Eczaneden ilaç alırken ilaçlara katılım payı uygulanıyor mu, reçete bedeli ne kadardır? İşte tüm bu soruların yanıtları...
Abone olOkuyucularının merak ettiği sorulara yanıt veren Memurhaber yazarı Bünyamin Esen Edirne'den okuyucusu Emine Mercan'ın eczanelerle ilgili sorduğu soruyu köşesine taşıdı.İşte vatandaşın merak ettikleri ve uzmanın yorumu...
“Bünyamin bey, eczaneden ilaç alırken sürekli fazladan bir sürü para ödüyoruz. Reçete hakkı diyorlar, bilgisayarda öyle çıktı diyorlar, katılımmış diyorlar. Ben bu işi anlamadım. Eczanelerde soyuluyor muyuz? Bizi aydınlatır mısınız? Eczaneden ilaç alırken ne ödememiz lazım?”
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanan her türlü sağlık hizmetinin bedeli Sağlık Uygulama Tebliği’ne göre düzenleniyor.
Gerek emekli gerekse de aktif çalışanlardan, ister memur ister esnaf isterse de işçi tüm sigortalıların ve hak sahiplerinin sağlık hizmetleri Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) hükümlerine göre SGK tarafından sağlanıyor. Bu hizmetler karşılığında da SUT hükümlerince eczane, hastane gibi sağlık hizmeti sunan kurum ve kuruluşlara SGK’ca fatura mukabili ödeme yapılıyor.
Bu ödemeler yapılırken hasta sigortalılar ve sigortalı yakınlarına SUT gereği bazı masraflar çıkmakta. Sizin gibi birçok okurumuz özellikle özel hastanelerde muayene olurken ödedikleri tutar ile eczanelerden ilaç alırken ödedikleri paraların ne olduğunu merak ediyor, öğrenmek istiyorlar. Gerçekten de sigortalıların bu konuda kafaları çok karışık.
Eczanelerden hastaların ilaç alırken ne kadar ödemeleri gerekiyor, ilaç katılım payı yanında ne kadar masraflar var? Bu konuları ayrıntılı olarak açıklayalım.
İLAÇLARA KATILIM PAYI UYGULANIYOR MU?
Eczanelerden ilaç alırken ortaya çıkan birinci masraf ilaç katılım payı. Katılım payı; sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olduğu kişiler tarafından ödenecek tutarı ifade etmekte.
Ayaktan tedavilerden sağlanan ve SGK’nın ödediği ilaçlar için tüm sigortalı ve hak sahiplerinden bir katkı payı alınıyor. Bu bedel sigortalının emekli olup olmamasına göre değişiyor.
Halen çalışan sigortalılardan ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerden %20 oranında katkı payı alınmakta.
Emeklilerde ve emeklilerin bakmakla yükümlü oldukları kişilerde ise katılım payı daha düşük: % 10 oranında uygulanıyor.
Bu ise 10 TL’lik bir ilaç için çalışan sigortalıların 2 TL, emeklilerin ise 1 TL katılım payı ödemesi demek. Bu bedelin uygulanmasının temel amacı SGK bütçesini sigortalılardan alınan paralar ile desteklemek.
BU PARA NEREYE GİDİYOR?
Katılım payı çalışanlarca bizzat ödeniyor. Emeklilerin ise maaşlarından kesinti yapılmak suretiyle tahsil ediliyor, yani eczanelerden ilaç alırken istenilmiyor. İstisna olarak SGK’dan aldığı gelir 100 Liranın altında olan herkesin katılım payları eczanelerde tahsil edilmekte.
Yurt dışından temin edilen ilaçlar için ise; ilaçları temin eden kuruluş tarafından kişilerden, şahıslar tarafından temin edilmesi halinde SGK tarafından kişilerden, tahsil edilmekte.
REÇETE BEDELİ NEDİR?
Bu bedelin yanında ayrıca reçete başına ayrı bir bedel daha alınmakta. Buna halk arasında “ilaç kutusu parası” da deniyor.
Her bir reçete için;
a) 3 kutuya kadar (üç kutu dâhil) temin edilen ilaçlar için 3 (üç) TL,
b) 3 kutuya ilave temin edilen her bir kutu ilaç için 1 (bir) TL,
olmak üzere katılım payı alınmakta. Bu para da SGK’ya gidiyor. Bu bedelin uygulanmasının temel amacı ilaç bağımlılığıyla mücadele etmek.
Enjektabl formlar ile serum, beslenme ürünleri ve majistraller için kutu sayısına bakılmaksızın her bir kalem 1 kutu olarak değerlendiriliyor.
Sağlık raporu ile belgelendirilmek koşuluyla “Hasta Katılım Payından Muaf İlaçlar Listesi”nde yer alan hastalıklarda ise ne katılım payı alınıyor ne de kutu/kalem hesabı yapılıyor.
ECZANEYE REÇETE ÖDEME BEDELİ NE KADARDIR?
Eczanelere ödenen bir başka bedel ise eczacılara ödenen meslek hakkı bedeli.
SGK ile Türk Eczacılar Birliği arasında düzenlenen protokol hükümleri gereğince eczacılar için reçete başına “reçete okuma bedeli olarak” bir tutar ödenmekte.
Bu tutar iskonto bedeli %0 olan eczaneler için, başka bir deyişle küçük eczaneler için reçete başına 75 kuruş.
Diğer tüm eczaneler için ise reçete başına 25 Kuruş.
Bu tutar önceki anlattıklarımızdan farklı olarak SGK’ya gitmiyor, eczacılara kalıyor.Başka bir deyişle bu tutar eczacının geliri oluyor. Küçük eczanelere yüksek bedel ödenerek desteklenmeleri sağlanmakta.
MUAYENE KATILIM BEDELİ VAR MI?
Eczanelerden tahsil edilen bir başka bedel de muayene katılım payı.
Sigortalılar ve hak sahiplerinden SGK’nın karşıladığı muayene bedeli karşılığında gidilen sağlık kurumunun niteliğine göre bir katılım payı alınmakta.
Eğer hasta;
- İkinci ve üçüncü basamak resmi sağlık hizmeti sunucularında, başka bir deyişle üniversite hastaneleri, dal hastaneleri, eğitim ve araştırma hastaneleri gibi kapsamlı hastanelerde muayene olmuşsa 5 TL,
- Özel sağlık hizmet sunucularında muayene olmuşsa ise 12 TL,
Muayene katılım bedeli uygulanıyor. Ayrıca acil olmadığı halde acil servislerde olunan muayenelere de muayene katılım bedeli uygulanıyor.
Sağlık hizmeti sunucularında yapılan muayene sonucunda oluşan ve eczanelerce kişilerden tahsil edileceği belirtilen ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi katılım payları kişilerin reçete ile eczaneye ilk müracaatında kişilerden tahsil edilmekte.
AİLE HEKİMLERİNDE KATILIM PAYI VAR MI?
Birinci basamak sağlık sunucularında yani aile hekimleri ve sağlık ocaklarında ise muayene katılım payı yok.
Muayene katılım payı uygulamasının temel mantığı nitelikli hastanelerde yoğunlaşmayı önlemek ve basit hastalıkların ilk basamakta tedavi edilmesini sağlamak.
Sevk zinciri uygulamasına halen geçilmediğinden araştırma ve üniversite hastaneleri gibi yüksek niteliklere sahip hastanelere gereksiz gidiş yüksek muayene katılım bedeli ile önleniyor.
Bu muayene katılım bedelleri SGK’dan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için gelir ve aylıklarından, diğer kişiler için eczanelerce kişilerden, tahsil ediliyor.
Eczaneye ilaç almaya gittiğinizde MEDULA sisteminde muayene katılım payları da görülmekte ve eczacı tarafından sizden talep edilmekte.
Bu tutar da eczacıya kalmıyor, SGK’nın kasasına gidiyor, başka bir deyişle serbest eczaneler sadece tahsile aracılık ediyor.
EŞDEĞER İLAÇLARDA FARK İSTENİR Mİ?
Bunun dışında son olarak eczanelerden istenen bir bedel daha var: Eşdeğer ilaç farkı.
SGK ile sözleşmeli eczaneler, reçetede yazılan ilaç SGK tarafından karşılanmıyorsa yada karşılanmasına rağmen o ilaç eczanede yoksa o ilacın ayni etken maddesine sahip SGK’ca karşılanan eşdeğer ilacı hastaya önerebiliyor.
Eşdeğer ilaçlar doktorun yazdığı ilaç ile ayni etken maddeye sahip olduğundan hastanın tedavisini olumsuz etkilemiyor.
Eğer hasta eşdeğer ilacı almaya karar verir ise bu şekilde alınan eşdeğer ilaç SGK’ca karşılanıyor.
Ancak SGK eşdeğer ilaçlar için azami bir tutar belirliyor. Başka bir deyişle hangi ilacı alırsanız alın SGK o ilaç için eczacıya fatura mukabili ancak belirli bir rakamı ödüyor.
İşte bu noktada, eşdeğer ilacın fiyatı SGK’nın ödediğinden fazla olabilmekte. Bu takdirde, eşdeğer ilaçların azami fiyatı ile kişinin talep ettiği eşdeğer ilacın fiyatı arasında oluşacak bu fark ücreti eczacılarca kişilerden talep edilebilmekte.
Bu fark ücreti ilave ücret olarak değerlendirilmiyor.
Bu bedel de eczanelerin kasasına kar olarak giren bir bedel, SGK’ya gitmemekte.
Özetlemek gerekirse, eşdeğer ilaç farkı ve reçete okuma bedeli dışında tüm diğer ödedikleriniz SGK’ya gidiyor, eczacılar bu bedellerin ödenmesinde yalnızca aracılık ediyorlar. 25-75 Kuruş olan reçete okuma bedeli ve eşdeğer ilaç farkı ise eczacılara kalıyor.
YAZARIN TÜM YAZILARI İÇİN TIKLAYIN
SORU SORMAK İÇİN TIKLAYIN
Yazının tamamını okumak için tıklayınız...