Fas'tan demokratikleşmeye 'evet'

Halkoylamasında kabul edilen değişikliklerle hükümet ve parlamentoya yeni yetkiler veriliyor, yargının bağımsızlığı garanti ediliyor.

Demokratikleşme yönünde bir dizi reform içeren yeni anayasa taslağı için sandık başına giden Fas halkı büyük bir çoğunlukla "evet" dedi.

Anayasal değişiklikler Kral 6. MUhammed tarafından, ülkedeki protesto gösterilerine karşılık gündeme getirilmişti.

Onaylanan değişiklerle meclis ve başbakana daha fazla yetki veriliyor.

Değişikliklerle hükümete açık yürütme gücü kazandırılıyor, parlamentoya yeni yetkiler veriliyor, yargının bağımsızlığı garanti ediliyor.

Buna karşın Kral'ın da hükümet, ordu, dinsel idare ve yargı üzerinde rolü olduğu kabul ediliyor.

Fas kralının bazı ödünler verme kararı, Arap Baharı olarak adlandırılan ayaklanmalar serisinin Mısır ve Tunus rejimlerini devirmesini izliyor.

Fas'ta da gençlik tabanlı muhalif örgütlenme haftalardır reform talebiyle binlerce kişiyi sokaklara dökmeyi başarmıştı.

Hareket reformları yüzeysel bularak, sempatizanalarından bugünkü halkoylamasını boykot etmeleri çağrısı yaptı.

"Tarihi an"

Dünkü referandumda oylanan anayasal değişiklikleri, Kral Muhammed'in 12 yıllık iktidarında yaşanan ilk reform hareketi olması sebebiyle oldukça önemli.

Kral'ın kendisi reformları "kararlı bir tarihi dönüşüm" olarak tanımlarken, Fas gazeteleri halkoylaması için "tarihi bir an" ifadesini kullandılar.

Anayasal değişikliklerle Kral'ın devletin, ordunun ve ülkedeki İslamiyet'in en üst yetkilisi olma hali devam etse de, başbakana hükümeti yönetme yetkisi tanınıyor.

Ayrıca, Kral reformla yargı bağımsızlığının, yolsuzlukla mücadelenin, ifade özgürlüğünün ve kadın haklarının genişleyeceği taahüdünde bulunmuştu.

Yeni düzenlemeyle Berberi dili Fas'ın resmi dilleri arasına giriyor.

Tüm bu yenilikler ülkedeki siyasi partiler, sendikalar, dini liderler ve medya tarafından destek buldu.

Halkoylamasına katılım yüzde 73 civarında.

2007'deki meclis seçimlerinde katılım yüzde 37'de kalarak, Fas tarihindeki en düşük seçime katılım oranı olmuştu.

Avrupa Birliği ranayasal reformu olumlu karşılarken, değişiklikler "demokratikleşme yönünde açık bir adım" olarak değerlendirildi.

Anayasal düzenlemeyle gündeme gelen değişikliker, ülkedeki eylemcilerin anayasal monarşi yönündeki taleplerini ise karşılamıyor.

Ülkedeki muhalif gruplar Fas'ta süregelen 400 yıllık monarşinin reform sözlerinin yüzeysel kalması enişesini dile getiriyorlar.