Gecikme zamları enflasyonu katladı

Enflasyonda yaşanan gerileme, kamu ve özel sektör tarafından uygulanan gecikme zamlarına yansımadı.

Elektrik, su, telefon, doğalgaz gibi mal ve hizmetlere aylık enflasyon rakamlarının 6 katından fazla gecikme zammı uygulanıyor. Tüketiciler Birliği Başkanı Bülent Deniz, kriz dönemlerinde belirlenen gecikme zammı oranlarının, enflasyondaki iyileşmeye paralel olarak yeniden düzenlenmesi gerektiğini söyledi. Son dönemde düşüş trendine giren enflasyon rakamları, henüz gecikme zammı oranlarına yansıtılmadı. Nisan ayında toptan eşya fiyatları yüzde 1,8 ve tüketici fiyatları yüzde 2,1 artış gösterirken, aynı dönemde gecikme zammı oranları yüzde 7–8’lerde seyretti. Kamu alacaklarına uygulanan kanuni gecikme zammı da aylık yüzde 7 olarak devam ediyor. Cep telefonu operatörleri Turkcell ve Telsim, aylık yüzde 8 ile en yüksek gecikme zammı uygulayan kurumlar arasında başı çekiyor. İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi su faturalarında aylık yüzde 4 gecikme zammı uygularken, Boğaziçi Elektrik Dağıtım AŞ elektrik faturalarında aylık yüzde 7, Türk Telekom yüzde 12, İGDAŞ doğalgazda aylık yüzde 9, Yapı Kredi Bankası kredi kartında aylık yüzde 8 oranında gecikme zammı uyguluyor. Kamu alacakları için uygulanan kanuni oran ise yüzde 7. Tüketiciler Birliği Başkanı Bülent Deniz, gecikme zammında amacın alacaklıyı korumak ve haksızlığa mahal vermemek olduğuna dikkat çekti. Deniz, gecikme zamlarında uygulanan oranların enflasyonla uyumlu olması gerektiğine işaret ederek, “Gecikme zammı için enflasyon rakamları üzerinde bir-iki puan makuldür. Ancak, enflasyonun aylık yüzde 1-2’lere düştüğü bir ortamda, aylık yüzde 7-8 gecikme zammı uygulamak kabul edilebilir bir şey değil. Bu, olayı amacında saptırır. Gecikme faizleri ekonomik gerçeklere paralel yeniden düzenlenmeli.” dedi. Öte yandan, yeni Tüketici Kanunu, kamu-özel sektör bütün kurum ve kuruluşlara gecikme faizi oranlarını faturalarında belirtme zorunluluğu getiriyor. Halen bazı kamu ve özel sektör kuruluşları faturalarında; gecikme zammı bilgilerine yer vermezken, bazı kurumlar ise konuyu “Belirlenen oranlarda günlük gecikme zammı-faizi uygulanır.” cümleleri ile geçiştiriyor. 14 Haziran 2003 tarihinde yürürlüğe girecek olan yeni Tüketici Kanunu ise, firmaların sundukları hizmet karşılığı düzenledikleri faturalarda eksik bilgi vermelerini yasaklıyor.