Elektrik şirketlerini kurtarmak için gizli zam! Elektrik faturasına konacak

Elektrik Piyasası Kapasite Mekanizması Yönetmeliği Değişiklik Taslağı'nda yer alan bir düzenleme gündeme oturdu. Pandemide daha az elektrik satıp az kazandılar diye elektrik şirketlerine milyarlarca lira yardım yapılacak. Yardımın parası ise elektrik faturalarına yansıtılıp halktan toplanacak.

Elektrik Piyasası Kapasite Mekanizması Yönetmeliği Değişiklik Taslağı'na göre, bugüne kadar elektrik alım ve doğalgaz temin garantileriyle devlete elektrik satıp para kazanan ancak garanti süreleri bittiği için piyasa kurallarına göre çalışmaları gereken elektrik santrallerine halkın cebinden pandemi yardımı yapılacak. Gerekçede pandemi ve ekonomik daralma nedeniyle elektrik tüketiminin azaldığı, elektrik üretim fiyatlarının düştüğü, bu nedenle de santrallerin zor durumda kaldığı ifade edildi.Taslağa göre, destek mekanizması dışında kalan “yap-işlet” santralleri ile yaşı 13 yıldan büyük ve ithal kömür ve doğalgaz kullanan santraller 1 Temmuz 2021 tarihinden itibaren yardım mekanizmasına dahil edilecek. Yardımları almak isteyen santral sahiplerinin, düzenleme resmen yayımlandıktan sonra 15 gün içinde başvuru yapmaları yeterli olacak. Vatandaştan toplanacak hazır parayı istemeyip başvuru yapmayanlara ise ödeme yapılmayacak. 

Elektrik faturasına yansıtılacak

Şirketlere ödenecek pandemi yardımı parası, sistem işletmecisi olan kamuya ait Türkiye Elektirik İletim Anonim Şirketi'nin (TEİAŞ) gelir tavanına eklenecek. Gelir tavanındaki harcamalar ise elektrik faturaları aracılığıyla halka yansıtılacak. Bu harcamalar daha önce iletim sistemi kullanım bedeli olarak faturalarda görünüyordu ancak halk tepki göstermesin diye bu harcamalar dağıtım giderlerinin içine konulduğu için artık faturalarda yer almıyor. Dolayısıyla şirketlere aktarılacak paraları halk faturasının içinde “gizli zamla” ödeyecek ancak patronlara yardım yaptığının farkında bile olamayacak.

3 milyar lira

Elektrik üreten şirketlere kapasite mekanizması adı altında 2018 yılından bu yana destek ödemeleri yapılıyor. Bu yolla 2018 yılında 1.4 milyar, 2019 yılında 2 milyar, 2020 yılında ise 2.2 milyar lira ödendi. Bu yıl 2.6 milyar lira ödeme planlanmıştı. Ancak pandemi yardımı işin içine girince toplam ödemenin 3 milyar liraya yaklaşması bekleniyor. Yardımın 4 ithal doğalgaz, 1 de ithal kömür santrali için yapılması planlanıyor.