Son dönemde uzmanların ağzından D vitamini düşmüyor. Peki neden D vitamini kullanmalı ve neden bu kadar önemli? D vitamini eksikliği neden olur nasıl tedavi edilir? D vitamini eksikliğinde şişman insanlar neden daha fazla risk altında? İşte D vitamini eksikliği hakkında bilmeniz gerekenler.
Abone olD vitamini, karaciğerde depolanan vitamin türlerinden biri. Vücutta kalsiyum ve fosfat miktarını düzenlemeye yardımcı oluyor. Bu besinler kemik, diş ve kasları sağlıklı tutmaya yarıyor. D vitamini diyabete, yüksek tansiyona ve kalp hastalıklarına karşı koruyor, bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Vücut için gerekli olan D vitamininin yüzde 95’i güneşte bulunan ultraviyole ışınlarından, geri kalanı ise yiyeceklerden alınıyor.
D vitaminini nasıl kullanmalıyız?
D vitamini vücutta depolanan bir vitamin; bu nedenle fazlasına dikkat edilmeli. Acıbadem International Hastanesi Endokrinoloji Uzmanı Dr. Bilge Ceydilek, D vitamininin vücutta yeterli düzeyde olması gerektiğini, fazlasının kalp ritim problemleri, böbrek taşı oluşumu ve böbrek yetmezliği gibi birçok soruna neden olabileceğini belirtiyor. “D vitamini takviyesi gelişigüzel değil mutlaka doktor önerisiyle kullanılmalı. Altı ayda bir vitamin ve kalsiyum düzeyi kontrol ettirilmeli” diyor. Düzenli uyku D vitamininden daha fazla faydalanmayı sağlıyor. Narkolepsi ve huzursuz bacak sendromu D vitamini düzeyi düşük olanlarda daha sık görülüyor.
D vitamini kullanırken nelere dikkat etmeli?
Kullanılan bazı ilaçlar D vitamini düzeyini düşürebiliyor. Özellikle bazı epilepsi, mantar enfeksiyonu, AIDS ilaçları, kortizonlar buna neden olabiliyor. Bu tür ilaçları, doktor kontrolünde, D vitamini düzeyine bakılarak takviye almak gerekebiliyor. Ampul formların çok yüksek düzeyde D vitamini içerdiğini belirten Dr. Bilge Ceydilek, bunların doktora danışılmadan, eczaneden alınarak gıdalara karıştırılıp tüketilmesinin hayati riske bile neden olabileceğini, bu nedenle damla şeklinde alınabilen D vitaminlerinin tercih edilmesinin daha güvenilir olacağını söylüyor.
D vitamini takviyesini ne zaman kullanmalıyız?
D vitamini içeren gıdaları ne kadar tüketseniz de, günlük ihtiyacınızın en fazla yüzde 20’sini karşılayabiliyorsunuz. Geri kalanı için cildinizin güneş ışığı ile buluşması şart. Mayıs ayından kasım ayına kadar saat 11.00 ile 15.00 arasında her iki diz altının ve her iki kolun çıplak olacak şekilde ve koruma faktörü olmadan güneş görmesi gerekiyor; ancak daha uzun süre güneşte kalacaksanız mutlaka koruyucu kullanmalısınız.
Fazla kiloya dikkat!
Aşırı kilolu kişiler D vitamini eksikliği açısından risk altında. Obezlerde vücut yeteri kadar güneş ışığı alsa bile, ciltte D vitamini üretimi azalabiliyor ve oluşan D vitamini de genişlemiş yağ hücrelerinde uzun süre hapsedilerek etkisiz hale gelebiliyor. Dr. Bilge Ceydilek, basit şeker içeren gıdalardan, işlenmiş gıdalardan uzak durmamız gerektiğini vurguluyor.
D Vitamini hangi yiyeceklerde var?
• Somon, sardalye, ton, uskumru gibi yağlı balıklar
• Toprakta kendiliğinden çıkmış ve güneş görmüş mantarlar. Kültür mantarı D vitamini içermiyor.
• Kırmızı et
• Karaciğer
• Yumurta
• Süt ve süt ürünleri
• Balık yağı
• Tahıllar
D Vitamini ve cilt sağlığı ilişkisi
• D vitamini cilt sağlığının korunmasında ve gençleşmesinde önemli rol oynuyor.
• Cilt hücrelerinin büyümesine ve onarımına katkıda bulunuyor.
• Cildin bağışıklık sistemini güçlendiriyor ve erken yaşlanmaya neden olabilecek serbest radikallerin yok edilmesine yardımcı oluyor.
• Araştırmalar D vitamini ile sivilce ve akne arasında ilişki olduğunu gösteriyor. Sivilce ve akneler D vitamini eksikliğinin göstergesi olabiliyor.
• D vitamini cilt hasarını onarıyor, cilt yaralanmalarından kaynaklanabilecek enfeksiyonları önlüyor ve cildi gençleştiriyor.
• D3 vitamini yanıkların, cilt yaralanmalarının, cilt hasarının ve çatlak izlerinin tedavisinde etkili olan güçlü antienflamatuar özellikler içeriyor. Bu nedenle D vitamini, kremlere ve losyonlara ekleniyor.