Dolar milyarderi kandırmacası

Türkiye'de 3 yılda dolar milyarderlerin sayısı 6'dan 25'e çıktı. Bu ani yükselişin gerçek nedeni ne?

Katma değer yaratarak ekonominin yürümesini, büyümesini sağlayan, piyasa değeri 1 milyar doları aşan 34 şirket var.

Dolar milyarderleri listesinde milyarder sayısı bakımından 6'ncı sıradayız. Bizde 25 dolar milyarderi varken Japonya'da 24, Fransa'da 15, İsviçre ve İsveç'te 8'er, Kuveyt'te 4 dolar milyarderi var.

Milli gelirde fersah fersah geride olan Türkiye nasıl olur da dolar milyarderleri sayısında Japonya ve Fransa'yı solladı.

Milliyet Yazarı Güngör Uras dedi. Yazar, değerli şirket sayısının az milyarder sayısının fazla olduğuna dikkat çekti. Bu garip tablonun nasıl oluştuğunu da izah etti:

"Bunlar Hürriyet gibi gazeteler, Akçansa gibi çimento şirketleri, Arçelik gibi, Tofaş, Ereğli gibi fabrikalar, Migros gibi mağazalar, Turkcell gibi haberleşme grupları, Akbank, Garanti, Yapı Kredi gibi bankalar, Doğan, Koç, Sabancı gibi holdingler.
Bu şirketler halka açık ama, hemen tamamında hâkim ortak bir aile. Bunun için şirketlerin varlıkları, ailelerin, hâkim ortakların varlıkları olarak görülüyor.
Son yıllar içinde, ailelerin hâkim ortak olduğu 10 banka satıldı. Yabancılar, farklı ortaklık payları karşılığı Dışbank için 1.1 milyar dolar, Denizbank için 2.5 milyar dolar, Akbank için 3.1 milyar dolar, Garanti Bankası için 1.5 milyar dolar, Finansbank için 2.7 milyar dolar ödediler.
Son yıllarda devletimiz, halktan vergi olarak topladığı paralarla 350 milyar dolar faiz ödedi. Bu faiz doğrudan veya dolaylı olarak şirketlerin, bankaların kasasına girdi veya kasasından geçti.

Milyarder sayımız çok
Ege Cansen'in anlatımıyla, bu faiz hareketi Hazine'den özele, fakirden zengine, içeriden dışarıya bir servet transferine yol açar. Bu transfer hareketi, bankaların, şirketlerin değerine değer katar.
İşte Türkiye'de 3 yılda milyar doların üzerinde varlığı olan işadamlarımızın sayısının 6'dan 25'e çıkmasının ardında bu vardır.
Japonya ile Türkiye'yi karşılaştırınız. Japonya'nın milli geliri bizimkinin 12 katı: 4 trilyon 463 milyar dolar. Bizimki 390 milyar dolar. Japonya dünyanın ABD'den sonra 2'nci büyük ekonomisi. Dünya devi sanayi şirketleri, bankaları var. Ama Japonya'nın dolar milyarderi bizim sahip olduğumuzdan az. Demek ki, sadece ekonominin büyüklüğü, üretim gücü, şirket ve banka büyüklüğü değil, şans, kader, kısmet gibi başka faktörler de milyarder olmada etkili oluyor."