Enerjide yeni dönem başlıyor

Enerji Verimliliği Kanunu Tasarısı, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.

Yasa, enerjinin üretim, iletim, dağıtım ve tüketim aşamalarında endüstriyel işletmelerde, binalarda, elektrik enerjisi üretim tesislerinde, iletim ve dağıtım şebekelerinde ve ulaşımda enerji verimliliğinin artırılmasının desteklenmesine, toplum genelinde enerji bilincinin geliştirilmesine, yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanılmasına yönelik usul ve esasları kapsıyor.

Enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik önlemlerin uygulanmasında; özellik veya görünümleri kabul edilemez derecede değişecek olan binalar, koruma altındaki bina veya anıtlar, ibadet yeri olarak kullanılan binalar, planlanan kullanım süresi 2 yıldan az olan geçici binalar, sanayi alanlarında işletme ve üretim faaliyetlerinin yürütüldüğü binalar, atölyeler, tarımsal binalar, yılın 4 ayından daha az kullanılan binalar ile toplam kullanım alanı 50 metrekarenin altında olan binalar, kanunun kapsamı dışında tutuluyor.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ KOORDİNASYON KURULU
Enerji verimliliği çalışmalarının ülke genelinde ilgili kuruluşlarca etkin olarak yürütülmesi, sonuçlarının izlenmesi ve koordinasyonu amacıyla Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu oluşturulacak.
Elektrik İşleri Etüt İdaresi (EİE) Genel Müdürlüğü, meslek odalarına ve üniversitelere, uygulamalı eğitim yapabilmeleri ve şirketleri yetkilendirebilmeleri için kurul onayıyla yetki belgesi verecek.
Şirketlere de genel müdürlük ve yetkilendirilmiş kurumlarca eğitim, etüt, danışmanlık ve uygulama faaliyetlerini yürütmek üzere yetki belgesi verilecek.
Enerji verimliliği hizmetlerindeki etkinliği ve enerji bilincini artırmak amacıyla eğitim ve bilinçlendirme faaliyetleri yapılacak.
Enerjinin verimli kullanımının yaygınlaştırılmasına yönelik olarak; ulusal ve bölgesel yayın yapan televizyon ve radyolar, bilinçlendirme ve bilgilendirme amaçlı hazırlanan ve hazırlattırılan yarışma, kısa süreli film veya çizgi filmler, toplam yayın süresi ayda asgari 30 dakikadan az olmamak üzere yayınlayacak.

ENERJİ YÖNETİCİSİ
Endüstriyel işletmeler, çalışanları arasından enerji yöneticisi görevlendirecek.
Toplam inşaat alanı en az 20 bin metrekare veya yıllık tüketimi 500 ton eşdeğer petrol (TEP) ve üzerinde olan binaların yönetimleri, yönetimlerin olmadığı yerlerde binaların sahipleri, enerji yöneticisi görevlendirecek.
Merkezi ısıtma sistemine sahip binalarda, merkezi veya lokal ısı ve sıcaklık kontrol cihazları ve ısınma maliyetlerinin ısı kullanım miktarına bağlı olarak paylaşımını sağlayan sistemler kullanılacak. Buna aykırı hazırlanan projeler onaylanmayacak.

Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca yürürlüğe konulacak yönetmeliğe göre, yapı projeleri kapsamında enerji kimlik belgesi düzenlenecek.
Belgede, binanın enerji ihtiyacı, yalıtım özellikleri, ısıtma ve soğutma sistemlerinin verimi ve binanın enerji tüketim sınıflandırmasıyla ilgili bilgiler bulunacak. Mücavir alan dışında kalan ve toplam inşaat alanı bin metrekareden az olan binalar için enerji kimlik belgesi düzenlenmesi zorunlu olmayacak.

Endüstriyel işletmeler tarafından sunulan ve onaylanan, geri ödeme süresi en fazla 5 yıl ve projede belirlenen bedelleri en fazla 500 bin YTL olan uygulama projeleri, bedellerinin en fazla yüzde 20'si oranında desteklenecek.
Verimlilik artırıcı projeleri desteklenen tüzel kişiler, bu projelerini işletmelerinde 2 yıl içinde uygulayacak. Bu süreyi aşan veya projesinden farklı yapılan uygulamalar desteklenmeyecek.

Yetkilendirmelerle ilgili yürürlüğe konulacak yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edilmesi halinde, kurumların yetki belgesi Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulunun onayıyla, Elektrik İşleri Etüt (EİE) İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından; şirketlerin yetki belgesi ise anlaşma yaptıkları kurum tarafından iptal edilecek. Bu kurum ve şirketlere, en az 5 yıl süreyle yetki belgesi verilmeyecek.

BAKANLIĞIN YETKİLERİ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, kurul vasıtasıyla kanun kapsamındaki yükümlülüklerin uygulanması, yönlendirilmesi, değerlendirilmesi, alınacak tedbirlerin planlanması ve uygulanmasında koordinasyonu sağlayacak.
Ayrıca Bakanlık, kanun kapsamında, enerji yöneticisi görevlendirilmesine ve enerji yönetimi birimi kurulmasına ilişkin olarak tanımlanan rakamsal sınır değerlerini yarısına kadar azaltmaya veya iki katına kadar artırmaya yetkili olacak.

EİE'NİN GÖREVLERİ
Elektrik İşleri Etüt İdaresi (EİE), ülkenin tüm enerji kaynaklarının değerlendirilmesine yönelik ölçümler yapacak, projeler hazırlayacak; diğer kurumlarla işbirliğiyle pilot sistemler geliştirecek.

EİE İdaresi, sanayide ve binalarda enerjinin rasyonel kullanımıyla ilgili eğitim hizmetleri verecek; üniversite, meslek odası ve tüzel kişileri aynı hizmetleri verebilmeleri için yetkilendirecek. Enerjinin etkin ve verimli kullanımı yönünde yürütülen çalışmaları izleyecek, enerji tüketim noktalarında çevreyi ilgilendiren zararlı atık ve emisyonların gelişimini izleyip değerlendirecek, önlem önerileri hazırlayacak.

EİE, HER TÜRLÜ BİLGİYİ İSTEYEBİLECEK
EİE İdaresi, görevleri kapsamında gerekli gördüğü her türlü bilgiyi, gerçek ve tüzel kişilerden istemeye yetkili; bilgi istenenler ise gerekli bilgileri vermekle yükümlü olacak. İdare, sağladığı bilgilerden ülkenin emniyetine, güvenliğine ve ekonomik çıkarlarına, gerçek ve tüzel kişilerin ticari ilişkilerine zarar verecek bilgi ve belgelerin gizliliğine uyacak.
İdare, rüzgar enerjisine dayalı lisans almak için yapılan başvurulara ilişkin görüş oluşturacak.

DİĞER KURUMLARDAN UZMAN ALIMI
İdarede uzmanlık isteyen projelerde, bakanlık ile ilgili ve bağlı kuruluşlardan, üniversitelerden ve diğer kamu kuruluşlarından personel, bakan onayıyla görevlendirilebilecek. Projelerin 2 yılı aşması halinde, çalışma süresi bir katına kadar artırılabilecek.
EİE İdaresi, bu görevlerini yerine getirirken, hidrometrik ölçüm istasyonları kuracak; işletip sondajlar yapacak.

KOJENERASYON TESİSİ KURULMASI
Yalnızca kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, Bakanlık tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelikte tanımlanan değerin üzerinde verimi olan kojenerasyon tesisi (ısı, elektrik ve mekanik enerjinin aynı tesiste eş zamanlı olarak üretimi) kuran gerçek ve tüzel kişilerin lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaf tutulması, yönetmelikle düzenlenecek.
Yalnızca kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı, kurulu gücü azami 200 kilowatlık üretim tesisi ile mikro kojenerasyon tesisi kuran gerçek ve tüzel kişiler, lisan alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaf olacak. Kurum, mevcut üretim lisanlarından ve lisan başvurularında teminat isteyecek.

ISITMA SİSTEMİNDE DÖNÜŞÜM
Kat maliklerinden birinin isteğiyle ısı yalıtımı, ısıtma sisteminin yakıt dönüşümü ve ısıtma sisteminin merkezi sistemden ferdi sisteme veya ferdi sistemden merkezi sisteme dönüştürülmesi, kat maliklerinin sayı ve arsa payı çoğunluğuyla verecekleri karar üzerine yapılacak.
Ancak toplam inşaat alanı 2 bin metrekare ve üzeri olan binalarda merkezi ısıtma sisteminin ferdi sisteme dönüştürülmesi, kat maliklerinin sayı ve arsa payı olarak oybirliğiyle verecekleri karar üzerine yapılacak.

FİYAT, 5 CENTTEN AZ OLAMAYACAK
Perakende satış lisansı sahibi tüzel kişiler, yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üreten YEK belgeli tesislerin 10 yılını tamamlamamış olanlarından da elektrik enerjisi satın alacak.

Satın alınacak elektrik enerjisi için uygulanacak fiyat, her yıl için, EPDK'nın belirlediği bir önceki yıla ait Türkiye ortalama elektrik toptan satış fiyatı olacak. Ancak bu fiyat, 5 centten az, 5.5 centten fazla olamayacak. Ancak, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisans sahibi tüzel kişilere, serbest piyasada 5.5 cent sınırının üzerinde satış imkanı tanınıyor.

Bu konudaki uygulamalar, 31 Aralık 2011 tarihinden önce işletmeye giren tesisleri kapsayacak. Bakanlar Kurulu, uygulamanın sona ereceği tarihi, 31 Aralık 2009'a kadar Resmi Gazetede yayınlamak şartıyla en fazla 2 yıl uzatabilecek.

YÜZDE 85 İNDİRİM
Orman veya Hazinenin özel mülkiyetinde ya da devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan her türlü taşınmazın, yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretimi yapmak amacıyla kullanılması halinde, tesis, ulaşım yolları ve şebekeye bağlantı noktasına kadarki nakil hattı için kullanılacak arazilere ilişkin olarak Çevre ve Orman ya da Maliye bakanlıkları tarafından izin verilecek, kiralama yapılacak, irtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecek.

2011 yılı sonuna kadar devreye alınacak bu tesislerden ulaşım yollarından ve şebeke bağlantı yollarına kadarki enerji nakil hatlarından, yatırım ve işletme dönemlerinin ilk 10 yılında izin, kira, irtifak hakkı ve kullanma izni bedellerine yüzde 85 indirim uygulanacak. Orman arazilerinde ORKÖY ve Ağaçlandırma özel ödenek gelirleri alınmayacak.

''TBMM'NİN ÖRNEK GÜNÜ..."
''Temel kanun'' olarak iki bölüm halinde görüşülen tasarı üzerinde CHP ve AK Parti tarafından verilen ortak önergelerle, bazı maddelerde değişiklik yapıldı.

CHP Grup Başkanvekili Haluk Koç, tasarının kabul edilmesinin ardından yaptığı konuşmada, iktidar partisinin bugüne kadarki yasama faaliyetinde, muhalefetin yaklaşımını farklı anladığını belirterek, ''Siyasi inatlaşma dışındaki yasama faaliyetine her zaman katkı yapmaya hazır olduk. Ama siz 'bizim gücümüz var, önerilerinizin önemi yok, 354 kişiyle istediğimizi çıkarırız' dediğiniz zaman, yasama faaliyetinde verim azalıyor'' dedi.

Koç, Genel Kurulun bugünkü çalışmasının ''örnek'' olması dileğinde bulundu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler de Meclisin bugün ''örnek bir oturum'' gerçekleştirdiğini ifade ederek, yasaya katkısı olan herkese teşekkür etti. TBMM Sanayi Komisyonunda ''nükleer santraller'' ile ilgili tasarının da kabul edildiğini hatırlatan Güler, ''Enerji Bakanı olarak bugün, en mutlu günüm'' dedi.

Tasarının yasalaşmasının ardından Başkanvekili Nevzat Pakdil, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu hakkında verilen Meclis soruşturma önergesi ile yaş sebze ve meyve ile Dilovası araştırma komisyonlarının raporlarını ele almak üzere, birleşimi 27 Şubat Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere kapattı.