bir ödev verdiğinde, otistik çocuk özel direktif almadıkça ya ödevine başlamaz ya da ödevini tamamlamaz. Ayrıca, ilave olarak da kalkıp sınıf içinde dolaşmak isteyebilir. Üçüncü örnek olarak da akranlarıyla kendiliğinden iletişime girmez, oyun oynamaz. Gölge öğretmenler de bu durumlarda sözlü veya hareketlerle verdikleri komutlarla çocuklara yapmaları gerekeni söyler.'' OTİSTİK ÇOCUKLARIN GÖLGESİ GİBİ Otistik çocukların, tüm bu örneklerdeki eylemleri yapamayacağı için değil tercih etmediğinden dolayı gerçekleştirmediğini vurgulayan Karadeniz, ''Gölge öğretmen''in bu aşamada devreye girerek, çocuğun peşinde adeta bir gölge gibi dolaştığını, belli etmeden, gerektiğinde sözlü komutlar vererek bir sonraki adımı veya ödevi hatırlattığını, çocuğun istenilen hedef davranışı bağımsız olarak gerçekleştirmesine yardımcı olduğunu söyledi. Gölge öğretmenlerin, otistik çocuklarının hayatını, aktivitelerini, sosyal ilişkilerini organize eden kişi olduğunu ifade eden Karadeniz, şunları kaydetti: ''Gölge öğretmen ayrıca, iletişimi tercih etmeyen çocuğu harekete geçirir, tehlikelerin farkında olmadıkları için (trafik, kötü niyetli insanlar) onları tehlikelerden korurlar. Okuldan, akranlarından maksimum yarar görmesini sağlar, diğer sınıf öğretmeninin yükünü azaltır.'' Otistik çocuk sahibi ailelerin, bir ''Gölge öğretmen''e ihtiyaç duyduklarında ferdi olarak arayışa girdiklerini, bulabildikleri kişilerden, ellerinden geldiğince eğiterek çocuklarının eğitiminde yararlandıklarını belirten Karadeniz, ancak bunun ciddi anlamda bir zaman kaybı oluşturduğunu, bu nedenle çocukların eğitimlerinin aksadığını anlattı. Karadeniz, kurslarının devam ettiğini, şu anda 10 gölge öğretmen bulunduğunu, otistik çocukları olan ailelerin ücret karşılığı bu hizmetten yararlanabileceğini sözlerine ekledi.