Ertuğrul Fırkateyni Türkiye'de

Öyle büyük bir hüzün yaşandı ki yıllarca ardından gözyaşı döküldü. Bir döneme şahitlik eden fıkrateyn Türkiye'ye getiriliyor.

Japonya'da 1890 yılında batan Ertuğrul Fırkateyni'nin su yüzüne çıkarılması amacı ile başlatılan çalışmalar kapsamında bulunan kalıntıların bir bölümü sergilenmek üzere Bodrum'a getirildi.

Bodrum Sualtı Arkeoloji Enstitüsü ve Yapı Kredi Emeklilik ortaklığı, Türkiye Sualtı Arkeoloji Vakfı'nın (TINA) katkılarıyla başlatılan, Türk Hava Yolları ve Kushimoto Belediyesi sponsorluğunda, Port Bodrum Yalıkavak Marina desteğiyle BOSAV(Bodrum ve Karya Kültür Sanat ve Tanıtım Vakfı) ve Sualtı Arkeolojisi Enstitüsü(INA) işbirliği ile gerçekleştirilmekte olan "Ertuğrul Firkateyni - Japonya'da bir Osmanlı Gemisi Projesi'nin" 2010 dalış programının tamamlandığı kaydedildi.

Araştırma ekibi konservasyon ve sergileme faaliyetleri için çıkarılan eser ve gemi kalıntılarıyla birlikte Türkiye'ye döndü. Eserler konservasyon ve restorasyon çalışmalarının ardından Türkiye'de çeşitli kentlerde sergilendikten sonra Ertuğrul şehitlerinin olduğu Kushimoto'da, şehitliğin yanındaki Türk Müzesi'nde Japon halkına sunulacağı bildirildi.

Konuyla ilgili olarak Port Bodrum Yalıkavak Marina'da BOSAV ofisinde bir basın toplantısı düzenlendi. Toplantıda Yalıkavak Belediye Başkanı Mustafa Saruhan, Bodrum Kalesi ve Sualtı Arkeoloji Müzesi Müdürü Yaşar Yıldız'da yer aldı

Sergilemeyle ilgili Proje Başkanı Tufan Turanlı "Ertuğrul Fırkateyni Projesi'nin ana hedefi daima görevlerini yerine getirdikten sonra şehit olan 550 denizcimizin anısını canlandırmak olmuştur. Sergilemede de hedefim, gemi kalıntılarını Ertuğrul şehitlerinin kentlerine götürüp anılarını ilk önce onların yakınlarıyla paylaşmaktır. Ertuğrul heyecanını mümkün olduğu kadar çok sahil kentine götürebilmek için sergilemeyi Ertuğrul Firkateyni gibi eğitim amacı taşıyan Bodrum halkının gemisi STS Bodrum ile gerçekleştirmeyi planlıyorum. Desteklerini esirgemeyenlere teşekkür ediyorum" dedi.

Türkiye'ye gelen eserler arasında 2009 Şubat ayında çıkarılan ve konservasyon çalışmaları devam ederken Kushimoto Deniz Müzesi'nde sergilenen Ertuğrul Firkateyni'nin kazanı da bulunuyor. 70 santimetre ve 50 santimetre yüksekliğindeki bakır kazanın diğer eserlerle birlikte Eylül ayından itibaren Mersin, Bodrum, Izmir ve İstanbul'da sergilenmesi planlanıyor. Öte yandan, sergiyi şehitlerin çoğunlukta olduğu belirtilen Karadeniz sahillerine de götürebilmek için Kültür ve Turizm Bakanlığı desteklerinin beklendiği ifade edildi.

2010 DALIŞ PROGRAMI TAMAMLANDI

Proje kapsamında 2008 yılında kazı çalışmaları başlarken, 2010 yılı içinde sona eren dalış programında toplam 173 saat 53 dakikalık dalışlarda 2 bin 114 eser çıkarıldığı öğrenildi. 2008 yılında ise 165 saat 27 dakika, 2009 yılında da 188 saat 19 dakika dalış gerçekleştirildiği belirtildi. 2007 başlayan araştırma yılı ile birlikte bu güne kadar yürütülen çalışmalarda toplam eser ve kalıntı sayısının 6 bin 825'e ulaştığı bildirildi. Sualtı çalışmaları konusunda Tufan Turanlı "Firkateynin 120 yıl önce kayalara çarptığı an parçalanıp dağıldığı bilinen bir gerçek. Her yıl esen tayfunda gemiden kalanları kum ve çakıl, ve büyük kayalarla örtmüş. Batık alanı, tecrübesiz göze hiç bir şey yok gibi görünebilir ama 78 metrelik firkateynden ve 650 dolayında denizciden bir çok eser ve kalıntı halen gömülü bizi bekliyor" dedi.

SERGİ ÖNCESİ ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR

Eserlerin konservasyon ve restorasyonu Kushimoto'da Ertuğrul Araştırma Merkezi'nde ve Bodrum'da Sualtı Arkeolojisi Enstitüsü laboratuarlarında devam ettiği öğrenildi. Türkiye'de Japonya yılı olması sebebiyle, 5 eylülde Mersin'de başlayacak sergilemenin, 2011 yılında Japonya'da devam edeceği açıklandı. Japonya'daki sergilerin Osaka'nın Deniz Müzesi'nde ve Ertuğrul Firkateyni'nin bulunduğu Wakayama Eyaleti Müzesi'nde gerçekleşmesi bekleniyor.

8 KİŞİLİK EKİP GÖREV ALDI

Ertuğrul Firkateyni Projesi'nin kapsamında dördü Türk, üçü Japon ve biri İspanyol'dan oluşan sekiz kişilik ekibin görev aldığı belirtildi. Proje Başkanı Tufan Turanlı "Dört yıldır sürdürmekte olduğumuz Ertuğrul Firkateyni deniz araştırmaları beklediğimden çok daha başarılı oldu. Projenin asıl önemli bölümü bundan sonra, yani sergileme aşaması. Bu kadar gayret ve zorlukla çıkardığımız eserleri Türk ve Japon halklarıyla paylaşamazsak tüm çabalarımız boşa gitmiş demektir. Hedefim bilhassa çocuklara ulaşabilmek, onlara denizi sevdirmek, tarihimizi anlatmak. Bu sebeple sergilemeyi daha çok onlara yönelik gerçekleştirmeyi planlıyorum" dedi.

TORUNUNUN TORUNU YEMEK KAZANINI GÖRDÜ

Proje ile ilgili Yalıkavak'ta düzenlenen toplantıda, deniz kazasında parçalanan Ertuğrul Fırkateyni'nden sağ olarak kurtulan ve 1915'te vefat ettiği belirtilen Osman isimli, "Sarı Polis" lakaplı denizcinin torununun torunu da yer aldı. Denizcinin torununun kızı olan Ayşe Yoleri, 5 buçuk aylık erkek çocuğu Yiğit Ali Yoleri ile toplantıya konuk oldu. Ayşe Yoleri deniz kazasında sağ kurtulan Sarı Polis lakaplı Osman'ın annesi Filiz Vural'ın dedesi olduğunu anlattı. Toplantıda duygulu anlar yaşayan Ayşe Yoleri çocuğu ile, toplantı salonunda Ertuğrul Fırkateyni'nin yemek kazanı ve diğer bazı eserle fotoğraf çektirdi.

ERTUĞRUL FIRKATEYNİ

2. Abdülhamit tarafından 1890 yılında iyi niyet elçisi olarak Japonya'ya gönderilen Ertuğrul Fırkateyni, 630 denizcisiyle 11 ay süren yolculuğun ardından Japonya'ya ulaştı. Japonya'da İmparator Meici tarafından ihtimamla karşılanan fırkateyn, dönüş yolunda Oshima Adası açıklarında bir fırtınaya yakalanarak parçalandı. 550 gemici şehit oldu. Fırkateynden bazı denizciler ada sakinleri tarafından kurtarılırken, şehitler orada toprağa verildi.