Esad'a diz çöktürecek müdahale modeli

Suriye'de sonuç alacak askeri müdahale hangisi? Kosova modeli gerçekten etkili olabilir mi? Yeni Suriye raporu tartışmalara ışık tutuyor.

İNTERNET HABER - Suriye'de Baas rejimini devirecek modelin Kosova değil Hırvat modeli olabileceği konuşuluyor.

Hürriyet yazarı Sedat Ergin, ABD’nin saygın düşünce kuruluşlarından The Brookings Institution tarafından hazırlanan yeni Suriye raporunun ayrıntılarını taşıdı.

Şam yönetiminin kimyasal silahlı saldırısı sonrası ortaya atılan Suriye'ye askeri müdahale seçenekleri tartışma konusu oldu. Peki en iyi yöntem hangisi? Havadan bombardımanı öngören Kosova modeli mi yoksa başka bir yol mu?

The Brookings Institution, çok sayıda yöntemi masaya yatırıp artıları ve eksilerini ortaya sundu ve Esad'a karşı zaferi getirecek modelin Hırvat modeli olduğunu yazdı. Bilindiği gibi Sırplara karşı yürütülen savaşta Batılı ülkeler, Hırvatlardan profesyonel ordu kurarak sonuç almıştı.

KOSOVA MODELİ YETERSİZ KALABİLİR

Yazar Ergin, Kosova modelinin eksi yönlerini anlatan rapordan bazı bölümler aktardı. Hatalı müdahalenin ülkeyi Afganistan'a çevirebileceği belirtilen raporda en iyi model böyle anlatılıyor:

REJİMİN ORDUSUNA HAVADAN HAREKÂTI: Bir diğer öneri, doğrudan rejimin karada üslenmiş birliklerini hedef alan bir hava harekâtının düzenlenmesidir. Rapor, bunun pekâlâ etkili olabileceğini ama yine de tek başına muhalefetin zaferi için kuvvetli bir güvence taşımadığını kaydediyor. Bu çerçevede ABD’nin 1991’de 38 bin sorti düzenlenmesine rağmen Saddam’ın cumhuriyet muhafızlarının yine de ciddi bir savaş yeteneği sergilediği hatırlatılıyor. Keza NATO’nun 1999’da Kosova’da 78 gün içinde 3 bin 400 sorti düzenlemesine karşılık, bu harekâtın Kosova Özgürlük Ordusu’nun Sırp güçlerine karşı cephede büyük bir ilerleme sağlamasına yetmediği hatırlatılıyor. Libya’da ise NATO 203 günde 9 bin 700 sorti düzenledikten sonra  Libya’daki direniş kuvvetleri rejim ordusunu ve Kaddafi’ye bağlı milis gruplarını yenebilmiş. Rapor, bu model için de “en iyi sonucun bu şekilde elde edileceğini tahmin etmek hata olur” diyor.

ZAFERİN GARANTİSİ VAR MI?: Brookings raporu, sonuçta sıralanan bu seçeneklerin -tek başına ya da belli karışımlar içinde uygulansa bile- başarı şansına şüpheci bir bakış yansıtıyor ve şöyle diyor: “Bu seçeneklerin hepsi maksimum düzeyde uygulamaya konulup sahaya sürülse de, yine de zaferin garantisi yoktur ve iş bu şekilde hareket etmekle sınırlı kalmayabilir...”

BÜTÜN YOLLAR HIRVAT MODELİNE ÇIKIYOR: Rapora göre, bu durumu aşmanın -yani zaferi sağlamanın ve işin başka yerlere gitmesini önlemenin- tek yolu vardır. Bu da ABD’nin Hırvatistan’da yaptığı gibi Suriye muhalefetinden bir profesyonel ordunun inşa edilmesidir. Böyle bir ordu, hem rejim güçlerini cephede yenecek, hem de savaş sonrasında ülkede girilecek yeniden yapılanma döneminde istikrar sağlayıcı bir kurum olarak işlev görecektir. Dolaylı bir anlatımla, “Suriye’nin Afganistan’a dönüşmesi de ancak böyle önlenebilir” mesajı verilmiş olunuyor Brookings raporunda.
Bu çerçevede baktığımızda, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın da Suriye için önerdiği Kosova türü bombardıman modelinin başarı şansı, profesyonel ordu kurulması başta olmak üzere başka yöntemlerle tamamlanmadığı takdirde, zayıf gözüküyor."