Doğalgazda tehlike çanları

Uzmanlara göre, önlem alınmazsa ekonomik gelişme ile birlikte Türkiye'nin doğalgazdaki ithal zorunluluğu 2010 yılında yüzde 75'e, 2020 yılında ise yüzde 82'ye yükselecek.

Doğalgazın enerji kaynakları içinde bugün yüzde 23 olan payının 2025'de yüzde 25'e yükseleceği hesaplanıyor. Bu da, Türkiye'nin enerji kaynaklarını çeşitlendirmesini zorunlu kılacak. Ukrayna ile Rusya arasında yaşanan doğalgaz krizi ile birlikte Türkiye'nin doğalgazda dışa bağımılığı tartışılmaya başladı. Rus gazı kesilirse bir enerji krizi yaşanır mı sorusuna cevap ararken, İran havaların soğuk olmasını gerekçe göstererek Türkiye'ye verdiği doğalgazı azalttı. Enerji Bakanlığı yetkilileri, konutlarda kullanılan doğalgazda kesinlikle bir kesintiye gidilmeyeceğini açıkladı, ancak Türkiye enerjide önümüzdeki yıllarda önlem alınmazsa darboğaza girecek. Türkiye, daha çok ithale bağlı kalacak 2004 yılında ihtiyaç duyduğu enerji kaynaklarının yüzde 72'sini ithal yoluyla karşılamak zorunda kalan Türkiye'nin, doğalgazdaki ithal zorunluluğu 2010 yılında yüzde 75'e, 2020 yılında yüzde 82'ye tırmanacak. Uluslararası Enerji Ajansı verilerine göre, hala işletmede olan doğalgaz rezervleri toplamının 156 bin milyar metreküp olduğu göz önüne alındığında, bugün için dünyanın 56 yıllık tüketimi karşılayacak doğalgazı bulunuyor. Dünya gaz üretiminin yüzde 40'ını elinde tutan Rusya, ABD ve eski Sovyetler Birliği ülkeleri bu yüzden fiyatları 2002 yılından beri yükseltiyor. Ancak yine de dünyada tüketim artışı en yüksek enerji kaynağı doğalgaz. Doğalgazda tüketim artışı, 2002'de yüzde 2.7, 2003'te yüzde 2.6 ve 2004'te yüzde 2.4 oldu. Giderek artan doğalgaz talebi fiyatları ve ülkeler arasındaki enerji pazarlğını daha da kızıştırıyor. İran vanayı kıstı Tartışmalar sürerken, İran'dan gelen doğalgaz miktarının azalması üzerine kesintili tarifeden doğalgaz alan müşterilere verilen gaz, dün saat 12.00 itibariyle kesildi. Enerji Bakanlığı yetkilileri, konutlarda kullanılan doğalgazda kesinlikle bir kesintiye gidilmeyeceğini vurguladı. İran'dan günlük 26 milyon metreküp akması gereken, fakat soğuk hava koşulları nedeniyle günlük 5-6 milyon metreküpe kadar gerileyen doğalgaz miktarı, bugün 10 milyon metreküpe çıkarılacak. İran doğalgazı 23 ocak pazartesi gününden itibaren havalar düzelinceye ve teknik arızalar giderilinceye kadar günlük 8 milyon metreküp olarak verilecek. Bazı müşterilere 'kesintili tarife' denilen özel bir sözleşme ile doğalgaz, metreküpte 3-4 sent kadar daha ucuza veriliyor. Bu müşteriler gazı daha ucuza alıyorlar, fakat doğalgazda kesinti yapılması halinde ilk önce bu müşterilerin gazı kesiliyor.