Kamuoyunda EYT olarak bilinen emeklilikte yaşa takılma meselesi uzun bir aranın ardından yeniden gündeme geldi. AK Partilili bir milletvekili, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a EYT'lilerle ilgili sıkıntıları dile getirerek, yeni bir sistem kurgulanması önerisinde bulundu.
Abone olCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile AK Partili vekiller, istişare toplantılarının ikincisini gerçekleştirmek üzere AK Parti Genel Merkezi'nde dün bir araya geldi.
Erdoğan yeni bir sistem önerisi: Çalışmaya devam etseler bile...
Toplantıda bir milletvekili emeklilik yaşıyla ilgili sıkıntıları dile getirdi, emeklilikte yaşa takılanların çalışmaya devam etseler bile maaşlarının düşmemesi için yeni bir sistem kurgulanması önerisinde bulunduğu belirtildi.
Erdoğan daha önce 'ben bu işte yokum' demişti
Erdoğan daha önceki açıklamalarında EYT'lilerle ilgili tartışmalara noktayı koymuştu. "Yapmayacağım, seçim kaybetsem bile bu işte yokum" diyen Erdoğan konu hakkında şunları söylemişti:
"Tutturmuş bir EYT, erken emeklilik. İskandinav ülkelerinin hepsi bu sistemle battı. Bizim başımıza erken emekliliği dolayanlar bunun bedelini ödeyecek ve ödedi. Niçin erken emeklilik? Ne zaman emekli olması gerekiyorsa o zaman emekli olsun ve parasını en güzel şekliyle alsın. Erken emekli olup ikinci iş arayacak ve işsizliğin yükselmesine neden olacak. Bu hesap kötü bir hesaptır. Biz bunu politik hesaplarla yapmayacağız. Arkadaşlarıma söylüyorum, beni bu yola teşvik etmeyin. Seçimi kaybetsek de olmayacak. İskandinav ülkelerinin hepsi erken emeklilik sistemiyle battı. Herkes vaktinde emekli olmalı."
Bakan Selçuk: "EYT'nin maliyeti sürdürülebilir değil''
Aile , Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk ise EYT konusunda şu ifadeleri kullanmıştı:
"Benim elimde on küsur analiz var. Her türlü kombinasyonu denedik. Fakat hiçbirisinin maliyeti sürdürülebilir bir maliyet değil. Emeklilik için yaş şartını bekleyen 1998 öncesi işe giren sigortalımızın ortalama yaşı 48. 65 yaşını bekleyecek değiller. Bunlar kademeli olarak emekli olacaklar. Emeklilik yaşının 65 olduğu iddiası da doğru değil. 2008 reformu tam kendi seviyesine ulaştığı zaman gerçekleşecek yaş. 65 yaş şartı kadın ve erkek sigortalı için 2048'de sağlanacak. 2048 yılına kadar bütün emekliler kademeli olarak belli yaş aralıklarında emekli oluyorlar. Şu anda 52,7 ortalama emeklilik yaşımız var. EYT olan kesimin yaklaşık yarısı şu anda 657 kapsamında"
EYT nedir?
Bir kişinin hangi koşullarda emekli olacağı, kanuna göre belirlenir. 2008'den önce SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı olmak üzere üç ayrı kurum ve kanun söz konusuydu.
Bu tarihten sonra Sosyal Güvenlik Kurumu adı altında birleştirildi. Örneğin ilk kez 30 Nisan 2008'de SSK'lı olan bir erkek 60 yaşında, 7 bin prim günüyle emekli olabilirken, bir gün sonra yani 1 Mayıs 2008'de SSK'lı olan bir erkek 7 bin 200 prim günüyle emekli olabilir hale geldi. Yani bir gün geç sigortalılık 200 gün fazla çalışmayı gerektirdi. 9 Eylül 1999'da da 4447 sayılı Kanun hayata geçerken, bu tarihten önce sigortalı olanlar için de kademeli bir yaş şartı devreye sokuldu.
9 Eylül 1999 ve sonrasında sigortalı olan erkekler için 60, kadınlar için 58 yaş şartı getirildi. Yani, bir gecede emekli olmak için belirli bir yaşı doldurmak zorunda kaldılar. Ve sorun tam da bu noktada başladı. 1999'da sisteme acil müdahale gerekiyordu ve neredeyse bir gecede şartlar değişti. Sonuçta 'emeklilikte yaşa takılanlar' oluştu.
Ne kadar EYT'li var?
EYT'lierin sayısı yaklaşık 6 milyon kişi civarında olup hemen emekli olabileceklerin sayısı ise 1 milyon kişinin üzerinde. EYT'lilere emeklilik imkanı tanınmasının sosyal güvenlik sistemine maliyeti ise 10 yılda 700 milyar liranın üzerinde olacağı da tespitler arasında. Ancak emeklilikte yaşa takılanlara göre düzenleme yapılsa sadece 700 bin kişi hemen emekli olabilecek ve bunun da maliyeti yıllık 10 milyar liranın biraz üzerine çıkacak.