Doların yükselişi korkutuyor

1994 yılında develüasyonu yaşayan gelişmekte olan ülkeler, tarihin tekerrüründen korkuyor...

ABD Merkez Bankası’nın faiz artırımına kesin gözüyle bakıldığı için dolar gücünü koruyor. Manzara 10 yıl öncesini andırdığı için ise Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde endişe var. Çünkü 1994 yılında devalüasyonları yaşayan gelişmekte olan ülkelerde tarihin tekerrür etmesinden korkuluyor.

ABD Merkez Bankası’nın (FED) faizleri artıracağı beklentisi tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yakından takip ediliyor. FED Başkanı Alan Greenspan’in salı ve çarşamba günü yaptığı iki farklı açıklamaya karşın faiz artırımına kesin gözüyle bakılıyor. Faiz artışının zamanı konusunda Greenspan karışık sinyaller verdi. Ancak uzmanlar yaz aylarını bekliyor. Bu yüzden dolar, uluslararası piyasalarda dün de gücünü korudu. Doların önemli paralar karşısında son 5 ayın en yüksek seviyesine çıkmasında FED’in 1994 sendromunun da etkili olduğu belirtiliyor.

1 YILDA 7 KEZ ARTIRDI

Asya ve Rusya krizlerinde faiz oranlarını düşüren FED, 1994 yılı şubat ayında başlattığı faiz artırımının ardı arkası kesilmemiş ve bir yıl içerisinde 7 kez faiz artışına gidilerek faizler yüzde 3’ten yüzde 6’ya çekilmişti. Şimdi piyasalarda tarihin tekerrür edip etmeyeceği konuşuluyor. Özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde FED sendromu had safhaya çıkmış durumda. Çünkü o yıl FED’in faiz artırımları Latin Amerika ülkelerini, devalüasyona zorlamıştı.

BENZERLİKLER VAR

Aynı yıl 5 Nisan’da Türkiye’de de devalüasyon vardı. ABD açısından 1994 ve 2004 arasında kurulan benzerlikte, her iki dönemin de ekonominin resesyondan çıkışının üçüncü yılı olması, işsizlik ve üretim açığının yakın seviyelerde bulunması gibi ekonomik faktörler rol oynuyor. Buna karşılık cari ve bütçe dengesi ile enflasyon gibi göstergelerde önemli fark var. Bu yüzden uzmanlar şimdilik 1994’e benzer bir gelişme beklemiyorlar.

BABACAN ‘BORÇLARIMIZI ETKİLEMEZ’ DEMİŞTİ

Devlet Bakanı Ali Babacan, IMF ve Dünya Bankası ve Birleşmiş Milletler toplantısı’na katılmak üzere ABD’ye hareket etmeden önce FED’in faiz yükseltme beklentisini değerlendirmişti. Endişeye gerek olmadığını kaydeden Babacan, ‘ABD Merkez Bankası’nın herhangi bir faiz değişimine karşı borç dinamiklerimizde büyük bir değişiklik olacağını tahmin etmiyorum’ demişti.