Gen haritası kökenleri belirleyecek

Toplumların soyu nereye dayanıyor? Kim nereden geldi, nereye gitti? Göçler nasıl şekillendi? National Geographic dergisi ve IBM firması bu sorulara noktayı koyacak.

National Geographic dergisi ve IBM firması, 'Genografi' projesiyle insanlığın göç haritasının peşinde. Uzmanların hedefi, dünya genelinde DNA örnekleri toplayarak bir gen haritası oluşturmak ve hangi toplumun soyunun nereye dayandığını bulmak. DNA uzmanlarının çalışmalarına göre bütün insanlığın soyu 60 bin yıl önce yaşamış Afrikalı atalarımıza dayanıyor. Peki ondan bize kalanlar neler? Toplumların soyu nereye dayanıyor? Kim nereden geldi, nereye gitti? Göçler nasıl şekillendi? ABD'de yayımlanan bilim dergisi National Geographic ve IBM şirketi ortak bir projeyle bu soruların cevabını arıyor. Projenin adı Genografi Projesi. 100 bin DNA örneği Proje çerçevesinde, dünya genelinde 100 bin dolayında DNA örneği toplanarak dünyanın en büyük gen bankası oluşturulacak. Uzmanlar gen bankası aracılığıyla insanın yolculuğunun gizemli öyküsünü DNA kodlarından çözmeye çalışacak. Nasıl tüm insanlar birbiriyle akraba oldu, atalarımız bugün bizim olduğumuz yere nasıl ulaştı, ipuçları DNA'da gizli. Projenin amacı DNA'lardan alde edilen bilgilerle bir gen haritası çıkarmak ve ilk insanların dünya nüfusunu yaratmak için izlediği yolu, bizi bağlayan genetik resmi ortaya çıkarmak. Süreç nasıl işliyor? DNA'nın 'Y' kromozomu sadece erkeklerde var ve babadan oğula geçiyor. Bu kromozom genellikle nesiller boyu değişime uğramadan kalıyor. Kadınlarda da mitokondriyal DNA adı veriyen parça aynı özelliklere sahip ve hem anadan kızına hem anadan oğula değişime uğramadan geçiyor. Nadiren değişime uğrayan DNA'larsa bilim adamları için birer işaret fişeği demek. Bir kez işaret fişeği tespit edildiğinde, genetik uzmanları zamanda iz sürerek onun ilk ortaya çıktığı ana gidebiliyor. Ve eğer belli bir bölgede tespit edilirlerse o zaman tarih öncesi göç örneklerini takip etmek mümkün oluyor. Somut bir örnek Pakistan'da yaşayan Hazaralar isimli toplululğun Orta Asya'dan göç edip etmedikleri tartışma konusuydu. Hazaralar, Cengiz Han'ın soyundan geldiklerini iddia ediyordu. Bilim adamları da bu iddianın doğru olup olmadığını anlamak için genetik bir araştırma yaptı. En büyük yardımcıları az önce bahsettiğimiz işaret fişeği genlerden birine sahip olmalarıydı. Sadece Orta Asya'da bulunan bir genin varlığı tespit edilmişti. Ve bu gen Orta Asya dışında hiçbir toplulukta görülmüyordu. Sadece hazaralar bu gene sahipti ve böylece Orta Asya kökenli oldukları kanıtlandı. cnnturk