Vergi iadesi mi, en az geçim indirimi mi daha avantajlı? 10.6 milyon ücretli ne kazanacak ne kaybedecek?
Abone olÜcretlilere vergi iadesinin 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren kaldırılması ve yerine 1 Ocak 2008’den itibaren "En az geçim indirimi" uygulamasının getirilecek olması, kafaları karıştırdı.
NE GETİRİYOR?
1- Ücretlilerin fiş ve fatura toplayıp, biriktirme olayı kalkıyor.
2- Ücretliler, asgari ücretin, aylık brüt tutarının yarısı kadar, en az geçim indiriminden yararlanacak. Bu tutar; eşi çalışmayanlarda yüzde 60 olacak. Dört çocuklu bir asgari ücretli, 2008’de hiç gelir vergisi ödemeyecek.
3- Asgari ücretli bir işçi, 87 YTL daha fazla vergi avantajı sağlayacak. Bu avantaj eşi çalışmayan ücretlide 188, iki çocukluda 340 YTL olacak.
Özetle, en az geçim indirimi asgari ücretlilerin lehine avantaj sağlıyor.
NE GÖTÜRÜYOR?
1- Vergi iadesinin 1 Ocak 2007 itibariyle kalkması, en az geçim indiriminin de 1 Ocak 2008 itibariyle başlayacak olması nedeniyle, 2007 yılı vergi iadesi, güme gidiyor.
2- Net ücreti 504 YTL’nin üzerinde olan bekar ücretlilerin, kaybı oluyor. Örneğin, ayda net 750 YTL, 1.500 YTL ya da 2.500 YTL geliri olan bekar ücretlinin, yeni uygulama nedeniyle kaybı oluyor. Eşi çalışmayan ücretli 617 YTL’yi, eşi çalışmayan 1 çocuklu ücretli ise 783 YTL’yi aşan ücret alıyorsa "zararlı" çıkıyor. Bununla ilgili ayrıntılar, tabloda gösterilmiştir.
3- Özel sektörde, işverenler işçilerle, genellikle "net ücret" üzerinden anlaştıkları ve işçinin gelir vergisi ile sigorta primini işveren ödediği için, en az geçim indirimi, pratikte işverenin işine yarayacak.
4- İşçiye uygulanan geçim indiriminin, patronuna uygulanmaması, tartışmalara neden olacak. Yabancı ülkelerde, bu uygulamadan hem işçiler hem de işverenler yararlanıyor.
5- Kayıtdışılık artacak. Vergi iadesinin kalkması, belge isteme alışkanlığını olumsuz yönde etkileyecek. Bu da kayıtdışılığı artıracak.
Vergi iadesinin kaldırılması ve en az geçim indiriminin getirilmesi ile birlikte, ücretlilerin; ücret seviyeleri ve medeni durumları itibariyle, kayıp ya da kazançları, tabloda gösterilmiştir.