Evren AİHM'in kanatları altına girdi

Anayasa değişikliği sonrası 12 Eylül darbecilerinin yargılanmasıyla ilgili hukuki süreç devam ederken AİHM'den önemli bir karar geldi.

Devrimci 78'liler Derneği 12 Eylül darbecilerinin yargılanması için AİHM'e başvuru yaptı. AİHM ise bu başvuruyu reddetti. Gerekçe başvurunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine uygun olmaması. Bu kararla 12 Eylülcülerle ilgili AİHM yolu kapanmış oldu.

Milliyet gazetesinin haberine göre Devrimci 78’liler Federasyonu, savcılıkların, anayasanın geçici 15. maddesini gerekçe göstererek, 12 Eylül askeri darbesini gerçekleştiren Milli Güvenlik Konseyi üyeleri hakkında işlem yapılamayacağına karar vermesi üzerine, 2007’de AİHM’ye başvurdu.

Başvuruda, geçici 15. maddenin varlığının adil yargılanma hakkını ihlal ettiği iddia edildi.

AİHM, başvuruya ilişkin kararını 7 Ekim 2010’da verdi. Kararda, “AİHM tek yargıçlı oturumda, başvurunuz hakkında kabul edilmezlik kararı vermiştir. Mahkeme, sözleşmede (AİHS) aranan koşulların yerine getirilmemiş olduğunu kanaatine varmıştır. Mahkeme, ihlali ileri sürülen hakkın, sözleşme ile güvence altına alınan haklar arasında yer almadığı gerekçesiyle başvurunuzun sözleşme hükümleri ile konu bakımından bağdaşmaz olduğuna karar vermiştir” denildi.

İTİRAZ HAKKI YOK

Kararda, kararın kesin nitelik taşıdığı, itiraza konu olamayacağı, başvuru dosyasının da 1 yıl sonra imha edileceği vurgulandı.

Kararla, 12 Eylül askeri darbesi, darbe sonrasındaki idamlar, işkenceler, gözaltı, kayıplar ve benzeri uygulamaları içeren bir dosyayla AİHM’ye başvuru yapılamayacağı ortaya konuldu. Buna göre, Türkiye’nin darbe yönetimini yargılamayı geçici 15. madde nedeniyle 30 yıl boyunca engellemesi ve bu süreçte yaşanan olaylar da toplu bir dava konusu olamayacak. AİHM’nin bu kararı, dikkatlerin yeniden iç hukuka çevrilmesine neden oldu.