Eylemdeki Renault işçileri nasıl örgütleniyor?

Sendikayı dışlayan işçiler nasıl organize oluyor? Erzak, karar alma ve maaş sorunlarını nasıl çözüyorlar? Eylemleri sonrası nasıl bir işçi örgütlenmesi istiyorlar? BBC Türkçe'den Şafak Timur Bursa'da eylemlerini sürdüren işçi temsilcileriyle konuştu.

Bursa'daki Renault fabrikasının önüne şerit çeken işçiler, trafik konileri ve şeritlerden bir kapı oluşturmuş, sırayla nöbet tutuyorlar.

Yanlarında da birkaç polis memuru var. Kapıdan içeri girmek isteyen işçiler Renault kimlik kartlarını gösteriyor.

Dayanışma ziyaretine gelenler, basın ya da işçilerin aileleri içeri alınmıyor.

Kapıya gelen işçilerden biri, fabrika içinde eylemde olan arkadaşlarından birinin adını bağırıyor, "Ailesi burada mı?" diye sesleniyor.

Bir adam koşuyor, işçinin eline büyükçe bir poşet veriyor, fabrika turnikelerinin öbür tarafında içerideki yakınıyla görüşmeye koşturuyor.

TIKLAYIN - 5 SORUDA BURSA METAL İŞÇİLERİNİN EYLEMİ

Başka bir köşede ise kocaman bir termosla başka bir işçi yakını bekliyor.

Renault fabrikasında çalışan yaklaşık 5 bin işçi, üretimi durdurmaları ve sendikalarını dışlamaları sonrası kendi kendilerini yönetiyor.

'Biz organizasyon ne bilmeyiz'

"Nasıl oldu bu?" sorumuza, üç yıldır Renault'da çalışan ve işçileri temsilen konuşan Ömer Öden, "Birden oldu. 20 senelik birikimin sonunda oldu" yanıtını veriyor.

Bir diğer işçi temsilcisi Erhan İmralı 8 yıldır Renault'da. "Burada 4 binden fazla kişi var, kimse de organizasyon nedir bilmez ama bir tane olay, bir tane kavga yaşanmadı" diye anlatıyor farbikadaki durumu.

Erhan İmralı, kendisini ve kendisiyle aynı konumda bulunanları "Burada temsilci yok, gönüllü var” diye tanımlıyor.

Eylemler başladıktan sonra, Erhan İmralı'nın anlatımıyla "İşçi dolum noktasını aştıktan sonra" her bölüm kendi arasından bazı arkadaşları "Siz temsilcimiz olun" diye seçmiş. Bu şekilde 7-8 kişinin olduğunu söylüyor Erhan İmralı...

İşveren temsilcileriyle bu 7-8 kişilik gruptan işçiler görüşüyor.

TIKLAYIN - BURSA OTOMOTİV İŞÇİLERİNİN TÜRK METAL ÖFKESİ

Erhan İmralı, işverenin daha önce "Bu 7-8 kişiyi ikna edersek, herkesi ikna ederiz" diye düşündüğünü ancak temsilci işçilerin kendilerine aktarılanları doğrudan işveren temsilcileri tarafından işçilere aktarılmasını istediğini söylüyor, "Artık bu şekilde yapılıyor” diyor.

İşveren temsilcileri, fabrika içinde eylemde olan işçileri toplayıp onlara tekliflerini ya da söyleyeceklerini iletiyor.

İçerideki işçiler durumu dışarıda bekleyen arkadaşlarına aktarıyor.

Dışarıdaki işçilerse, bir araya geliyorlar. Öne çıkan biri elinde megafonla işçilere durumu anlatıyor. O anda orada ne yapmak istediklerine karar veriyorlar. Böylece kararlar ortak şekilde alınmış oluyor.

'Valilik yazısıyla erzak yardımı kesildi'

Düne kadar Renault fabrikası işçilere kumanya, çay ve su veriyordu. Ancak dün bunlar verilmedi.

İşçiler kendi ceplerinden topladıkları paralarla kendilerine erzak alıyorlar.

Erhan İmralı bu durum için "Para bitene kadar devam eder. Daha sonra işçi evine gider yemeğini yer gelir, sonra yine (eyleme) devam eder." diyor.

TIKLAYIN - RENAULT İŞÇİSİ 'İNSANCA YAŞAYACAK ÜCRET' İSTİYOR

Daha önce belediyler işçilere gıda yardımında bulunuyordu. Ancak bu yardımlar da kesildi.

Erhan İmralı, belediyeleri arayıp sorduklarını, ancak valilik yazısıyla yardımların kesildiğini öğrendiklerini aktarıyor.

Ömer Öden ise "Şu anda kendi kendimize idare ediyoruz" diyor.

Direnişteki diğer fabrikalardan yardım isteği olursa, Renault işçisinin de elinde fazla erzak varsa, paylaşıyorlar.

Sosyal medyada aktif direniş

İşçilerden birinin açtığı R-M Renault Metalis isimli Facebook sayfası, direnişten haber veren, fotoğraf paylaşan, işçilerin "Bizim hesabımız” diye sahiplendiği sayfa.

İşçiler kendileri için para toplayarak aldıkları erzakların faturalarını dahi buradan paylaşarak ilan ediyorlar.