Erdoğan'dan fındıkçıya müjde

AK Parti lideri Tayyip Erdoğan, fındık alım fiyatlarının 2 milyon liraya yükseltileceği vaadini yerine getirmeye hazırlanıyor.

Fındık üretici belgesine sahip fındık üreticilerine, dekar başına 25 milyon lira ödeme yapılacak. Fındık üreticisinin 2002 yılındaki gelir kaybının telafi edilmesi amacıyla ek ödeme yapılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Karar, Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı olduğu Devlet Bakanlığı ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından birlikte uygulanacak. Karar uyarınca, 2002 yılı doğrudan gelir desteği ödemelerinden faydalanmak üzere başvuran fındık üreticisi belgesine sahip fındık üreticilerine, 500 dekara kadar olan arazileri için dekar başına 25 milyon lira ödeme yapılacak. Uygulamadan yararlanmak isteyen üreticilerin, ''fındık üretici belgesi'' ile birlikte, 21 Şubat 2003 Cuma günü mesai saati bitimine kadar bağlı oldukları Tarım ve köyişleri Bakanlığı il-ilçe müdürlüğüne başvurmaları gerekiyor. Bakanlık il-ilçe müdürlükleri, başvurusuna yapan üreticilerin belgelerini inceleyerek, ödeme yapılacak üreticilere ilişkin icmalleri hazırlayacak ve 31 Mart 2003 Pazartesi akşamına kadar bakanlık merkez teşkilatına gönderecek. Ödemeler, hak sahiplerinin tespiti sonrasında, ödemeye esas icmallerin bakanlık merkez teşkilatı tarafından Hazine Müsteşarlığı'na ve Ziraat Bankası'na iletilmesi sonrasında, Hazine Müsteşarlığı tarafından bütçenin doğrudan gelir desteği harcama kaleminden nakit projeksiyonuna göre kaynak aktarılmasına müteakiben, Ziraat Bankası tarafından yapılacak. Bankaya, söz konusu ödemeler nedeniyle, ödemelerin binde 25'i oranında hizmet komisyonu verilecek. Uygulamaya yönelik işlemlere ilişkin denetim, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yapılacak. İlgili merciler, kendilerine ibraz edilen belgelerin kontrolü ve kendi hazırladıkları belgelerden sorumlu olacaklar. Haksız yere ödemeye neden olanlar ile haksız yere ödemelerden yararlanmak üzere sahte veya içeriği itibariyle gerçek dışı belge düzenleyen ve kullananlar hakkında gerekli cezai ve diğer kanuni işlmler yapılacak. Haksız yere yapıldığı tespit edilen ödemeler hakkında Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanacak. Haksız ödemenin yapılmasına esas olan belgeleri düzenleyenler de geri alınacak tutarların ödenmesinden müteselsilen sorumlu tutulacaklar. İHRACATÇILAR KARŞI ÇIKMIŞTI İhracatçılar ise ihracat açısından yaratacağı sakıncalara dikkat çekerek, findık alım fiyatının doğrudan 2 milyon liraya yükseltilmesine karşı çıkmıştı. Bunun üzerine 1 milyon 615 bin liralık alım fiyatı ile açıklanan 2 milyon lira arasındaki farkın, doğrudan gelir desteği ödemelerine bağlı, ''gelir farkı olarak'' ödenmesi gündeme gelmişti. Diğer taraftan fındığa yönelik bu uygulamanın, ''IMF'ye verilen taahhütlere aykırı olduğu ve piyasadaki dengeleri bozacağı, diğer tarım ürünleri için örnek oluşturacağı'' yönünde çekinceler dile getirilmişti. Buna göre, fiyat farkı için fındık üreticisine, dekar başına, doğrudan gelir desteği dahil, toplam 38.5 milyon liralık ödeme yapılmış olacak. Üreticiler bunun 13.5 milyon lirasını doğrudan gelir desteği, 25 milyon lirasını da ''gelir kaybı telafisi'' olarak alacak. Uygulamanın maliyetinin 110 trilyon lira civarında olduğu belirtiliyor. FİSKOBİRLİK'İN ALIM SÜRESİ VE RANDIMAN FARKI Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren bir diğer Bakanlar Bakanlar Kurulu Kararıyla, Fiskobirlik'in arz fazlası fındık alım süresi uzatılırken, fındıkta randıman gözetilmesi öngörüldü. Karar uyarınca, fındık üreticisini fiyat hareketlerinden korumak ve Tarım Reformu Uygulama Projesi kapsamında Alternatif Ürün Programı uygulanacağı gözetilerek, piyasa istikrarını sağlamak amacıyla 2002 yılı ürünü arz fazlası fındığı devlat adına üreticilerden alması için Fiskobirlik'e verilen ve 31 Aralık 2002'de dolan alım süresi, 7 Mart 2003'e kadar uzatıldı. Karar ile ayrıca, alım fiyatından kalite farklılığı getirilirken, randıman farkı gözetilmesi de öngörüldü. Buna göre, kuru değirmenlik ve yüzde 50 üzeri randımanlı, tombul kabuklu giresun kalite fındık için kg başına 1 milyon 615 bin lira, kuru değirmenlik yüzde 50 ve üzeri tombul kabuklu levant kalite fındık için 1 milyon 600 bin lira, kuru değirmenlik yüzde 50 ve üzeri randımanlı sivri kara kabuklu fındık 1 milyon 500 bin liradan devlet adına alınacak. Fiskobirlik tarafından, yüzde 50 randıman altındaki fındıklara birim randıman fiyatı uygulanacak. Expertiz işlemleri sonucunda tahakkuk ettirilecek fiyatlar, belirlenen alım fiyatlarının üzerinde olsa bile, ödeme bu fiyatları aşamayacak. Belirlenen alım fiyatlarını aşmamak koşulu ile alınacak üründe buruşuk randıman için, yüzde 8'e kadar olan buruşuk iç fındık fiyatı, sağlam iç randıman fiyatının yüzde 75'i olarak uygulanacak. Yüzde 8'den fazla buruşuk randıman ihtiva eden fındıklarda ise buruşuk randıman fiyatı, buruşuk fındıkların tamamına sağlam iç randıman fiyatının yüzde 50'si olarak uygulanacak. Yüzde 2'den fazla nemli fındık alınmayacak. BEYANNAME VERME SÜRESİ UZATILDI Fiskobirlik'e bu kapsamda ürün satacak ortakların beyanname verme süresi de, 21 Şubat 2003'e kadar uzatıldı. Ortaklar, 21 Şubat Cuma akşamına kadar, ortağı olduğu kooperatife başvurarak üretici belgesini teslim edecek. Bu üreticilere, ürün teslim yeri, tarihi ve teslim edilebilecek azami ürün miktarını gösteren bir yazı verilecek. Fiskobirlik, devlet adına aldığı ürünü, kalitesine göre ayrı ayrı depolayacak. Bu kapsamda alınan ürün miktarı, Fiskobirlik'in 2001 yılı toplam alım miktarından fazla olmayacak. Edinilen bilgiye göre Fiskobirlik, 31 Aralık 2002'ye kadar, devlet adına 75 trilyon 600 milyar lira değerinde, 47 bin 110 ton kabuklu fındık almıştı. Ürün bedellerinin 75 trilyon 600 milyar liralık bölümü ödenirken, devletin üreticiye 2.1 trilyon lira borcu kaldı. Fiskobirlik yöneticileri, geçen ay Ankara'daki hükümet üyelerini ziyaretlerinde, kaliteli fındık için randıman farkı ödenmesini talep etmişler, bunun için de 840 milyar lira ek kaynak gerektiğini bildirmişlerdi. Ancak, bu karar ile kaliteli fındığa randıman farkı verilmek yerine, düşük kaliteli fındığa daha düşük fiyat uygulanması hükmü getirilmiş oldu. Fiskobirlik'in destekleme alımıyapamaması nedeniyle, bu yıl piyasada olduğu farsedilen 100-130 bin tonluk arz fazlası fındığın alımı için birlik, devlet adına görevlendirilmişti.