Güney Asya'daki deprem felaketinde ölü sayısı dakika dakika artıyor. Endonezya, Sri Lanka, Tayland, Maldiv Adaları ve Hindistan'ta ölenlerin sayısı 10 bini aştı.
Abone olMerkezi Hint Okyanusu olan 8.9 büyüklüğündeki depremde boyu 10 metreyi bulan dev dalgalar (tsunami) binlerce can aldı. Endonezya, Sri Lanka, Tayland, Maldiv Adaları ve Hindistan'ta ölenlerin sayısı 10 bini aştı. Depremde bin kilometrelik fayın kırıldığı açıklandı. Son 40 yılın en büyük depreminde boyu 10 metreye yaklaşan dev dalgalar (tsunami) 2 bin kilometrelik bir sahil şeridini vurdu. Endonezya, Tayland, Sri Lanka, Malezya, Hindistan ve Maldivler'i vuran deprem, bu ülkelerin binlerce kilometrelik kıyılarını dev tsunami dalgalarıyla harap etti. Ölenlerin sayısının 6 bini geçtiği, binlerce kişinin yaralandığı, sayısız kişinin kaybolduğu bildiriliyor. TSİ 02.58'de meydana gelen deprem, Amerikan Jeoloji Enstitüsü tarafından, Richter ölçeğine göre 8.9, Strasburg Yer Bilimleri Gözlemevi tarafından 8, Cakarta Jeofizik Bürosu tarafından da 6.8 olarak açıklandı. SRİ LANKA'DA YÜZLERCE KİŞİ KAYIP Depremin yol açtığı dev dalgalar Sri Lanka'da 2425 kişinin öldüğü, yüzlerce kişinin de kayıp olduğunu bildirildi. TAYLAND'DA BİN KİŞİ KAYIP Tayland'ın güneyinde etkili olan tsunami dalgalarının 257 kişinin ölümüne, 1000 kişinin yaralanmasına neden olduğu bildirildi ÖLÜ SAYISI Sri Lanka: 2425 Hindistan: 1625 Tayland: 257 Endonezya: 1873 Malezya: 42 Myanmar:10 Tayland'ın turistik Phuket sahillerinde, yüksekliği 10 metreye ulaşan dalgaların etkili olduğu, kayıplar için arama çalışmalarının sürdürüldüğü belirtildi. ENDONEZYA'DA ÖLÜ SAYISI: 1873 Endonezya'da yer sarsıntısı ve seller nedeniyle ölenlerin sayısı 1873'e çıktı. Görgü tanıkları, bölgenin başkenti Banda Aceh'te önemli hasara neden olduğunu söylediler. Endonezya kıyılarını etkileyen dalgaların yüksekliğinin 10 metreye ulaştığı belirtildi. HİNDİSTAN'DA ÖLÜ SAYISI: 1625 Endonezya açıklarında meydana gelen şiddetli deprem ve dev dalgaların yol açtığı ölü sayısı giderek artıyor. Hindistan İçişleri Bakanı Shivraj Patil, Press Trust of India Ajansı'na verdiği demeçte, ülkenin güneyinde 1625 kişinin öldüğünü söyledi. Enformasyon Bakanı Dayanidhi Maran, daha önce yaptığı açıklamada, ülkenin güney eyaletlerinde, çoğu Tamil Nadu eyaletinde olmak üzere, 500'e yakın kişinin hayatını kaybettiğini söylemişti. MALDİVLER SULAR ALTINDA Güney Asya'yı önce deprem ardında da dev dalgalar vurdu.. Maldiv adalarının da dalgalardan etkilendiği bildirilirken, olası can kaybı hakkında henüz bilgi verilmedi. Bölgenin başkenti Male'deki tanıklar, kentin büyük bölümünün sular altında kaldığını söylediler. Maldiv adalarındaki tek uluslararası havaalanının, depremden sonra adayı etkileyen dev dalgalar nedeniyle kapatıldığı bildirildi. Dev dalgalardan etkilenen Maldiv Adaları'nda hükümet sözcüsü Ahmed Şahid, depremin büyük hasara yol açtığını söyledi. Adanın deniz seviyesinden sadece bir metre yükseklikte olduğunu belirten Şahid, dalgaların su baskınlarına neden olduğunu kaydetti. Turizm sezonunun ortasında olduklarını vurgulayan Şahid, bütün bölgeden haber almaya çalıştıklarını ve dua ettiklerini söyledi. Malezya'da da 42 kişinin öldüğü haber verildi. Singapur'da da hissedilen depremin, 1900 yılından bu yana meydana gelen en şiddetli 5. deprem olduğu bildirildi. 10 METRELİK DEV DALGALAR Endonezya kıyılarını etkileyen dalgaların yüksekliğinin 10 metreye ulaştığı belirtildi. Dev dalgalardan etkilenen Maldiv Adaları'nda hükümet sözcüsü Ahmed Şahid, depremin büyük hasara yol açtığını söyledi. Adanın deniz seviyesinden sadece bir metre yükseklikte olduğunu belirten Şahid, dalgaların su baskınlarına neden olduğunu kaydetti. Turizm sezonunun ortasında olduklarını vurgulayan Şahid, bütün bölgeden haber almaya çalıştıklarını ve dua ettiklerini söyledi. Tayland'ın turistik Phuket sahillerinde, yüksekliği 10 metreye ulaşan dalgaların etkili olduğu, kayıplar için arama çalışmalarının sürdürüldüğü belirtildi. FARKLI AÇIKLAMALAR TSİ 02.58'de meydana gelen depremin büyüklüğü Amerikan Jeoloji Enstitüsü tarafından Richter ölçeğine göre 8.9, Strasburg Yer Bilimleri Gözlemevi tarafından 8 ve Cakarta Jeofizik Bürosu tarafından 6.8 olarak açıklandı. Sri Lanka Devlet Başkanı Çandrika Kumaratunga, ülkede ulusal afet durumu ilan etti. YÜZYILIN 5. BÜYÜK DEPREMİ ABD'nin Colorado eyaletindeki Jeolojik Araştırmalar Merkezi, Güney Asya'yı vuran depremin büyüklüğünün Richter ölçeğine göre 8.9 olduğunu açıkladı. Merkez uzmanlarından Julie Martinez, daha önce 8.5 olarak açıklanan büyüklüğün 8.9 olduğunu belirterek, ''Bu, 1900'den beri meydana gelen en büyük 5. depremdir'' dedi. 1964'den beri dünyada bundan daha şiddetli bir depremin olmadığını kaydeden Martinez, ''Andaman'' fay hattının yaklaşık 1000 kilometrelik bir bölümünün kırıldığını söyledi. Martinez, ''Bu, çok sıklıkla olan bir durum değil. Bu uzunlukta bir fay hattında kırılma olması sıradışı'' dedi. Martinez, bölgede uzun süre artçı şoklar meydana gelebileceğini söyledi. AB'DEN DEPREMZEDELER İÇİN 3 MİLYON EURO YARDIM AB, bugün Asya'nın güneyindeki ülkeleri vuran ve 3000'den fazla kişinin ölümüne yol açan depremin ardından, depremzedeler için toplam 3 milyon euro (yaklaşık 5,6 milyon YTL) tutarında yardım yapacağını açıkladı. Avrupa Komisyonu'nca yayınlanan bildiride, 3 milyon euronun öncelikle ''hayati ihtiyaçları'' karşılamak için kullanılmasının hedeflendiği, ihtiyaçların tam olarak belirlenmesinin ardından da ikinci bir yardımın bölgeye gönderileceği belirtildi. TSUNAMİ NEDİR? Güney Asya'daki birçok ülkeyi bugün vuran depremin yol açtığı tsunami, deniz dibinde meydana gelen depremlerle oluşan ve özellikle güçlü tektonik hareketlere sahip bölgeleri etkileyen dev dalgalara verilen isim. Okyanus kütlesinde oluşan sismik bir şoktan doğan tsunami dalgaları, yüzlerce metre yüksekliğe ulaşabiliyor ve deniz kıyısındaki topraklarda bulunan kişilere ve yapılara ölümcül ve yıkıcı etki yapıyor. Şili'de 1960 yılında meydana gelen depremin ardından oluşan dev tsunami dalgaları, saatte 750 kilometre hızla Japonya kıyılarına ulaşmış ve bu kıyıları etkilemişti. Nikaragua kıyılarına 1992'de vuran tsunami dalgaları, 13 bin kişiyi evsiz bırakmış, bundan iki ay sonra ise Endonezya'nın Bali adasını vuran tsunami binlerce insanın canına mal olmuştu. Papua Yeni Gine'de 1998'de Richter ölçeğine göre 7 büyüklüğünde meydana gelen iki depremin ardından oluşan dev tsunami dalgaları, 30 kilometrelik sahil şeridinde bulunan 7 köyü yok etmiş ve 2313 kişinin ölümüne neden olmuştu. YÜZYILIN EN BÜYÜK DEPREMLERİ Güney Asya'da 3000'den fazla can alan depremin, 8.9 büyüklüğüyle son 100 yılın 5. büyük depremi olduğu açıklandı. ABD'nin Colorado Eyaleti'ndeki Jeolojik Araştırmalar Merkezi'nin verilerine göre, dünyada meydana gelen son 100 yılın en şiddetli 10 depremi ve tarihleri: 22 Mayıs 1960 - Şili - Santiago ve Concepcion'u vuran 9.5 büyüklüğündeki deprem, volkanik hareketlenmeye ve büyük gel-git dalgalarına neden oldu. Depremde 5000 kişi öldü, 2 milyon kişi evsiz kaldı. 28 Mart 1964 - Alaska - Alaska ve batıdaki Yukon Bölgesi'nde etkili olan 9.2 büyüklüğündeki depremde, 125 kişi hayatını kaybetti, 311 milyon dolarlık hasar meydana geldi. 9 Mart 1957 - Alaska - Andreanof Adası'nda meydana gelen 9.1 büyüklüğündeki deprem, 15 metre yüksekliğinde tsunami dalgalarına neden oldu. 4 Kasım 1952 - Rusya - Havaii adalarında etkili olan deprem dalgalarına neden olan depremin büyüklüğü 9.0 olarak belirlendi. Depremde ölen ya da yaralanan olmadı. 26 Aralık 2004 - Endonezya - Büyüklüğü 8.9 31 Ocak 1906 - Ekvator - Ekvator ve Kolombiya kıyıları yakınlarında meydana gelen 8.8 büyüklüğündeki depremde yaklaşık 1000 kişi hayatını kaybetti. 4 Şubat 1965 - Alaska - Büyüklüğü 8.7 olan deprem, Shemya Adası'ın etkileyen 11 metre yükseklikte tsunami dalgalarına neden oldu. 15 Ağustos 1950 - Tibet - Hindistan'ın kuzeydoğusundaki Brahmaputra Basin'de meydana gelen 8.6 büyüklüğündeki depremde binlerce ev ve tapınak yıkıldı, 1500 kişi hayatını kaybetti. 3 Şubat 1923 - Rusya - Kamçatka'da 8.5 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. 1 Şubat 1938 - Endonezya - Banda Denizi'nde meydana gelen 8.5 büyüklüğündeki deprem, Banda ve Kai'ye büyük hasar veren deprem dalgalarına neden oldu. BÜYÜK DOĞAL AFETLER Tarihte çok sayıda ölüme yol açan sel, deprem, yanardağ patlaması ve toprak kayması gibi doğal afetlerin bazıları şöyle: 1556 - Çin'in kuzey Şanksi eyaletinde meydana gelen deprem yaklaşık 850 bin kişinin ölümüne neden oldu. 1737 - Hindistan, Kalküta'da 300 bin kişi depremde öldü. 1815 - Endonezya'daki Tambora yanardağının patlaması sonucu 92 bin kişi hayatını kaybetti. 1883 - Endonezya'da Krakatoa yanardağının patlamasından sonra oluşan ''deprem dalgası'' (tsunami) 36 bin kişinin ölümüne neden oldu. 1870 - Sarı Nehir taştı, 1 milyondan fazla kişi öldü. 1900 - Kasırga sonucu Texas'ta 8 binden fazla kişi hayatını kaybetti. 1902 - Martinik'teki Mt.Pelee yanardağının patlaması sonucu 35-40 bin arasında kişi öldü. 1920 - Çin, Gansu'da 200 bin kişi depremde öldü. 1970 - Doğu Pakistan'da (bugün Bangladeş) siklon en az 300 bin kişinin ölümüne neden oldu. 1970 - Peru, Yungay'da toprak kayması sonucu 18 bin kişi öldü. 1976 - Çin'in Tangşan kentinde meydana gelen depremde en az 250 bin kişi öldü. 1976 - Guatemala depremi 23 bin kişinin hayatına son verdi. 1978 - İran, Tabas'taki depremde 25 bin kişi öldü. 1991 - Bangladeş'te siklon en az 138 bin kişinin ölümüne neden oldu. 1999 - Türkiye'de, Marmara depreminde 17 bin kişi hayatını kaybetti. 1999 - Venezüela'da seller ve toprak kaymaları sonucu 30 bin kişi öldü. 2003 - İran'ın Bem kentindeki depremde yaklaşık 40 bin kişi öldü. ÖNCEKİ GELEN BİLGİLER Güney Asya'yı vuran depremde ölenlerin sayısı artıyor. Deprem ve dev dalgaların yol açtığı felakette ölü sayısı 3 bini aştı. SRİ LANKA'DA ÖLÜ SAYISI 2134 Sri Lanka Başbakanlığı'ndan yapılan açıklamada, ülkede ölenlerin sayısının en az 2134 olduğu bildirildi. Bundan önceki bilanço 1651 ölü olarak verilmişti. Çok sayıda kişinin hala kayıp olduğu belirtildi. Hindistan'da son olarak ölü sayısı 1000, Endonezya'da 400 ve Tayland'da 120 olarak verilmişti. GÜNEY ASYA'DA ÖLÜ SAYISI 2500'Ü AŞTI Endonezya'nın Sumatra adası açıklarında meydana gelen 8.9 büyüklüğündeki deprem ve dev dalgaların yol açtığı ölü sayısı giderek artıyor. Yetkililer, Endonezya'da yer sarsıntısı ve seller nedeniyle ölenlerin sayısının 288 olduğunu açıkladı. Tayland'ın güneyinde etkili olan tsunami dalgalarının 120 kişinin ölümüne, 1000 kişinin yaralanmasına neden olduğu bildirildi. Sri Lanka'da bir Başbakanlık yetkilisi, ülkede ölenlerin sayısının 1300 olduğunu söylemiş, Hindistan'da da ölü sayısının 800'ü güneydeki Tamil nadu eyaletinde olmak üzere 1000 olduğu açıklanmıştı. Endonezya kıyılarını etkileyen dalgaların yüksekliğinin 10 metreye ulaştığı belirtildi. Dev dalgalardan etkilenen Maldiv Adaları'nda hükümet sözcüsü Ahmed Şahid, depremin büyük hasara yol açtığını söyledi. Adanın deniz seviyesinden sadece bir metre yükseklikte olduğunu belirten Şahid, dalgaların su baskınlarına neden olduğunu kaydetti. Turizm sezonunun ortasında olduklarını vurgulayan Şahid, bütün bölgeden haber almaya çalıştıklarını ve dua ettiklerini söyledi. Tayland'ın turistik Phuket sahillerinde, yüksekliği 10 metreye ulaşan dalgaların etkili olduğu, kayıplar için arama çalışmalarının sürdürüldüğü belirtildi. YÜZYILIN 5. BÜYÜK DEPREMİ ABD'nin Colorado eyaletindeki Jeolojik Araştırmalar Merkezi, Güney Asya'yı vuran depremin büyüklüğünün Richter ölçeğine göre 8.9 olduğunu açıkladı. Merkez uzmanlarından Julie Martinez, daha önce 8.5 olarak açıklanan büyüklüğün 8.9 olduğunu belirterek, ''Bu, 1900'den beri meydana gelen en büyük 5. depremdir'' dedi. 1964'den beri dünyada bundan daha şiddetli bir depremin olmadığını kaydeden Martinez, ''Andaman'' fay hattının yaklaşık 1000 kilometrelik bir bölümünün kırıldığını söyledi. Martinez, ''Bu, çok sıklıkla olan bir durum değil. Bu uzunlukta bir fay hattında kırılma olması sıradışı'' dedi. Martinez, bölgede uzun süre artçı şoklar meydana gelebileceğini söyledi. İLK GELEN BİLGİLER TSİ 02.58'de meydana gelen depremin büyüklüğü Amerikan Jeoloji Enstitüsü tarafından Richter ölçeğine göre 8.9, Strasburg Yer Bilimleri Gözlemevi tarafından 8 ve Cakarta Jeofizik Bürosu tarafından 6.8 olarak açıklandı. Depremin yol açtığı dev dalgalar Sri Lanka'da 400'ü aşkın kişinin ölümüne neden oldu. Polis ve kurturma görevlileri yüzlerce kişinin de kayıp olduğunu bildirdiler. Bir kurtarma görevlisi en az 200 cesedin Muttur hastanesine taşındığını söyledi. Trincomalee'deki hastanede 16 ve Matara'daki hastanede 190 ceset olduğu haber verildi. Sri Lanka Devlet Başkanı Çandrika Kumaratunga, ülkede ulusal afet durumu ilan etti. Sri Lanka ordusu da, depremin neden olduğu dalgalar nedeniyle ölenlerin sayısının en fazla 500 olacağını belirtti. Tayland'ın güneyindeki Phuket ve Phi Phi adalarını dev dalgaların vurmasından 20 dolayında kişinin öldüğü, yüzlerce kişinin yaralandığı ve çok sayıda kişinin kaybolduğu belirlendi. Endonezya'nın Aceh bölgesinde ölü sayısı 136 olarak verildi. Yerel yetkililer, dev dalgaların ardından 49 cesedin bulunduğunu haber verdiler. Görgü tanıkları, bölgenin başkenti Banda Aceh'te önemli hasara neden olduğunu söylediler. Hindistan'da Andaman yarımadasında dev dalgalar 100'den fazla kişinin ölümüne neden oldu, Madras bölgesinde de 26 kişi öldü. Yetkililer, ülkede toplam ölü sayısını 142 olarak verdi. Maldiv adalarının da dalgalardan etkilendiği bildirilirken, olası can kaybı hakkında henüz bilgi verilmedi. Bölgenin başkenti Male'deki tanıklar, kentin büyük bölümünün sular altında kaldığını söylediler. Maldiv adalarındaki tek uluslararası havaalanının, depremden sonra adayı etkileyen dev dalgalar nedeniyle kapatıldığı bildirildi. Deprem Singapur'da da hissedildi. Endonezya açıklarında bugün meydana gelen depremin 1900 yılından bu yana meydana gelen en şiddetli 5. deprem olduğu bildirildi.