Deprem büyüklüğü nasıl belirleniyor? İşte ölçme işlemi böyle yapılıyor
İSTANBUL'da yaşanan korkutucu depremin ardından merak edilen soru depremin büyüklüğünün nasıl ölçüldüğü oldu. İşte enerjinin düzeyini gösteren o ölçü...
Genel olarak bir deprem meydana geldiğinde depremin ne büyüklükte olduğu akıllara gelen ilk sorudur. Magnitüd olarak da tanımlanan deprem büyüklüğü ise kırılan yüzeyin büyüklüğünü ve haliyle ortaya çıkan enerjinin düzeyini gösteren bir ölçü.
Magnitüd (kısaca M) değeri örneğin M=2 olduğunda, yani 2 büyüklüğünde deprem meydana geldiğinde yeryüzünün derinliklerinde yaklaşık bir futbol sahası büyüklüğünde bir kırığın meydana geldiğini düşünebiliriz. Büyüklük bir birim arttığında etkisi de hayli artmış oluyor. Örneğin M=3 olduğunda yani 3.0 büyüklüğünde bir deprem olduğunda yaklaşık 10 futbol sahasına eşit bir alanda kırılma yaşandığı akıllara gelir.
Depremi oluşturan kirik genelde yer kabuğunun derinliklerindedir, ancak büyük depremlerde yer yüzeyine kadar ulaşır ve bizim fay kırığı dediğimiz yüzey kırıklarını oluşturur.
Bir deprem olduğunda, derinlerde oluşan kırığı doğrudan gözle görmek mümkün olmadığından, onun yüzölçümünü dolaylı olarak tahmin etmek zorunda kalırız. Bir başka deyişle deprem kırığını kendisini görmesek de, onun ortaya çıkardığı etkileri inceleyerek büyüklüğü hakkında bir fikir edinebiliriz.