BIST 10.025
DOLAR 35,21
EURO 36,72
ALTIN 2.963,49
HABER /  GÜNCEL

Ekonomik suça ekonomik ceza

''Kaçakçılıkla Mücadele Yasa Tasarısı'', TBMM Adalet Komisyonu'nda bazı değişikliklerle kabul edildi.

Abone ol

Tasarı, kaçakçılık suçunu yeniden tanımlıyor. Buna göre, herhangi bir eşyayı belirlenen gümrük kapılarından geçirmeksizin Türkiye'ye ithal ve buna teşebbüs etmek yanında, bir malı ithal ederken eksik vergi ödeme de kaçakçılık suçu olarak ifade ediliyor. Gümrüğe, gerçeğe aykırı fatura, yük senedi, ATR belgesi, banka dekontu gibi belgelerin ibrazı da kaçakçılık suçu sayılacak. Cezalar Tasarıya göre, herhangi bir eşyayı belirlenen gümrük kapılarından geçirmeksizin ülkeye sokanlar veya buna teşebbüs edenler, eşyanın gümrüklenmiş değerinin 3 katından az 6 katından fazla olmamak üzere ağır para cezasına mahkum olacak. Suça konu eşyanın değeri fahişse bir yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve eşyanın gümrüklenmiş değerinin 3 katından az, 6 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası verilecek. Herhangi bir eşyayı gümrük işlemine tabi tutmadan ülkeye ithal edenlere, serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı gümrük bölgesinde bırakanlara veya buna teşebbüs edenlere ve bu eşyaları bilerek taşıyan, satan, satın alan, saklayanlara, eşyanın gümrüklenmiş değerinin 3 katından az olmamak üzere ağır para cezası verilecek. İthali veya ihracı yasak olan herhangi bir eşyayı ithal veya ithal etmeye teşebbüs edenlere, bunları satan veya satın alanlara, giriş eşyasının CIF kıymetinin, çıkış eşyasının FOB kıymetinin 5 katından az, 10 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası verilecek ve fail hakkında 2 yıldan 6 yıla kadar ağır hapis cezasına hükmolunacak. Gerçeğe aykırı belge ibraz ederek, hiç vergi ödemeyenler veya eksik vergi ödeyenlere, vergiye tabi olduğu halde muafiyete tabiymiş gibi eşya ithal edenler veya teşebbüs edenlere, hiç alınmamış veya eksik alınmış vergilerin 10 katından az, 20 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası verilecek. Hayali ihracat İthali belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olan eşyayı, sahte belgeyle ithal veya buna teşebbüs edenlere eşyanın gümrüklenmiş değerinin 10 katından az, 20 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası uygulanacak. İnsan sağlığı ve çevreye zararlı malları ithal edenler de aynı cezayla cezalandırılabilecek. Bu suçların aracılı ihracat suretiyle işlenmesi halinde bu fiillere ilişkin müeyyideler, imalatçı veya tedarikçi ihracatçılar hakkında da uygulanacak. Özel kanunlar gereğince belirli işler için vergiden muaf olarak ithal edilen eşyayı amacı dışında satanlar ve bilerek satın alanlar, ödenmemiş verginin yasal faiziyle birlikte 7 katından az, 14 katından fazla olmamak üzere para cezası ödeyecek. Geçici olarak Türkiye'ye ithal edilen eşyayı sahte belgeyle ülkede alıkoyanlar da eşyanın değerinin 3 katından az, 6 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası verecek. Gümrük kontrolu altında işleme rejimi çerçevesinde ithal edilen veya bunun kullanılması sonucu elde olunan eşyayı gerçeğe aykırı her türlü beyanname veya belge düzenlemek suretiyle serbest dolaşıma sokanlar veya teşebbüs edenlere, eşyanın değerinin 2 katından az, 4 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası verilecek. Gümrük idaresinin izni olmadan geçici depolardan ithal edilen malı çıkartanlar da bu malın 2 katından az, 4 katından fazla olmamak üzere ağır para cezasına çarptırılacak. Beyana göre farklılık halinde İhraç eşyasında yapılan beyana göre yüzde 10'dan fazla farklılık çıkması halinde, fazla çıkan kısım için beyan edilen FOB kıymetinin üçte biri oranında para cezası verilecek. İhraç eşyası için gerçeğe aykırı belge ibraz ederek ihraç vergilerini ödemeyenler veya devletçe teşvik veya sübvansiyonlardan ya da parasal iadelerden yararlananlara, beyan edilen FOB kıymetinin 5 katından az, 10 katından fazla olmamak üzere ağır para cezası verilecek. İhracı lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olan eşyayı, belirlenen kayıt ve koşullara uymaksızın veya gerçeğe aykırı her türlü beyanname ve belge ibrazıyla gümrüğü yanıltarak ihraç edenlere, beyan edilen FOB kıymetinin 3'te birinden az, 3'te ikisinden fazla olmamak üzere ağır para cezası uygulanacak. Bu kanunda öngörülen suçların işlendiği tarihte suça konu eşyanın girişte gümrüklenmiş değeri, çıkışta FOB değeri ''pek fahiş'' ise fiile ilişkin ceza yarısına kadar artırılacak, hafif ise yarısına ''pek hafif'' ise üçte birine kadar indirilecek. Kanunun ceza hükümlerinin uygulanmasında, serbest bölgeler özel mevzuatı gereği yurtdışı sayılacak. Örgütlü suç Bu yasanın suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla teşekkül oluşturanlara 2 yıldan 6 yıla kadar ağır hapis cezası verilecek, suçun işlenmesi halinde teşekkül mensuplarına ceza 1 kat artırılarak uygulanacak. Yasanın suç saydığı fiilleri teşekkül oluşturmaksızın 2 veya daha fazla kişi tarafından işlenmesi halinde de cezalar yarısı kadar artırılarak uygulanacak. Bu yasanın suç saydığı fiillerin devletin siyasi, mali, iktisadi veya askeri güvenliğini bozacak ya da çevre veya toplum sağlığını tehdit edecek nitelikte işlenmesi halinde sanık hakkında bu suç için öngörülen para cezasının yanı sıra 10 yıldan az, 20 yıldan fazla olmamak üzere ağır hapis cezası verilecek. Meslek, sanat ve görevlerinin verdiği olanaklardan yararlanarak kendi namına suç işleyenlere, ilgili maddelerde belirtilen ağır para cezaları ile üst sınırı geçmemek üzere hürriyeti bağlayıcı ceza veya yarısı miktarında artırılarak uygulanacak. Kaçakçılığın memurlar tarafından yapılması halinde öngörülen ceza yarısı oranında artırılacak. Kaçakçılıktan haberi olduğu halde buna göz yuman, taşıma kuruluş ve şirketlerinin sorumluları hakkında, asıl suçluya hükmolunması gereken para cezasının yarısı ağır para cezası verilebilecek. "Muhbir ikramiyesi Kaçakçılık yapılmadan önce suçu ve faillerini devlet görevlilerine ihbar edenlere fiiline karşılık gelen ceza uygulanmayacak, ''muhbir ikramiyesi'' verilecek. Haber aldıktan sonra fiilin bütünüyle ortaya çıkmasına yardımcı olan suç ortaklarının cezası da yarıya indirilecek. Kaçak veya kaçak şüphesiyle eşya yakalanması halinde muhbir ve el koyan görevlilere ikramiye ödenecek. İkramiye ödemelerinde, çıkış kaçağı eşyanın FOB, giriş kaçağı eşyanın CIF kıymeti esas alınacak. Dağıtılacak ikramiyenin yüzde 50'si muhbirlere, yüzde 50'si el koyanlara verilecek. İhbarsız yakalama olaylarında ikramiyenin tamamı el koyanlara ödenecek. Kaçakçılığı izleme, önleme ve soruşturmaya yükümlü olanlara muhbir ikramiyesi ödenmeyecek. El koyma ikramiyesine ancak kaçak eşyanın yakalanma eylemine bizzat ve fiilen katılan kaçakçılığı önleme, izleme ve soruşturmakla görevli olanlar hak kazanacak. El koyanlara verilecek ikramiyenin yıllık tutarı, 2000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımının 30 katını geçemeyecek. Tasarı, kaçakçılığın nevine göre muhbirlere ikramiye ödeme koşullarını ve miktarını da belirliyor. Rotası dışındaki taşıma araçları Yabancı ülkelerden geldiği halde geçerli nedeni olmaksızın rotasının dışında Türkiye karasularında rastlanan gayrı safi 200 tonilato hacminden aşağı taşıtların yüküne el konulacak. Kaçakçılığı önleme ve soruşturmakla görevli personel, operasyon gerektiren kaçakçılık olaylarından haberdar olduklarında yasal görevlerini yapmaya başlayacak ve aynı zamanda mahallin en büyük mülki amirine haber verecek. Kaçakçılık olaylarını ihbar edenlerin kimlikleri izinleri olmadan açıklanamayacak. Silah kullanma yetkisi Tasarıya göre, gümrük bölgesine 4458 sayılı Gümrük Kanunu gereğince belirlenen kapı ve yollardan başka yerlerden girmek, çıkmak veya geçmek yasak olacak. Bu yerlerde rastlanacak kişi ve her nevi taşıma araçları, yetkili memurlar tarafından durdurulacak ve kişilerin eşya, yük ve üzerleri ile varsa taşıma araçları aranacak. ''Dur'' uyarısına uymayan kişiler için önce havaya ateş edilmek suretiyle uyarı yinelenecek, bu uyarıya da uyulmazsa görevli memurlar durmaya zorlayacak şekilde ''silah kullanmaya'' yetkili olacak. Ancak, silahla karşılığa yeltenilmesi veya meşru müdafa durumuna düşülmesi hallerinde yetkili memurlar doğrudan hedefe ateş edebilecek. Teminatla iade Kaçak zannı ile tutulan ve ithal veya ihracı Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası andlaşma ve sözleşmelerle yasaklanmış olan eşyanın veya bunların taşınmasında kullanılan araçların sahip ve taşıyıcıları, araçların gümrüklenmiş değerine, kara taşıt araçlarının kasko sigortasına esas alınacak değerinin yarısını, çıkış kaçağı eşyanın FOB değerine eşit tutarda teminat göstermesinden sonra eşya ve aracın teslimini gümrük idarelerinden veya mahkemelerden isteyebilecek. El konulan deniz araçları, her türlü masraf ve liman ücreti ödenmediği taktirde satılacak. Kara taşıt araçları da kaskoya esas değerinin yarısı ödenmediği takdirde satışa sunulacak. İftiraya ceza Öte yandan, tasarıya göre, kaçakçılık suçlarını uyduranlar veya başkalarına iftira veya kaçakçılık davalarında yalancı şekilde şahitlik yapanlar, TCK'nın ilgili maddelerinde belirtilen cezalar 3'te bir artırılarak cezalandırılacaklar. Bu fiilleri işleyen kimse, tertip ve uydurmada kullandığı kaçak maddelerden dolayı ayrıca kaçakçılık cezasıyla da cezalandırılacaklar. Doğrudan doğruya kaçakçılık yapmaktan veya görevini kötüye kullanarak veya rüşvet alarak kaçakçılığa sebebiyet vermekten veya suç uydurmadan hüküm giyen memurlara bir daha kamu hizmeti yaptırılmayacak. Kısıtlayıcı diğer kanun hükümlerine ek olarak her türlü kaçakçılık suçundan dolayı ağır hapis cezasıyla mahkum olanlar, affa uğramış olsalar bile kamu hizmetinde çalıştırılamayacaklar.