Fehmi Koru 'bir mucize yaşandı' dedi doları düşüren yeni modelde işin aslını yazdı

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıkladığı "kur korumalı TL vadeli mevduat sistemi" sonrası bir gecede Türk lirası yüzde 30 değer kazandı. Fehmi Koru, yeni modelin arka planında yaşananları ayrıntılarıyla yazdı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ekonomiye ilişkin açıkladığı yeni kararlar konuşulmaya devam ediyor. Türk lirasının dolar ve euro karşısında yüzde 30 değer kazanması sevinçle karşılandı.

Doların 18 TL'yi aştığı karamsarlığın zirve yaptığı günlerde bir gecede her şey nasıl ters yüz oldu? Peki Erdoğan'ın açıkladığı model nasıl oluştu?

Olan bitene dair ilginç ayrıntıları yazar Fehmi Koru, "Bir mucize yaşandı; sürecin nasıl başarıya dönüştüğünün ipuçları bu yazıda…" başlıklı köşe yazısında ele aldı.

Koru, mevcut başarıyı Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın çözümden yana olmasına bağladı. Merak edilen modelin perde arkasını Koru, böyle paylaştı:

‘Mucize’ denilen olgunun rasyonel gerekçelerle açıklandığı nerede görülmüş?

"Mucize gibi bir şey. ‘Dış mihraklar’ TL lehinde devrede olmalıydı o gece.  Olana ‘mucize’ özelliği kazandıran görüntü o geceden sonra da devam etti, ediyor. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan yeni sistemin nasıl işleyeceği belli belirsiz ve hangi bankaların bu sistem içerisinde yer alacağı, TL’ye dönmek isteyecek mudilerin yeni hesapları nasıl açabilecekleri henüz bilinmez iken, doların değeri sonraki iki günde de azalmaya devam etti.

Nasıl oldu bu? ‘Mucize’ denilen olgunun rasyonel gerekçelerle açıklandığı nerede görülmüş? Yine de açıklamaya çalışayım.

"Bu söylenti doğru olabilir"

Kendilerine ‘‘Bize ‘Faizi artırın’ dışında bir formül üretin, dinlemeye hazırız’’ açık yürekliliğiyle yaklaşan devlet yetkilisine, görüşleri alınmak üzere çağrılan ülkemizin öndegelen bankalarının yöneticilerinin, ‘‘Kur garantisine bağlayın, millet parasını dolardan TL’ye çevirir’’ aklını verdikleri söyleniyor ki, bu söylenti doğru olabilir.

‘Lateral düşünce’ örneği

Edward de Bono adlı, ‘lateral düşünce tarzı’ adıyla geliştirip yıllar boyu çeşitli kitaplar ve düzenlediği kurslarla o tarzı yaygınlaştırma mücadelesi veren Malta’da yerleşik bir psikologu hatırlattı bana bu yaklaşım. ‘Lateral düşünce’ örneği çünkü…  De Bono’nun pek çok eseri dilimize de çevrilmiştir.

"Sorunu Süleyman Peygamber yöntemiyle çözüme kavuşturma"

Psikologun ‘sorunların çözümünde farklı düşünce tarzı’ diye çevirebileceğimiz yaklaşımını anlatmak için kullandığı örnek Süleyman Peygamber’e atfedilen iki annenin sahip çıktığı bebekle ilgili sorundur.

İki kadın da bebeğin annesi olduğu iddiasındadır ve bebeğin kendisine verilmesini ister. Süleyman Peygamber kadınları dinledikten sonra bebeğin ortasından iki parçaya bölünüp her kadına birer parçasının verilmesine hükmeder.

Gerçek anne ‘‘Aman, sakın ha’’ diye bu hükme karşı çıkar ve iddiasından vazgeçerken, sahte annenin sesini çıkarmadığı görülür. Çocuğun gerçek annesinin kim olduğu bu yolla ortaya çıkar.

Banka genel müdürlerinin tavsiyesi Bakan Nebati'ye tavsiyesi

Geçen hafta sonu ‘kura bağlı mevduat garantisi’ sistemini yeni bakan Nureddin Nebati’ye kendileriyle görüştüğü banka genel müdürleri tavsiye ettiyse önce onları tebrik etmek gerekir.  Sorunu Süleyman Peygamber yöntemiyle çözüme kavuşturdukları için…

Tabii, onlardan gelen bu çözüm önerisini ‘‘Bu yolla faiz artmamış oluyor’’ diye takdim etme başarısının sahibi olan yeni atanmış Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’yi de övgüde ihmal etmemek şart.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tarihi açıklamayı yaptığı andan başlayarak şimdiye kadar çerçevesi ve nasıl işleyeceği tam bilinmediği halde TL’nin değerinin sürekli artması mucizesinin mimarı da yeni bakan olmalı."