DEP davasında yarın karar günü

Mahkeme Cumhuriyet Savcısı'nın mütalaası ile ilk kararı yineleyecek ya da yeni bir hüküm kuracak

Ankara 1 No'lu DGM'de görülen dava, yarınki 14. duruşmada karara bağlanacak. Zana, Dicle, Doğan ve Sadak'ın tepki olarak son iki duruşmaya katılmadıkları davanın geçen duruşmasında, DEP'lilerin avukatları esas hakkında savunmalarını yaptılar. Mahkeme heyeti, savunmaların tamamlanmasının ardından, duruşmaya gelmeyen DEP'lilere meşruatlı davetiye çıkarılmasına, gelmemeleri halinde yokluklarında karar verileceğine hükmederek, dosyayı karar için incelemeye almıştı. DGM Cumhuriyet Savcısı Dilaver Kahveci, esas hakkındaki mütalaasında, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından ihlal olarak değerlendirilen eksikliklerin yeniden yargılamada giderildiğini ifade etmişti. Kahveci, dosya kapsamına göre, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu'nun (CMUK) ''yeniden duruşma neticesinde verilecek hüküm'' başlıklı 341. maddesi uyarınca, ilk yargılamada Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) ''yasadışı örgüt üyeliği'' suçunu tanımlayan 168. maddesi ve Terörle Mücadele Kanunu'na göre verilen 15'er yıl ağır hapis cezasının tasdik edilmesini talep etmişti. DEP'lilerin avukatları ise savunmalarında, genel çerçeve olarak yeniden yargılamanın biçim olarak yapıldığını savunarak, ilk yargılamanın tekrar edildiğini öne sürmüşlerdi. Mahkeme heyeti, yarınki kararında Cumhuriyet Savcısı'nın da mütalaası doğrultusunda ilk kararı yineleyecek ya da yeni bir hüküm kuracak. Söz konusu dava yeniden yargılama olduğu için karar taraflarca temyiz edilebilecek. Kararın temyiz edilmesi durumunda dosyayı Yargıtay 9. Ceza Dairesi inceleyecek. SÜREÇ Kamuoyunda ''2. Uyum Paketi'' olarak bilinen 4793 sayılı kanun ile CMUK'un ''muhakemenin iadesi'' başlıklı 327. maddesine yeni bir bent eklenerek, ''ceza hükmünün, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme'nin veya eki protokollerin ihlali suretiyle verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması'' yeniden yargılanmayı gerektiren durum olarak gösterilmişti. Bunun üzerine 4 Şubat 2003 tarihinde eski milletvekilleri avukatları aracılığıyla yeniden yargılanma isteminde bulunmuş, mahkemede bu talebi Başkan Mehmet Orhan Karadeniz'in muhalefeti ve oyçokluğuyla kabul etmişti. Ankara 1 No'lu DGM, kamuoyunda ''DEP Davası'' diye bilinen davada, kapatılan DEP'in eski Diyarbakır milletvekilleri Dicle ve Zana, eski Şırnak milletvekilleri Doğan ve Sadak'ı, terör örgütü PKK'nın liderlerinden aldığı emir ve talimat doğrultusunda ülke içinde ve dışında yoğun bölücü faaliyetlerde bulundukları gerekçesiyle Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) ''yasadışı örgüt üyeliği'' fiilini düzenleyen 168-2 ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun ''ceza artırımını'' öngören 5. maddesi uyarınca, 15'er yıl ağır hapis cezalarına mahkum etmişti. Yargıtay 9. Ceza Dairesi, bu kararı onamıştı. Kapatılan DEP milletvekilleri Zana, Doğan ve Dicle, 4 Mart 1994 tarihinde gözaltına alınmış, 17 Mart 1994 tarihinde tutuklanarak Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi'ne konulmuşlardı. Sadak ise 1 Temmuz 1994 tarihinde gözaltına alınmış ve 12 Temmuz 1994'de tutuklanmıştı. Eski DEP milletvekilleri, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ifade özgürlüğüyle ilgili 10, örgütlenme hakkıyla ilgili 11, ayrımcılığın yasaklanmasıyla ilgili 14. ve adil yargılanma hakkıyla ilgili 6. maddesinin ihlal edildiğini iddiasıyla 1996 yılında AİHM'ye başvurmuştu. AİHM, 2001 yılının Temmuz ayında başvuruyu sonuçlandırarak, DGM'nin tarafsız ve bağımsız olmadığı gerekçesiyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. maddesinin ihlal edildiği, diğer maddelerden yapılan şikayetleri incelemeye gerek görmediğini açıklamıştı. Mahkeme, Türkiye'nin şikayet başvurusu yapanlara kişi başına 25 bin ABD Doları ve mahkeme masrafı için ise toplam 10 bin ABD doları ödemesine karar vermişti.