Eczanelarde karekod sıkıntısı

TEB Başkanı Erdoğan Çolak, yürürlük tarihi 16 Mayıs'a ertelenen İTS ile ilgili eczaneler açısından çeşitli sorunlar bulunduğunu söyledi.

TEB Başkanı Erdoğan Çolak, ''Eczanelerdeki ürünlerin yüzde 60-70'i karekodsuz. Medula sistemi dışındaki Yeşil Kart, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Meclis'in kayıtları ne olacak bilinmiyor. 3 bine yakın eczanede karekod cihazı yok, Türkiye'de karekod okuyucu bulunmuyor'' dedi.

Eczacılık Haftası nedeniyle TEB yetkilileri ve Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürü Saim Kerman'ın da katılımı ile basın toplantısı düzenleyen Çolak, eczaneler açısından yürürlük tarihi 16 Mayısa ertelenen İTS ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.

16 Mayıstan itibaren ürünlerin İTS'ye kaydını sağlayan karekodlu ilaçların sistemden okunabileceğini, karekodsuz ilaçların ise ambalajlarındaki fiyat kupürlerinin kesilmeye devam edileceğini belirten Çolak, ''Ancak asıl mesele artık karekodsuz ilaç satışının yapılamayacağı 1 Haziran tarihi ile ilgili'' dedi.

15 gün öncesine kadar piyasada yüzde 40 oranında karekodsuz ürün bulunduğunu, bu oranın son günlerde yüzde 20'ye düştüğünü vurgulayan Çolak, şunları söyledi:

''Depolardaki karekodsuz ürün oranı büyük ihtimalle azalır, ama eczanelerdeki ürünlerin yüzde 60-70 karekodsuz. Merkez dışındaki eczanelerde bu oran yüksek, merkezdeki eczanelerde daha düşük. Sorun, bunların karekodlanıp kodlanmayacağı. İlaç firmalarına bu konuda gerekli bilgileri verdik. 1 Haziranda eczanelerde yüksek oranlarda karekodsuz ürün olursa bunların ne olacağı belirsiz. Bu bizim açımızdan büyük bir sorun. 1 Haziran öncesinde buna yönelik çalışma yapılması gerekiyor. Sistemin çalışıp çalışmayacağı konusunda da endişe var. 1 Haziranda sistem işleyecek mi, işlem yapılabilecek mi, bütün ilaçlar karekodlanacak mı, bütün bunlar birer sorun.''

İTS'nin ertelenmesinden yana olmadıklarını, bunun sistemin tüm paydaşlarına büyük yararı olacağını, ancak, sorunların çözülmemesinin sisteme zarar vereceğini savunan Çolak, ''Medula sistemi dışındaki Yeşil Kart, TSK ve Meclis'in kayıtları ne olacak bilinmiyor. 3 bine yakın eczanede karekod cihazı yok, Türkiye'de karekod okuyucu bulunmuyor'' dedi.

Bu sorunları Sağlık Bakanı Recep Akdağ'a ileteceklerini belirten Çolak, ''TEB olarak önerimiz, İTS'nin 1 Hazirandan itibaren uygulanması, ancak karekodlu ürünlerin sisteme okutulması, karekodsuz ürünlerin ise ambalajlarının eskiden olduğu gibi kesilip reçeteye yapıştırılması. Yıl sonuna kadar eczanelerimizdeki karekodsuz ürünlerin oranı yüzde 3-5'i geçmez, bunları da değiştiririz'' dedi.

Çolak, bir soru üzerine, bu sorunları yetkililere aktardıklarını, ancak net bir görüşün oluşmadığını söyledi.

''KAREKODLU ÜRÜNLER, HIZLA KAREKODSUZLARIN YERİNİ ALIYOR''

Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürü Saim Kerman da, İTS ile ilgili sorunların hatırlatılması üzerine, sistemin ülkeye büyük yarar sağlayacağını bildirdi.

16 Mayıs öncesinde sistemin işleyişi ile ilgili kontroller yapıldığını, tespit edilen sorunların giderilmesi için çalışıldığını anlatan Kerman, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Sistemin tarafları, Sosyal Güvenlik Kurumu, Sağlık Bakanlığı, eczaneler, ilaç firmaları ve hastaneler. Sistemin paydaşlarının birbirine sorunsuz uyumu için birtakım kararlar alıyoruz. Piyasada karekodsuz ürün kalmaması için ticari engeller getirdik. Buna rağmen, karekodlanmamış ürün bulunabilir. Yasağımız bu noktada katılık içermiyor. Özel durumlar için istisnalar olabilir.''

Şubat ayı olan sistemin yürürlük tarihinin daha sonra 16 Mayısa ertelendiğini hatırlatan Kerman, şu anda Şubat ayına göre çok daha ileri durumda olduklarını bildirdi.

Kendilerine de zaman zaman bazı ürünlerin sisteme kaydedilmediği şikayetlerinin iletildiğini belirten Kerman, ilaç firmalarıyla görüşmelerin sürdüğünü, sorunların bugün yapılacak toplantıda tekrar masaya yatırılacağını söyledi. Kerman, ''İlaç firmalarının bazı alışkanlıkları sebebiyle ürün bildirimi yapmadığı bilgisini biz de aldık'' dedi.

Piyasadaki karekodlu kutu sayısının 460 milyonu aştığını vurgulayan Kerman, ''Karekodlu ürünler hızlı bir şekilde karekodsuz ürünlerin yerini alıyor'' diye konuştu.

16 Mayıstan itibaren piyasada hem karekodlu hem de karekodsuz ürünler bulunacağını, karekodsuz ürünlerin 1 Hazirana kadar satılmaya devam edileceğini bildiren Kerman, ''Sisteme kaydedilmeyen ürünler nedeniyle hastaların ilaçsız kalmaması için ne gibi tedbirler aldınız?'' sorusu üzerine de şöyle konuştu:

''Eczacı böyle bir durumda ürünün ileride sistem tarafından okunabilmesini sağlayacak şekilde ambalajın kopyasını alabilir. Fotokopi ya da başka bir yolla ürünün kopyasının alınması yeterli olacak. Vatandaşların ilaç alamamasını kabul edemeyiz. İlacın sisteme kayıtlı olmamasından eczane sorumlu değildir. Eczane, hastanın ilaca ulaşmasını sağlamalıdır.''

Kerman, bir başka soru üzerine, İTS'nin tek ekran üzerinden yürüyeceğini, SGK'nın sistemin işlemesi konusundaki sorumluluğunu deklare ettiğini söyledi.

''RTÜK Yasasında ilaç reklamına izin verilmesine yönelik düzenleme yapıldığı'' iddialarının hatırlatılması üzerine Kerman, söz konusu yasada sadece imla yönünden düzenleme yapılmasının öngörüldüğünü, 16 yıldır yürürlükte olan bu yasada reçetesiz ilaç reklamına ilişkin düzenlemenin zaten var olduğunu, ancak Sağlık Bakanlığının mevzuatının buna olanak vermediğini bildirdi.

AKILCI İLAÇ KULLANIMI

Çolak, Eczacılık Haftası nedeniyle yaptığı açıklamada da, akılcı ilaç kullanımının önemine işaret ederek, reçeteli ya da reçetesiz hastayı daha çok ve bilinçsiz ilaç tüketimine yönlendiren ilaçta reklam uygulamasına karşı olduklarını ve olmaya devam edeceklerini söyledi.

Tedavi ve ilaç katkı paylarının, hizmete ulaşmanın önünde engel olduğunu savunan Çolak, bu engellerin bertaraf edilmesi gerektiğini ifade etti.

Çolak, geçen yıl eşdeğer ilaç kullanımı ile ilgili kampanya çerçevesinde kamuya 220 milyon TL'lik katkı sağladıklarını, aynı katkıyı akılcı ilaç kullanımı konusunda da sağlamayı ümit ettiklerini bildirdi.

Kerman da, akılcı ilaç kullanımı kavramını tüm Türkiye'de yerleştirmek istediklerini belirtti.