Gaz maskeleri ateş pahası

Türkiye'de satılan gaz maskelerinin savaştan sonra 263 milyon lira olması, "Ölürüm daha iyi" dedirtiyor.

Savaş bölgesine uzak ülkelerde bile kimyasal saldırı tehlikesine karşı önlemler alınırken, Türkiye’de ciddi bir gaz maskesi alışverişi yaşanmadı. Zaman'ın haberine göre, 1991’deki Birinci Körfez Savaşı’nda maske satışlarında talep patlaması olmuştu. Uzmanlar bu durumu, Saddam Hüseyin’in elinde kimyasal silah olduğuna inanılmamasına ve yaşanan ekonomik krize bağlıyor. Gaz maskesi satıcıları, maskelerin satış fiyatının yüksek oluşunu doğruluyor. Satıcılara göre, maske almak isteyen vatandaşlar 140 Euro’luk fiyatı görünce, “Bu parayı vermektense ölürüm daha iyi!” diyerek vazgeçiyor. Bazı satıcıların ise 50 yıllık, kullanım süresi dolmuş gaz maskesi ile hiçbir korucuyu etkisi olmayan sahte maskeleri ucuza satmaya çalıştıkları ifade ediliyor. Ancak talep olmadığı için bu maskeler de elde kalıyor. Trans Saraç, Türkiye’de gaz maskesi satan 5–6 firmadan biri. Trans Saraç’ın sahibi Şefik Saraçoğlu, 1991 yılında satışların altı kat arttığını kaydetti. İtalya’dan gaz maskesi ithal eden Saraçoğlu, Türkiye için riskin daha az olduğu Birinci Körfez Savaşı’nda bile korkunun daha fazla olduğunu, artık kimyasal saldırı tehlikesinin kanıksandığını ifade etti. Saraçoğlu, “Ekonomik kriz de etkili oldu. Fiyatların yüksekliğini gören almaktan vazgeçiyor. Bakan çok, alan yok. Sadece yabancı şirketlerin bir kısmı personeli için aldı.” dedi. Maske ve kimyasal maddelerin bulunduğu filtreler ayrı ayrı satılıyor. Çok amaçlı kombine gaz filtreleri 15–20 Euro, maskeler ise 90– 110 Euro arasında satılıyor. Eğer tam koruma isteniyorsa, bir de panço tipinde özel giysi gerekiyor; ancak bu kez fiyat katlanıyor. Filtreler de isteğe göre farklı kimyasal maddelere karşı yedek alınabiliyor. Eğer ne tür bir gaz kullanılacağını tahmin ediyorsanız, filtre listesinden istediğiniz çeşidi talep edebiliyorsunuz. Maskeler ise ya kauçuktan ya da üzerinde bakteri barındırmayan silikon maddesinden üretiliyor. Maskeleri MKE de üretiyor. Filtrelerde ‘EN 141’ kodlu güvenlik standardı ve sertifikası bulunması gerekiyor. Buna rağmen, eski Doğu Bloku ülkelerinden gelen, çoğu Soğuk Savaş, hatta İkinci Dünya Savaşı’na ait dönemlerden kalma filtreler bile, sıradan etiketlerle yeni ürün gibi satılıyor. Oysaki, filtrelerin türüne göre, 5–10 yılda kullanma süresi doluyor.