Fransa niçin hayır dedi?

Fransa'nın Avrupa Birliği Anayasası'na hayır diyeceği zaten biliniyordu. Peki Fransız halkı bu büyük projeye niçin burun kıvırdı? Fransa örneği bize ders olabilir mi?

İktidardaki UMP partisi için AB Anayasası halkoylaması sonuçları, yerel seçimler ve Haziran 2004'teki Avrupa Parlamentosu seçimlerinin ardından üçüncü yenilgi oluyor. Alım gücü düşük olanlar en çok "hayır" diyenler... Onlar için, Avrupa çok liberal!

Fransa'da gazeteler, AB Anayasası oylamasını "deprem" olarak tanımladılar, "tsunami"nin kurbanlarının da Cumhurbaşkanı Jacques Chirac ve Avrupa olduğunu yazdılar.

Fransa Komünist Partisi'nin yayını "L'Humanité" ise, "Demokrasi kazandı" başlığını attı.

Halkın çoğunluğunun "hayır" diyeceği aslında bir süre önce sık aralıklarla yapılan kamuoyu araştırmalarıyla ortaya çıkmıştı. AB Anayasası'nın reddedilmesinin halk arasında en önemli dayanaklarından biri de Avrupa'nın çok fazla liberal bulunması oldu.

Sağ için üçüncü yenilgi

İktidardaki Halk Çoğunluk Birliği (UMP) açısından bu sonuçlar, yerel seçimler ve Haziran 2004'teki Avrupa Parlamentosu seçimlerinin ardından yaşanan üçüncü yenilgi anlamına geliyor.

Sonuçları sadece son dönemlere bağlamak ne kadar yanlışsa salt UMP'nin yenilgisi olarak yorumlamak da o derece yanlış.

Avrupa Anayasası'nın oylandığı 21 Nisan 2002'de Fransa'daki hükümet partileri, son 20 yılın en düşük sonuçlarının elde etmişlerdi. 2002'deki oylamada Fransızların sadece yüzde 56'sı Anayasa lehine oy kullanmıştı.

Anayasa oylamasında "sosyal huzursuzluk" çıktı

Dünkü sonuçlar, geçen seçimlerde sesini duyuramayanların, halkoylamasını bir şans olarak değerlendirip siyasetçilere tepkilerini sertleştirerek bir kez ortaya koydukları bir seçim olarak gördüklerinin de işareti aslında.

Bu sonuçlara en çok etki eden seçmen grubu ise yüzde 30 ile, sağ ve politik uçlarda kendini görenler, Egemenlik taraftarları ve diğer gruplar olarak görülüyor.

Bu yanıyla, Fransa'da baş göstermiş olan ve yüzde 70'lik bir katılımla dışa vurulan sosyal rahatsızlığın siyasi yetkililerce bir an önce görülmesi gerekiyor.

Sonuç itibariyle, Avrupa değerleri ve yapılanmasının Fransız seçmeninin iç politika dürtülerinin bir kurbanı olarak görmek mümkün.

Ücretli "hayır" dedi

İpsos Şirketi'nin kamuoyu araştırmasına göre, oylamaya öncelikle Fransa'daki ekonomik ve sosyal durum, ardından ise Avrupa Anayasası projesinin halk arasında çok liberal olarak değerlendirilmesi etki etti.

"Hayır" oylarını en yoğun kullananlar, daha çok işçi, ücretli, zanaatkar ve ziraatçı gibi alım gücü düşük olan toplum grupları oldu.

Referandumun sonucunu belirleyen koşullar içerisinde, siyasi partilerin yoğun çalışmaları dışında, sağ ve sol uçların yoğunlaştırdığı kampanyalar, küreselleşme karşıtları, sendikal ve derneklerin aktifliği de var.

Kuzey-Güney "hayır"cı, doğu-batı "evet"çi

AB Anayasasını reddeden bölgelerin başında yüzde 65,02 ile Picardie, yüzde 64,89 ile Nord-Pas-de-Calais (Kuzey), yüzde 62,41 oranla Languedoc-Roussillon (Güney) ve yüzde 59,22 ile Limousin bölgeleri geldi.

Dün gece itibariyle "evet" oyları Batıdaki Bretagne (50,90 %) ve Pays-de-la-Loire (50,12 %) ve özellikle de doğudaki Alsace'da (53,44 %) çoğunluktaydı.

Haber: Erol Önderoğlu

Kaynak: www.bianet.org