Felluce'de ABD askerleri perişan

ABD'nin eğittiği polisler de direnişçilerin safına katılırken, Irak İçişleri Bakanı Bedran istifa etti.

ABD'de 2. Vietnam şoku yaşanıyor. Irak'ta başlayan isyan dalgalanarak büyürken, Felluce sokaklarında yatan asker cesetleri Vietnam kabusunu geri döndürdü. ABD'nin eğittiği polisler de direnişçilerin safına katılırken, Irak Geçici Hükümet Konseyi İçişleri Bakanı Bedran istifa etti... İşte günün tüm gelişmeleri... Bağdat'ın batısındaki Felluce kentinde sokaklarda yatan cesetler, Amerikan askerlerine Vietnam savaşını hatırlatıyor. Pazartesi girdikleri Felluce'de hiç ummadıkları direnişle karşılaşan Amerikalılar, direnişin bir yıl önce Irak'ın istilası sırasında karşılaştıkları direnişten daha güçlü olduğunu düşünüyor. AFP muhabirinin, silah seslerinin hemen hemen hiç kesilmediği Felluce'de görüştüğü Amerikalı askeri tabip Percy Davila, ''Direniş geçen baharda Irak işgal edilirken gösterilenden daha güçlü, daha sert...'' dedi. Davila, ''Felluce'dekiler, Saddam'ın cumhuriyet muhafızlarından daha iyi direniyor'' diye konuştu. Iraklı direnişçiler küçük gruplar halinde, genellikle dörtlü ya da beşli timler halinde sokak çatışmasına giriyorlar. Hafif silahlara ve havanlara sahip gruplar, bir anda bir evin çatısından ya da sokak köşesinden ortaya çıkıp ateş ediyor ve anında ortadan kayboluyor. F-16'LAR KENT ÜZERİNDE Felluce'de silah sesleri kesilmek bilmezken, birçok noktadan göğe siyah dumanlar yükseliyor. Amerikan F-16'ları kent üzerinde cirit atıyor. Amerikan deniz piyadeleri, kent dışında terk edilmiş olduğunu zannettikleri sanayi bölgesinde bile iki günde ancak iki km ilerleyebildiler. Yarbay Brennan Byrne de AFP muhabiriyle konuşurken, sokak çatışmalarının çok yaman olduğunu belirtti ve ''Felluce sanki Vetnam'daki Hue kenti...'' dedi. Vietnam'ın Hue kentinde (eski imparatorluk başkenti) 1968 yılında Amerikalılarla komünist gerillalar arasında çok şiddetli sokak çatışmaları olmuştu. Yüzbaşı Chris Chown da durumu değerlendirirken, Amerikan tankına saldırmaya çalışırken vurularak ölen Iraklının sokakta yatan cesedini gösterip, ''Bu gençler çok kararlı. Bir tanesi bir bölüğü durdurabilir'' diye konuştu. Amerikalı subay, ''Çatışmaların uzaması halinde Iraklıların kamuoyunun gözünde savaşı kazanan taraf olmasından kaygılandığını'' da belirtti. Felluce, pazartesiden beri direnişçilere karşı operasyona girişen Amerikan askerlerinin kuşatması altında bulunuyor. NECEF VE KUT'TA KONTROL KAYBEDİLDİ Irak'taki Amerikan kuvvetlerinin komutanı Korgeneral Ricardo Sanchez, ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin, Necef ve Kut kentlerinde kontrolü bulunmadığını söyledi. Şii milislerin kent merkezindeki ana binaları ele geçirdiği Kut ve Necef'te koalisyon güçlerinin bulunmadığını kaydeden Sanchez, Ukrayna ve İspanya askerlerinden oluşan koalisyon birliklerinin, kent dışındaki üslerinde olduğunu belirtti. Ukrayna güçleri, Kut kentinin merkezinden, Şiilerle önceki günkü yoğun çatışmalarının ardından dün çekilmişti. POLİSLER DİRENİŞÇİLERİN SAFINA GEÇİYOR ABD'nin eğittiği polislerin de son günlerde Sadr milislerine katıldığı bildiriliyor. Başkanlık seçiminin Kasım ayında yapılacağı ABD'de, iktidardaki Cumhuruyetçi Parti'ye karşı seçimi kazanmayı hedefleyen Demokrat Partililer, ''Başkan George Walker Bush, Irak'ta ikinci Vietnam bataklığı yaratma yolunda'' demeye başladı. Irak'ta Amerikalı eski istihbaratçı Paul Bremer'in yönetiminde çalışan Geçici Yönetim Konseyi ile işbirliği yapan ılımlı Şii örgütünün yetkilisi Hamid El Bayati, ''Amerikalıların yapabileceği en iyi şey egemenliği yeniden Iraklılara devretmektir. Irak'ta (iyimser bakışla) Şiiler, Sünniler ve Kürtler arasında iç savaşın çıkmamış olması en büyük başarı'' dedi. İngiliz Reuters ajansına göre 30 Hazian'da yönetimin Iraklılara devredilmesi planlansa bile, ABD'nin Irak'a 18 milyar dolar yardım sözüyle ''tam bağımsızlık ve egemenliğin olmayacağı'' ve Washington'un Irak'ta büyük nüfuzunun yaşayacağı kaçınılmaz görünüyor. İÇİŞLERİ BAKANI BEDRAN İSTİFA ETTİ Irak'ta ABD'nin kurduğu Geçici Yönetim Konseyi'nin (GYK) İçişleri Bakanı Nuri Bedran istifa ettiğini bildirdi. Bedran'ın, ABD'nin Irak'taki sivil yöneticisi Paul Bremar'ın içişleri bakanlığının işleyişinden hoşnutsuz olduğunu ifade etmesinden sonra istifasını ilan ettiği yorumları yapılıyor. ABD, BM'YE MUHTAÇ OLDU Irak nüfusunun yüzde 60'ını oluşturan Şiilerin en büyük temsilcisi Ayetullah Ali El Sistani'nin Geçici Yönetim Konseyi'nin işleyişi ve geçici anayasanın yürürlüğe girmesinde birçok değişiklik önermesi, Washignton yönetimini zora zoktu. Hiçbir zaman kanıtlanamayan Saddam Hüseyin'in kitle imha silahları savaşa gerekçe yapılırken, BM Güvenlik Konseyi kararı olmadan Irak'a saldıran Amerikan ordusu, bugünlerde BM yardımına muhtaç oldu. Ancak Irak'a gelen BM siyasi uzmanları, çalışmalarını başlatacakken Irak son dört gündür Şii lideri Mukteda El Sadr'ın başını çektiği büyük direniş hareketleriyle sarsılmaya başladı. ABD, yardımcı ''koalisyon'' ülkeleriyle savaşa gireli 385 gün oldu. Son günlerde Amerikan ordusu 30'un üzerinde ölü verdi. ABD'nin toplam ölü sayısı, Irak'ın 2 Ağustos 1990'da Kuveyt'i işgali yüzünden başlatılan Körfez Savaşı'ndaki (16 Ocak-28 şubat 1991) kaybını çok aştı. Amerikan ordusu Körfez Savaşı'nda 147 ölü vermişti. Bugünkü ölü sayısı ise 20 Mart 2003'te başlayan ikinci Irak'a saldırıda 440'ı aştı. ABD'nin eğittiği yeni Irak polis gücü ise Saddam Hüseyin yanlıları veya Amerikan işgalinin uzamasına kesinlikle karşı çıkan Şii milislerinin saldırılarında 600 görevlisini yitirdi. Iraklı masum sivillerin ölü sayısı ise binlerce. Iraklı sivil ölümleri, araştırma kurumlarının tahminlerini kapsıyor. Resmi açıklama hiçbir kurumdan gelmiyor. Kayıplar üniversite uzmanları ve barış girişimcilerinin www.iraqbodycount.net internet sitesi ve en az iki ana haber kaynağına göre derleniyor. ABD'nin 20 Mart'ta Saddam Hüseyin iktidarını devirmek için giriştiği savaşta 4 bin 895 ila 6 bin 370 Irak askeri öldü. Kadın-çocuk sivillerden hayatını kaybedenlerin sayısı 8 bin 800 ila 10 bin 700 olarak veriliyor. Yaralanan binlerce sivil var ve sayıları hiç bilinmiyor. ABD Başkanlığı Ulusal Güvenlik Danışmanı Condoleezza Rice, ABD'nin teröre tepkisinin uzun zaman boyunca yetersiz kaldığını savundu. ABD Kongresi'nde 11 Eylül saldırılarını araştırmak üzere kurulan komisyonun önünde soruları yanıtlayan Rice, açılış konuşmasında, ''Teröristler bizimle savaş halindeydi, oysa biz onlarla savaş halinde değildik. Terörizm tehdidi 20 yılı aşkın bir süreden beri büyüdü ve ABD'nin yanıtı çeşitli yönetimler boyunca yetersiz kaldı'' dedi. Rice, Irak'ın, 11 Eylül'den önce ulusal güvenlik açısından ABD Başkanı George Bush'un öncelikleri arasında olmadığını, El Kaide tehdidinin ise 11 Eylül'den önce bilindiğini ifade etti. Irak'ta Baladruz kasabasında meydana gelen patlamada 5 kişi öldü, 18 kişi yaralandı. Yerel yetkililerin açıklamasına göre, Bağdat'ın kuzeyine düşen kasabada yol kenarına yerleştirilen bomba, yerel saatle 11.30 sularında infilak etti. Ölen ve yaralananların, yoldan geçen Iraklılar olduğu kaydedildi. 6 otomobilin patlamayla hurdaya döndüğü belirtildi. Irak'ın güneyindeki Nasıriye kentinde bir İngiliz sivilin kaçırıldığı bildirildi. Bir koalisyon yetkilisi, kaçırılan İngilizin Gary Teeley adlı bir müteahhit olduğunu belirtti. Olayı doğrulayan İngiltere Dışişleri Bakanlığı'ndan bir yetkili, Teeley'in Irak'ta ne yaptığı ve nasıl kaçırıldığı hakkında bilgi vermekten kaçındı. Teeley'in 5 Nisan'dan beri kayıp olduğunun bilindiği, yetkililerin Teeley'in yakınları, askeri ve sivil makamlarla bağlantı halinde olduğu bildirildi. İngiliz basını, 37 yaşındaki Teeley'in evli olduğunu, Ortadoğu'da yaşadığını ve bir Amerikan hava üssünde görev yaptığını yazdı.