Deprem dünyanın rotasını değiştirdi

Güney Asya depremi sadece Asya'yı değil, dünyayı vurdu. Adalar yükseldi, harita değişti, rotası değişen dünyada bir gün 3 mikrosaniye kısaldı.

Güney Asya’daki deprem dünyayı yörüngesinde sarstı. Dünyanın dönme katsayısını etkilemiş olabilen depremin, bir günde 3 mikrosaniyelik kısalmaya yol açmış olabileceği öne sürüldü. Güney Asya’yı 9 büyüklüğünde vuran depremin, dünyayı da yörüngesinde sarstı. Dünyanın bu sarsıntı yüzünden kendi ekseninde dönme katsayısının etkilenmiş olabileceğini belirten uzmanlar, bu durumun da bir günde en fazla 3 mikrosaniyelik bir kısalmaya yol açmış olabileceğini öne sürüyor. Ancak bunu belirlemek sofistike araştırmalar gerektirdiği için üç hafta sürebilir. HİNT Okyanusu civarındaki ülkeleri sallayan 9 büyüklüğündeki depremin işte yerküre üzerinde bir etkisi daha. Uzmanlara göre, deprem, dünyayı da kendi yörüngesinde sarsmış olabilir. Sarsıntı yüzünden Güney Asya haritasında değişimler belirlenirken, yer kabuğundaki kütle hareketi yüzünden bir günde 3 mikrosaniyelik bir kısalma yaşanmış olabileceği öne sürülüyor. Uzmanlar çok büyük depremlerin, dünyanın kendi ekseninde dönme katsayısını etkileyebileceğini öne sürüyor. Ancak Güney Asya’yı etkileyen 9 büyüklüğündeki depremin, dünya ekseninde bir sapmaya neden olup olmadığı, olduysa ne kadar etkilediği bilinmiyor. California’daki Jet Propulsion Laboratuvarı’nda yerçekimi uzmanı Richard Gross, dünyanın kendi etrafında dönme hızında bir değişiklik olduysa, bunun en fazla üç mikrosaniye olabileceğini iddia etti. Bir mikrosaniye, saniyenin milyonda biri. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden Thomas Herring, ‘Bu konuda tüm dataların işlenmesi ve kesin bir ölçümün yapılması üç hafta sürebilir. Bu şimdilik bir tahmin’ dedi. Bilimadamlarına göre büyük bir depremde yer kabuğundaki hareketlenme yüzünden, gezegenin kütle dağılımında değişiklik yaşanıyor, bu da gün uzunluğunda değişime yol açıyor. Eğer levha çekirdeğe doğru hareket ediyorsa günler çok az miktarda uzuyor, levha yüzeye doğru hareket ettiğinde ise günlerde yine çok az miktarda kısalma olabiliyor. Herring, en son 1960 yılında Şili’de kaydedilen 9.5 büyüklüğündeki depremde gün uzunluğunda bir değişim yaşandığını söyledi. Bilimadamları şimdi ölçüm sistemlerinin o zamankine göre 100 kat daha etkin olduğunu belirterek, GPS (global yön belirleme sistemi), dünya yörüngesindeki uydularla yapılacak lazer mesafe ölçümü, VLBI diye anılan radyo astronomi tekniği gibi metotlarla doğru bir sonuca varılabileceğini söylüyor. Küçük adalar 20 metre kaydı ‘ASYA kıyameti bölgesel haritada kalıcı dönüşümler yaparken, bazı küçük adalar kayarak konum değiştirdi. Amerikan Jeolojik Araştırmalar Kurumu’ndan (USGS) jeofizik uzmanı Ken Hudnut, 9 büyüklüğündeki inanılmaz depremin Sumatra Adası’nın güneydoğusundaki küçük adaları, 20 metre kadar ve güneybatı yönünde kaydırmış olabileceğini söyledi. Hudnut, ‘Deprem haritayı değiştirdi’ dedi. Ken Hudnut, Sumatra’nın kuzeybatı ucunun da 36 metre kadar ve güneybatıya doğru kaymış olabileceğini kaydetti. Hudnut, buna ilave olarak da, deniz altındaki fay hatlarının birbirine doğru harekete geçmesi sonucu ortaya çıkan kütlesel enerjiyle, yeryüzünün kendi ekseni üzerinde sallandığını belirtti. Hudnut’un meslektaşı Stuart Sipkin, ‘Aynı düşüncedeyim. Yeryüzü küçük bir koşu yaptı. Adalar yer değiştirmiş olabilir’ dedi. Haberciler.com