Esnaf ve tüketicinin beklediği tasarı açıklandı

Alış veriş merkezleriyle ilgili hazırlanan yeni tasarıda tüketici ve esnafı yakından ilgilendiren düzenlemeler yer alıyor.

Buna göre, AVM'lerde, esnaf ve sanatkar işletmeleri ile kaybolmaya yüz tutmuş geleneksel meslekleri yapanlara da yer verilecek. Her ilde ticaret bölgeleri belirlenerek alışveriş merkezleri buralarda kurulacak.

Perakende sektörüne yasal düzenleme getiren 'Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı' bugün itibariyle ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile sektörün görüşüne açıldı. 

Gelen görüşler doğrultusunda nihai şekli verilecek tasarı, TBMM’ye sevk edilmek üzere Bakanlar Kuruluna sunulacak.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, perakende sektörüne yasal düzenleme getiren 'Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı' hakkında açıklamalarda bulundu ve tasarının bugün itibarıyla görüşe açıldığını duyurdu. Türkiye’de 2000’li yılların başından itibaren hızlı bir gelişim seyri izleyen perakende sektöründe alışveriş merkezi, büyük mağaza ve zincir mağaza sayılarının artışıyla yaşanan dönüşüm sürecinin ülke ekonomisine ciddi katkı sağladığına dikkat çeken Yazıcı, öte yandan da birtakım ekonomik, sosyal ve çevresel sorunlara neden olduğunu vurguladı.

YASAL NETLİĞE KAVUŞTURULACAK

Bakan Yazıcı'nın verdiği bilgilere göre, taslakta yer alan yenilikler şöyle:

- Perakende sektöründeki kavram karmaşası giderilecek. Perakende sektöründe sıklıkla kullanılan alışveriş  merkezi, büyük mağaza, zincir mağaza, özel markalı ürün, franchise, bayi gibi kavramlar tanımlanarak yasal bir niteliğe kavuşturulacak ve uygulamada yaşanan kavram karmaşasının önüne geçilecek.

PARAKENDE İŞLETMELERİN SAYISI VE KONUSU BELİRLENECEK

- İller bazında stratejik ticari planlar hazırlanacak ve bu planlar zaman içinde bir nevi perakende sektörünün haritası niteliğine kavuşacak. Bu planlarda, ticaret bölgeler tespit edilecek, bu bölgeler ile sokak, cadde, mahalle ve ilçe bazında azami fayda sağlayacak perakende işletmelerin sayısı ve konusu belirlenecek. Böylelikle, perakende işletmelerin kuruluş yeri için adeta "ücretsiz bir fizibilite imkanı" sunulacak, bu işletmelerin yanlış yer seçimi sebebiyle kapanmalarının ve muhtemel kaynak israfının önüne geçilmiş olacak.

TİCARİ PLANLARA UYGUN İŞ YERİ SEÇİMİNDE BULUNMAYANA DESTEK VE TEŞVİK YOK

- Stratejik ticari planlar, esnaf ve sanatkar işletmeleri ile küçük ölçekli ticari işletmeler için bağlayıcı nitelikte olmayacak ancak bu planlara uygun iş yeri seçiminde bulunmayanlar hiçbir teşvik ve destekten yararlanamayacak.

İŞ YERİ AÇILIŞ İZİNLERİ TEK KAPIDAN

- İş yeri açılış izinleri "tek kapı"dan alınacak. İş yeri açılış süreçleri kolaylaştırılacak ve bürokrasi azaltılacak. Bu kapsamda, bakanlık bünyesinde elektronik ortamda Perakende Bilgi Sistemi (PERBİS) kurulacak. Belediyeler veya il özel idarelerinin vereceği izinle açılan ve yalnızca bu izinle kalmayıp pek çok kurum ve kuruluşa ayrı ayrı başvuruda bulunmak zorunda kalan bütün perakende işletmeler, artık bu sistem üzerinden adeta tek bir kapıya başvurarak izinlerini tek elden alacak. Basitleştirilen izin süreci ile zaman ve maliyet kaybı önlenecek, sektöre yatırım yapmak isteyen yerli ve yabancı girişimciler teşvik edilmiş olacak.

ESNAFA DÜŞÜK MALİYETLE MAL TEMİN İMKANI

- Esnaf ve sanatkarlar malların tedarik ve dağıtımında organize hale gelebilecek. Bakanlığın gözetim ve denetiminde, esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşları eliyle tedarik ve dağıtım  şirketleri kurulabilecek. Bu sayede, esnaf ve sanatkar işletmeleri etkin bir organizasyon yapısı altında daha düşük maliyetlerle mal tedarik edebilecekler ve ölçek ekonomilerinden yararlanarak daha rekabetçi fiyatlarla mal ve hizmet sunumu yapabilecekler.

ÜRÜN İADELERİ

- Üretici ve tedarikçilerin perakende işletmelerle ilişkileri daha tanımlı hale gelecek. Perakende işletmelerce talep edilen prim ve bedeller kurala bağlanacak, üretici ve tedarikçiden temin edilen malların talebini doğrudan etkilemeyen prim ve bedellerin alınmasının önüne geçilmiş olacak. Alım satım işlemleri nedeniyle üretici ve tedarikçilere yapılacak ödemeler, kural olarak 60 gün içinde gerçekleştirilecek, bu süre üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen gıda, temizlik ve kişisel bakım ürünlerinde 20 günü geçemeyecek. Perakende işletmelerin üretici ve tedarikçilerden temin ederek iş yerinde kendi ad veya markasıyla sattığı ürünlerin ambalajında, artık üretici ve tedarikçinin markasına tanınırlığını artıracak şekilde yer verilecek.

AVM'LERDE ESNAFA YER AYRILACAK

- Alışveriş  merkezlerinde esnaf ve sanatkar işletmelerine belirli oranda yer ayrılacak. Esnaf ve sanatkar işletmelerinin alışveriş  merkezlerinde faaliyet gösterebilmelerine imkan sağlanacak, ayrıca kaybolmaya yüz tutmuş mesleklerin yaşatılmasını teminen bu meslek erbabının alışveriş merkezlerinde faaliyet göstermeleri mümkün hale gelebilecek.

KAMPANYALI SATIŞLAR KURALLARA BAĞLANACAK

- Kampanyalı  satışlar kurala bağlanacak. İndirimli ve promosyonlu satış kampanyalarının özellikle süresine ilişkin esaslar belirlenerek, bunlar disiplin altına alınacak. Böylelikle, haksız ticari uygulamaların önüne geçilecek ve tüketicilerin doğru bilgilendirilmesi sağlanacak. Tüketiciler, kampanyalı satışları  PERBİS veya işletmelerin internet sayfası üzerinden güncel olarak takip edebilecek.