Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları birinci turda ne çıkar, 13 anket şirketinin araştırmasına göre seçimler ikinci tura kalır mı işte sonuçlar.
Abone olCumhurbaşkanlığı yarışı 10 Ağustos'ta nasıl sonuçlanacak, 13 farklı anket firması cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarını önceden tahmin etmek için sahaya indi.
Bugüne kadar yapılan cumhurbaşkanlığı seçim anket sonuçlarına göre Cumhurbaşkanı adayı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan seçimden birinci çıkıyor, Ekmeleddin İhsanoğlu aradaki farkı kapatabilecek gibi görünmüyor.
Türkiye ilk kez Cumhurbaşkanlığı seçimi için 10 Ağustos'ta sandığa gidcek. Cumhurbaşkanlığı seçimi anket sonuçlarına göre, Başbakan Erdoğan, birinci tur için gerekli olan yüzde 50'nin üzerinde oy alma potansiyeline sahip.
13 ayrı araştırma şirketinin anketlerinden birinin haricinde Başbakan Erdoğan en az 51 yüzde, en çok yüzde 58.4 ile Türkiye’nin 12’nci Cumhurbaşkanı seçilme ihtimali taşıyor.
CHP’nin yaptırdığı anket ise Erdoğan'ı yüzde 39,8 olarak gösteriyor.
YİNE DE ERDOĞAN BİRİNCİ
CHP anketinde her ne kadar Erdoğan'ın ilk turda seçimi alamadığı gözükse de Ekmeleddin İhsanoğlu 38,1'le ikinci sırada yer alıyor.
13 anket şirketinin yaptırdığı Cumhurbaşkanlığı seçim anketi sonuçlarına göre Cumhurbaşkanı adayı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan seçimden birinci olarak çıkacak.
Pekti Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları birinci turda belli olur mu herkesin merak ettiği seçim sonuçlarına dair bu konu.
Yeni Şafak Gazetesi yazarı Abdülkadir Selvi, Cumhurbaşkanı adayı Recep Tayyip Erdoğan'ın masasındaki son anketi açıkladı. Erdoğan'ın önüne giden Cumhurbaşkanlığı seçim anketi Pollmark, Anar, GENAR ve Denge şirketinin yaptığı çalışmaları gösteriyor.
Cumhurbaşkanı adayı ve Başbakan Tayyip Erdoğan'ın masasındaki araştırmada sonuçlar şöyle:
Cumhurbaşkanı adayı Recep Tayyip Erdoğan: yüzde 54.6
Cumhurbaşkanı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu : yüzde 38.1
Cumhurbaşkanı adayı : Selahattin Demirtaş yüzde 7.3
GENAR CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİM SONUÇLARI ANKETİ
Genar araştırma şirketinin Cumhurbaşkanlığı seçimi anket sonuçları CNN Türk canlı yayınındaki programda açıklandı.
GENAR Araştırma Başkanı İhsan Aktaş 'bizim sonuçlarımız Metropoll’ün sonuçlarından farklı ve daha iddialı' diyerek Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları için şu açıklamayı yaptı:
"Türkiye geneli 1800 denekli yüz yüze örneklem ile kendimizin finanse ettik. Müşterilere yaptığımız açıklamaları ise kamuoyu ile paylaşmıyoruz. Bizim kendimiz için yaptığımız araştırmamızda partilerin oy oranlarına baktığımızda AK Parti’nin oyu yüzde 49.5, CHP’nin oyu 27 MHP’nin de 13 küsür, BDP’nin de 7’ye yakın bir oyu var kararsız seçmelerin dağıtılmış haliyle. Böyle baktığınız zaman iktidar partisinin kendi oyu zaten yüzde 49.5.
MHP’Lİ SEÇMEN ERDOĞAN’I DESTEKLİYOR
MHP’den başlarda 17-18 oranında bir destek vardı sayın Başbakan’a bugün bu destek 13-14’lere düşmüş, MHP’li seçmenin yüzde 14’ünü CHP’li seçmenin yüzde 6,5’inin desteğini alıyor.
AK Parti’den de Ekmeleddin Bey’e giden oylar başlarda yüzde 4 civarındaydı. Bu yüzde 2,5’lere yüzde 2’lere düştü. Baktığınız zaman Demirtaş ile CHP seçmeni arasında bir oy geçişliği başladı.
CHP içinde laikliğe önem veren biraz daha milliyetçilikten ziyade sosyal demokratlığa yakın olan beyaz Türk tabir ettiğimiz seçmen Demirtaş’a oy veriyor. Bu yüzde 1’lerde falan bir seçmeni temsil ediyor. Demirtaş’ın da 7 bandında olan oyu 8’lere çıkıyor.
Araştırmamıza göre, İhsanoğlu’nun oyları 37-38, Erdoğan’ın oyu 54, Demirtaş’ın oyu da 8.
KONDA CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ ANKETİ
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde anket şirketlerinin araştırma sonuçları ardı ardına yayınlanırken en çok merak edilen KONDA araştırmasının sonuçları da sızdı.
İşte KONDA ANKETİ rakamları;
Başbakan Erdoğan yüzde 55
Ekmeleddin İhsanoğlu yüzde 38
Selahattin Demirtaş yüzde 7.5
PARADİGMA CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ ANKETİ
Cumhurbaşkanlığı seçimi sonuçlarına yönelik Paradigma Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin yaptığı anket birinci tur oylamanın bıçak sırtında olduğunu ortaya koydu.
Cumhurbaşkanlığı seçimi birinci tur anket sonuçları
Recep Tayyip Erdoğan 46.9
Ekmeleddin İhsanoğlu 37.7
Selahattin Demirtaş 10.8
Kararsızım 4.5
CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ İKİNCİ TUR SONUÇLARI
“Paradigma”nın 28 ilde 2 bin 465 seçmenle yüzyüze görüşerek yaptığı ankete göre Köşk seçimleri ikinci tura kalırsa Erdoğan’a oy vereceğini söyleyenlerin oranı yüzde 48.5, İhsanoğlu’na ise 40.7 çıkıyor. Kararsızlar dağıtıldığı zaman Erdoğan ikinci turda yüzde 53 ile Cumhurbaşkanı seçiliyor.
Erdoğan ve İhsanoğlu ikinci tura kalırsa?
Recep Tayyip Erdoğan 48.5
Ekmeleddin İhsanoğlu 40.7
Kararsız 10.8
BİRİNCİ TUR BIÇAK SIRTINDA
Araştırmayı yapan” Paradigma” kuruluşunun genel müdürü Akın Dinçer, şu anda ortaya çıkan tablonun Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın halk tarafından seçilen ilk Cumhurbaşkanı olacağını gösterdiğini söyledi. Buna rağmen ilk turda yüzde 50’nin “bıçak sırtı” olacağına işaret eden Dinçer, “Başbakan Erdoğan’ın ilk turda seçilme şansı ikinci turda seçilebilme şansından daha düşük” dedi.
NASIL BİR CUMHURBAŞKANI
Gazi Üniversitesi Sosyoloji Bölüm Başkanı Prof.Dr.Hayati Beşirli’nin koordinasyonunda yapılan Paradigma’nın araştırmasında seçmene Cumhurbaşkanında aradığı nitelikler de soruldu.
Buna göre Cumhurbaşkanı adaylarında istenilen ilk üç özellik dürüstlük, tarafsızlık ve halkı kucaklama olarak gösterildi.
İdeal Cumhurbaşkanı nasıl biri olmalıdır?
Dürüst 10.6
Tarafsız 7.7
Halkı kucaklayan 6.8
Recep Tayyip Erdoğan gibi 5.2
HALK İKİNCİ TUR OYLAMAYI BİLMİYOR
Anketten çıkan önemli bir sonuç halkın yüzde 30’luk kesiminin Cumhurbaşkanlığı seçiminin iki turlu olduğundan habersiz olması.
Cumhurbaşkanının halk tarafından seçileceğini biliyor musunuz?
Evet, biliyorum 70
Hayır, bilmiyorum 30
ANAR SEÇİM SONUÇLARI ANKETİ
10 Ağustos'taki Cumhurbaşkanlığı seçiminde sonuçlar ne olur, seçim birinci turda biter mi yoksa ikinci tura kalır mı?, ANAR Araştırma Şirketi'nin sahibi İbrahim Uslu'ya göre cumhurbaşkanlığı seçimi sonuçları bugünden belli.
ANAR Genel Müdürü İbrahim Uslu, "Bütün araştırmalarda Başbakan'ın oyu yüzde 55-56 bandında" dedi.
Cumhurbaşkanlığı seçimleri için geri sayım başladı. İlk oylar bugün gümrük kapılarında kullanılmaya başlanırken ANAR Genel Müdürü Dr. İbrahim Uslu'dan çarpıcı analizler geldi. İşte Uslu'nun Akşam gazetesine yaptığı o açıklama:
İnsanların kafasında seçim bitmiş görünüyor. Bizimki de dahil neredeyse bütün araştırmalara göre, Başbakan'ın oyu yüzde 54-56 aralığında. İlk turda seçimi kazanacak. Ekmeleddin İhsanoğlu'na 37-38 civarında, Selahattin Demirtaş'a ise yüzde 7-8 oy çıkıyor. Kalan kısa sürede bu makasın kapanması söz konusu değil.
KARARSIZLARIN ORANI DÜŞTÜ
Kararsız seçmenin oranı yüzde 10'lara kadar düştü. Başbakan, "Seçilmiş cumhurbaşkanıyla sinerji yaratacağız" diyor. Bu durumda genel seçimde AK Parti'ye destek artabilir.
MUHALEFETİN TÜM HESABI 2015 İÇİN
Cumhurbaşkanlığı seçimlerini Erdoğan kazansa da, muhalefette herhangi bir problem yaşanmayacak. Çünkü muhalefet partileri kendi içlerindeki muhalefeti ikna etti. CHP ve MHP bunu da kendi tabanına şu mesajı vererek çözmüş olabilir:
Zaten kazanamayacaktık ama biz bu koalisyonu 2015'teki genel seçimler için kuruyoruz. Önemli olan 'koalisyon provası' yapmak.
GURBETTE BAŞBAKAN AVANTAJLI
Yurt dışındaki vatandaşlarımızın sandığa gitme oranları bugüne kadar hep düşük oldu. Oysa 3 milyona yakın seçmen var. Bu kez ilk defa bulundukları ülkelerde de oy kullanabilecekler. 3 milyonluk seçmen kitlesi, yüzde 2-3 oranında bir etkiye sahip. İlk bakışta, yurt dışı oylar açısından Erdoğan avantajlı görünüyor. Çünkü genel seçimde AK Parti'nin yurt içindeki oy oranı yüzde 50 iken, yurt dışından gelen vatandaşların kullandıkları oylarda oran yüzde 60'ı buldu.
CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ SANDIK SORGULAMA
Cumhurbaşkanlığı seçiminde nerede oy vereceğinizi internet üzerinden ysk.gov.tr sitesinde TC numarasıyla sorgulama yaparak öğrenebiliyorsunuz.
Cumhurbaşkanının görev süresinin 28 Ağustos 2014 tarihinde dolmasıyla birlikte Türkiye ilk kez sandık başına giderek yeni Cumhurbaşkanını seçecek.
CUMHURBAŞKANLIĞI BİRİNCİ VE İKİNCİ TUR SEÇİM TARİHLERİ
YSK tarafından Cumhurbaşkanının seçim tarihi ilk tur oylama 10 Ağustos 2014 Pazar günü, seçimin ikinci oylamaya kalması durumunda ise ikinci oylama 24 Ağustos 2014 Pazar günü olarak belirlendi.
SEÇMEN SANDIK BİLGİSİ SORGULAMA
CUMHURBAŞKANI ADAYLARI
CHP ve MHP halkın ilk kez seçeceği Cumhurbaşkanı seçimleri için çatı adayda karar kılarken iktidar partisi AK Parti ve HDP kendi adaylarını çıkardı.
Kesinleşerek resmi gazetede yayınlanan Cumhurbaşkanı adayları şunlar;
YURT DIŞINDA OY VERME İŞLEMİ BAŞLADI
Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın bulundukları ülkede oy kullanma tarihleri ve gün sayısı farklılık göstermekle birlikte ilk oylama 31 Temmuz - 3 Ağustos 2014, seçimin ikinci oylamaya kalması durumunda ise 17 - 20 Ağustos 2014 tarihleri olarak belirlenmiştir.
OY VERİRKEN GEREKLİ EVRAKLAR
Cumhurbaşkanlığı seçimi için sandık başına gittiğinizde Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan; nüfus cüzdanı, resmî daireler veya iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, avukat kimliği, sürücü belgesi gibi, kimliğinizi tereddütsüz olarak ortaya koyan resimli ve resmî nitelikteki belgelerden birini yanınızda bulundurmanız gerekiyor.
Belediyeler ile köy veya mahalle muhtarlarınca düzenlenip onaylanan kimlik belgeleri kimliğin tespitinde geçerli değildir. TC kimlik numarasını taşımayan kimlik belgeleri ile de oy kullanılamayacak.
CUMHURBAŞKANI SEÇİMİ NASIL YAPILIR?
1- Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.
2- İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliğini kaybetmesi hâlinde, ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. Bunların dışındaki sebeplerle boşalma olması hâlinde ikame yoluna gidilemez.
3- Oylamalara tek adayla gidilmesi hâlinde, oylama referandum şeklinde yapılır. Aday geçerli oyların çoğunluğunu alması hâlinde Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması hâlinde seçim yenilenir.
4- Yeni seçilen Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanının görevi devam eder.
BAŞKA İLDE OY KULLANMAK MÜMKÜN MÜ?
Seçmenler, nüfus müdürlüğüne devamlı olarak oturduklarını bildirdikleri yerleşim yeri adresinde oylarını kullanmak zorundadır. Askı süresi içinde adres değişikliğini yapmayan seçmenler kayıtlı oldukları sandık dışında oylarını kullanamazlar.
YURT DIŞINDA YAŞAYAN SEÇMENLER NASIL OY KULLANACAK?
Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız, 09.05.2012 tarihinde kabul edilen 6304 sayılı Kanun gereği, Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne kayıtlı olmaları halinde, Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yurt dışı temsilciliklerimizde kurulacak sandıklarda oy kullanabilecekler.
KİMLER OY KULLANAMAZ?
Aşağıda yazılı olanlar oy kullanamazlar;
1. Silah altında bulunan erler, onbaşılar ve kıta çavuşları (her ne sebeple olursa olsun, izinli bulunanlar da bu hükme tabidir),
2. Askeri öğrenciler,
3. Ceza infaz kurumlarında hükümlü olarak bulunanlar
SEÇMEN BİLGİ KAĞIDI NE ZAMAN GÖNDERİLİYOR?
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin, sandık atama işlemi ile nerede oy vereceğinin belirlenmesinden sonra ilçe seçim kurullarınca; her seçmen için hangi seçim çevresi ve bölgesinde, kaç numaralı sandıkta oy vereceğini gösterir belge(seçmen bilgi kâğıdı) genellikle seçimlerden 21 gün önce gönderilmeye başlanır.
Seçmen bilgi kâğıdı kendisine ulaşmayan seçmenler, YSK internet sayfasından "Nerede Oy Kullanacağım" bölümünden aynı bilgileri sorgulayarak öğrenebilir.
SEÇİM GÜNÜ DÜĞÜN-NİŞAN YAPABİLİR MİYİM? SEÇİM YASAKLARI NELER?
298 sayılı Kanunun 79.maddesi gereği; "Oy verme günü, her ne suretle olursa olsun,
*İspirtolu içki satılması,
*İçkili yerlerle umumi mahallerde her çeşit ispirtolu içki satılması, verilmesi, içilmesi yasaktır. *Oy verme günü, bütün umumi eğlence yerleri oy verme süresince kapalı kalır.
*Eğlence yeri niteliğine haiz lokantalarda yalnız yemek verilir.
*Oy verme günü, emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiçbir kimse, köy, kasaba ve şehirlerde silah taşıyamaz."
CUMHURBAŞKANLIĞI BİRİNCİ VE İKİNCİ TUR SEÇİMİ
Türkiye'de ilk kez yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı seçimleri için 10 Ağustos'ta sandık başına gideceğiz. Birinci turda yüzde 50'den fazla alan aday seçimin galibi olacak. Birinci turda Cumhurbaşkanı seçilemezse Türkiye bir kez daha sandık başına gidecek ve ikinci turda oy verecek. Cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimi 24 Ağustos'ta yapılacak.
CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİM GÜNÜ YASAKLAR
Yüksek Seçim Kurulu'nun cumhurbaşkanı seçimi için oy verme gün veya günlerine dair öngördüğü kısıtlamalar Resmi Gazete'de yayımlandı.
Oy verme günü olan 10 Ağustos 2014 Pazar günü, seçimin ikinci oylamaya kalması durumunda da 24 Ağustos 2014 Pazar günü sabah saat 06.00’dan gece saat 24.00’e kadar, her ne suretle olursa olsun alkollü içki satılması, içkili yerlerde ve umumi mahallerde her çeşit alkollü içki verilmesi ve içilmesi yasak olacak.
EĞLENCE YERLERİ KAPALI OLACAK
Oy verme günü oy verme süresince umuma açık eğlence yeri niteliğini taşıyan lokantalarda yalnız yemek verilebilecek, kahvehane, kıraathane ve internet kafeler dâhil bütün umumi eğlence yerleri kapalı kalacak.
Oy verme günü olan 10 Ağustos 2014 Pazar günü, seçimin ikinci oylamaya kalması halinde de 24 Ağustos 2014 Pazar günü sabah saat 06.00’dan gece saat 24.00’e kadar, emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiçbir kimsenin, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 6. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin (1), (2), (3) ve (5) numaralı alt bentlerinde gösterilen silahları köy, kasaba ve şehirlerde taşıyamayacak.
Oy verme günü saat 18.00’e kadar televizyon ve radyolar ile her türlü yayın organları tarafından seçim ve seçim sonuçları ile ilgili haber, tahmin ve yorum yapılması yasak olacak.
Saat 18.00 ilâ 21.00 arasında televizyon ve radyolar ile her türlü yayın organlarında ancak Yüksek Seçim Kurulu tarafından seçim ile ilgili olarak verilecek haber ve tebliğlerin yayınlanabilecek. Saat 21.00’den sonra bütün yayınların serbest olduğuna, ancak Yüksek Seçim Kurulunca gerek görülmesi halinde saat 21.00’den önce de yayınların serbest bırakılabilecek.
CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİM KANUNU
Cumhurbaşkanı seçim kanunu;
MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı; Cumhurbaşkanı seçimine, Cumhurbaşkanı adaylarında aranacak niteliklere, seçim öncesi, seçim günü ve seçim sonrası yapılması gereken işlemlere ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Seçimde uygulanacak genel ilkeler
MADDE 2 – (1) Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilir.
(2) Seçim genel, eşit ve gizli oyla, bütün yurtta aynı günde, yargı yönetim ve denetimi altında yapılır. Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının oy kullanmaları, 26/4/1961 tarihli ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde sağlanır.
(3) Seçmen, oyunu tam bir serbestlikle kendisi kullanır.
(4) Oyların sayımı, dökümü ve tutanaklara bağlanması açık olarak yapılır.
(5) Bu Kanunda özel hüküm bulunmayan hâllerde 298 sayılı Kanun, 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu, 10/6/1983 tarihli ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu, 18/1/1984 tarihli ve 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, 23/5/1987 tarihli ve 3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun ile bunların ek ve değişikliklerinin bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır.
(6) Yüksek Seçim Kurulu, Cumhurbaşkanı seçimlerinin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapmak ve yaptırmak amacıyla, gerekli ilke kararları almaya, beşinci fıkrada sayılan kanunlar ile bu Kanunda seçimle ilgili olarak yer alan bütün süreleri gerektiğinde kısaltarak tespit ve ilâna yetkilidir.
Seçim dönemi, seçim döneminin başlangıcı ve seçimlerin tamamlanması
MADDE 3 – (1) Cumhurbaşkanı seçimleri beş yılda bir yapılır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.
(2) Cumhurbaşkanı seçimi, Cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasından önceki altmış gün içinde; makamın herhangi bir şekilde boşalması hâlinde ise boşalmayı takip eden altmış gün içinde tamamlanır. Cumhurbaşkanı seçim dönemi, Cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasından önceki altmışıncı gün, makamın herhangi bir şekilde boşalması hâlinde ise boşalmayı takip eden gün başlar.
(3) İkinci fıkrada öngörülen süreler içinde seçimin tamamlanması amacıyla, Yüksek Seçim Kurulu tarafından, seçim takvimi resen belirlenir ve ilân edilir.
Seçim sistemi ve uygulanması
MADDE 4 – (1) Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.
(2) İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliğini kaybetmesi hâlinde, ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. Bunların dışındaki sebeplerle boşalma olması hâlinde ikame yoluna gidilemez.
(3) Oylamalara tek adayla gidilmesi hâlinde, oylama referandum şeklinde yapılır. Aday geçerli oyların çoğunluğunu alması hâlinde Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması hâlinde seçim yenilenir.
(4) Yeni seçilen Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanının görevi devam eder. Cumhurbaşkanlığı makamının ölüm, çekilme veya başka bir sebeple boşalması hâlinde, yenisi seçilinceye kadar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Cumhurbaşkanlığına vekillik eder ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır.
(5) Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sona erer.
Seçimin geri bırakılması
MADDE 5 – (1) Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkân görülmediğine dair karar verilmesi hâlinde, Cumhurbaşkanı seçimi bir yıl geriye bırakılır.
(2) Geri bırakma sebebi ortadan kalkmamışsa, erteleme kararındaki usule göre bu işlem tekrarlanabilir.
Seçilme yeterliği
MADDE 6 – (1) Kırk yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip her Türk vatandaşı Cumhurbaşkanı seçilebilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Seçim Öncesi İşleri
Aday gösterilme
MADDE 7 – (1) Cumhurbaşkanlığına Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri içinden veya Meclis dışından aday gösterilebilmesi en az yirmi milletvekilinin yazılı teklifiyle mümkündür. Her bir milletvekili ancak bir aday için teklifte bulunabilir.
(2) En son yapılan milletvekili genel seçimlerinde, aldıkları geçerli oylar toplamı birlikte hesaplandığında, yüzde onu geçen siyasi partiler ortak aday gösterebilir. Her bir siyasi parti ancak bir aday için teklifte bulunabilir.
(3) Aday gösterilmek kişinin yazılı muvafakatine bağlıdır.
(4) Yüksek Seçim Kurulu tarafından ilân edilen süre içinde, adayların isimleri, muvafakat belgeleri ve gerekli diğer belgelerle birlikte Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına veya Yüksek Seçim Kuruluna başvurularak aday gösterilmiş olur. Başvurunun Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına yapılması hâlinde, tüm bilgi ve belgeler, başvuru süresinin bitiminden itibaren yirmidört saat içinde Yüksek Seçim Kuruluna iletilir.
(5) Aday gösterme süresinin sona erdiği tarihten itibaren hiçbir şekilde yeni aday gösterilemez.
Adaylarla ilgili bilgi ve belgelerde eksiklik
MADDE 8 – (1) Adaylarla ilgili bilgi ve belgelerde eksiklik tespit edilmesi hâlinde, Yüksek Seçim Kurulunca, eksikliklerin giderilmesi için beş günlük süre verilir.
(2) Eksikliklerin, verilen süre içinde aday tarafından giderilmemesi hâlinde, aday kendiliğinden adaylıktan çekilmiş sayılır.
Adaylığın incelenmesi ve geçici aday listesi
MADDE 9 – (1) Yüksek Seçim Kurulu, adaylar hakkında yaptığı inceleme sonucunda seçilme yeterliğini ve aday gösterilme şartlarını taşıyanları gösteren geçici aday listesini belirler. Geçici aday listesi ve itiraz süresi Resmî Gazetede yayımlanır.
İtiraz ve kesin aday listesi
MADDE 10 – (1) Resmî Gazetede yapılan ilândan itibaren iki gün içinde, geçici aday listesine veya bu listeye alınmamaya ilişkin karara karşı Yüksek Seçim Kuruluna itiraz edilebilir.
(2) Yüksek Seçim Kurulu itirazları üç gün içinde kesin karara bağlar ve kesin aday listesini Resmî Gazetede yayımlar.
Adayların görevden ayrılması ve göreve dönmesi
MADDE 11 – (1) Cumhurbaşkanı adayı gösterilen hâkimler ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu üyeleri, kamu kurumu ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri, belediye başkanları ve subaylar ile astsubaylar, siyasi partilerin il ve ilçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile belediye meclisi üyeleri, il genel meclisi üyeleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alanlar, aday listesinin kesinleştiği tarih itibarıyla görevlerinden ayrılmış sayılır. Bu durum Yüksek Seçim Kurulunca aday gösterilenin bağlı bulunduğu bakanlığa veya kuruma derhal bildirilir.
(2) Yüksek mahkeme üyeleri, hâkimler, savcılar ve bu meslekten sayılanlar ile subay ve astsubaylar hariç olmak üzere, Cumhurbaşkanı adayı gösterilen Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri, adaylığı veya seçimi kaybetmeleri hâlinde, Yüksek Seçim Kurulunca Cumhurbaşkanının seçildiğinin ilân edilmesini takip eden bir ay içinde müracaat etmeleri kaydıyla eski görevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve dönebilirler.
Adaylıkta eksilme
MADDE 12 – (1) Birinci oylamada, kesin aday listesinin Resmî Gazetede yayımından itibaren, oy verme günü saat 17.00’ye kadar listede meydana gelecek eksilmeler, değişikliği gerektirmez.
Propaganda
MADDE 13 – (1) Propaganda dönemi, aday listesinin kesinleştiği gün başlar ve oylamaların yapılacağı günden önceki gün saat 18.00’de sona erer.
(2) Propaganda döneminde, Türkiye Radyo ve Televizyonlarında yapılacak propaganda yayınlarının tam bir tarafsızlık ve eşitlik içinde yapılması, Yüksek Seçim Kurulu ile Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu tarafından sağlanır.
(3) Adayların, özel radyo ve televizyonlardaki propaganda konuşmalarında, süre ile ilgili sınırlamalar dışında, 298 sayılı Kanunun ilgili hükümleri uygulanır.
(4) Propaganda döneminde Başbakan, bakanlar ve milletvekilleriyle ilgili yasaklara ilişkin hükümler dâhil olmak üzere propagandaya dair diğer hususlarda 298 sayılı Kanun hükümleri kıyasen uygulanır.
Adaylara yardım
MADDE 14 – (1) Adaylar, yabancı devletlerden, uluslararası kuruluşlardan, tüzel kişilerden ve Türk uyrukluğunda olmayan gerçek kişilerden bağış ve yardım alamazlar.
(2) Adaylar, Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenecek adaylık başvurusu süresi içinde mal bildiriminde bulunmak zorundadır. Seçilen adayın mal bildirimi, seçim sonuçlarının kesinleşmesini müteakip Resmî Gazetede yayımlanır.
(3) Her bir kişinin adaylara yapabileceği nakdî yardım miktarı, her bir tur için en yüksek Devlet memuruna mali haklar kapsamında fiilen yapılmakta olan her türlü ödemelerin bir aylık brüt tutarını geçemez. Alınan bağış ve yardımlar veraset ve intikal vergisinden müstesnadır. Adaylar ödünç niteliğinde para kabul edemez.
(4) Seçimlerde şeffaflığın sağlanması amacıyla, Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek tutarın üzerindeki nakdî yardımlar adayların “Seçim Hesabı” olarak kendileri adına açtıracakları bir banka hesabına yatırılır. Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek tutarın altında kalan nakdî yardımlar ise makbuz karşılığında alınır ve seçim hesabına yatırılır. Alınan bağış ve yardımlar sadece seçim harcamalarında kullanılır ve başka bir amaç için tahsis edilemez.
(5) Adaylığın kesinleşmesinden seçim sonuçlarının kesinleşmesine kadar geçen dönemde bağış ve yardımlar ile yapılan harcamalar Yüksek Seçim Kurulu tarafından tasdik edilen listelere kaydedilir.
(6) Seçim hesapları ile bağış, yardım ve harcamalara ilişkin bilgi ve belgeler, seçim sonuçlarının kesinleşmesini izleyen on gün içinde Yüksek Seçim Kuruluna sunulur. Yüksek Seçim Kurulu bir ay içinde, seçim hesaplarını inceler ve varsa usulsüzlükleri ve öngörülen limitlerin aşılıp aşılmadığını tespit eder. Bu aşamada tespit edilen eksikliklerin giderilmesi amacıyla Yüksek Seçim Kurulu tarafından adaylara uygun bir süre verilir. Alınan bağış ve yardımlardan belirtilen limiti aşan miktar ile harcanmayan kısım Hazineye intikal ettirilir. Kurul bu görevi yerine getirirken Sayıştaydan ve gerekli görülen diğer ilgili kamu kurumlarından yardım alabilir.
(7) Yüksek Seçim Kurulunca yapılan inceleme sonuçları kesin olup, incelemenin tamamlanmasını müteakip bir ay içinde ilân edilir.
(8) Aday, Yüksek Seçim Kuruluna önceden bildirmek şartıyla, seçim hesapları ile gelir ve harcamalara ilişkin bilgi ve belgelerin kayda geçirilmesi ve ibrazına ilişkin hususlarda 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre yetki almış meslek mensuplarından veya avukatlardan birini ya da birkaçını yetkili kılabilir. Bu durumda, yetkilendirilen meslek mensubu, yukarıda belirtilen hususların yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesinde ilgili mevzuat hükümlerine göre sorumlu tutulur.
(9) Aday tarafından verilecek mal bildiriminin usul ve esasları, adaylar tarafından kullanılacak listelerin şekil, içerik ve tasdiki, makbuzların şekil ve içeriği, bastırılması, bağış ve yardımların alınması, kayda geçirilmesi, harcanması, harcanmayan ya da bağış sınırını aşan kısmın Hazineye intikali ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Seçim Günü İşleri
Kullanılacak oy pusulasının şekli
MADDE 15 – (1) Oylamalarda kullanılacak filigranlı birleşik oy pusulasında “Cumhurbaşkanı Adayları” ibaresi ile Yüksek Seçim Kurulu tarafından çekilen kuraya göre sırası belirlenen adayların adı ve soyadı yer alır.
(2) Oylamanın referandum şeklinde yapılması hâlinde beyaz üzerine “Evet”, kahverengi üzerine “Hayır” ibareleri yazılı, iki ayrı renkten oluşan birleşik oy pusulası kullanılır.
(3) Kullanılacak birleşik oy pusulalarıyla ilgili diğer hususlar Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenir. Yüksek Seçim Kurulu, birleşik oy pusulalarını kendisi bastırabileceği gibi gerektiğinde uygun göreceği il seçim kurulları vasıtasıyla bastırmaya da yetkilidir. Gerekli ödenek Maliye Bakanlığınca karşılanır.
Oy kullanma şekli
MADDE 16 – (1) Seçmen, sandık kurulunca kendisine verilen birleşik oy pusulası ve “Evet” veya “Tercih” yazılı mührü alarak oyunu kullanmak üzere kapalı oy verme yerine girer.
(2) Seçmen, mührü, birleşik oy pusulasında tercih ettiği adaya ait özel daire içine basmak, birleşik oy pusulasını zarfa koymak ve zarfı sandığa atmak suretiyle oyunu kullanır.
(3) Oyunu kullanan seçmen, mührü sandık kurulu başkanına geri verir.
Oylamanın referandum şeklinde yapılması hâlinde oy kullanma
MADDE 17 – (1) Seçmen, sandık kurulunca kendisine verilen, beyaz üzerine “Evet” kahverengi üzerine “Hayır” ibareleri bulunan iki ayrı renkten oluşan birleşik oy pusulası ve “Evet” veya “Tercih” yazılı mührü alarak oyunu kullanmak üzere kapalı oy verme yerine girer.
(2) Seçmen, mührü, birleşik oy pusulasında tercih ettiği kısmın üzerine basmak, birleşik oy pusulasını zarfa koymak ve zarfı sandığa atmak suretiyle oyunu kullanır.
(3) Oyunu kullanan seçmen, mührü sandık kurulu başkanına geri verir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Seçimden Sonra Yapılacak İşler ve Son Hükümler
Seçim tutanakları ve sonuçların birleştirilmesi
MADDE 18 – (1) Sandık, ilçe ve il seçim kurullarınca düzenlenmesi gereken tutanakların içeriği ile seçim sonuçlarının birleştirilmesine ilişkin usul ve esaslar Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenir.
(2) Yüksek Seçim Kurulu, il seçim kurullarından gelen sonuçları birleştirerek ilân eder.
Seçimin veya birleştirme tutanağının iptali
MADDE 19 – (1) Bir veya birkaç seçim çevresinde, yapılan seçimin veya düzenlenen birleştirme tutanağının, seçim işlemleri sebebiyle iptaline karar verilmesi hâlinde, iptal edilen kısmın ülke genelindeki seçim sonuçlarına etkisi olup olmadığı göz önüne alınarak Yüksek Seçim Kurulu tarafından söz konusu seçim çevrelerinde seçimlerin yenilenip yenilenmeyeceğine karar verilir.
Cumhurbaşkanı seçiminin sonuçlandırılması
MADDE 20 – (1) Cumhurbaşkanı seçiminin kesin sonuçları, Yüksek Seçim Kurulu tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Makamına bildirilir, kamuoyuna ilân edilir ve Resmî Gazetede yayımlanır.
(2) Seçilen Cumhurbaşkanı adına, Yüksek Seçim Kurulu tarafından Cumhurbaşkanı seçildiğine dair bir tutanak düzenlenir.
Cumhurbaşkanına tutanağın verilmesi ve andiçme töreni
MADDE 21 – (1) Seçilen Cumhurbaşkanı adına düzenlenen tutanak, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı tarafından verilir ve aynı oturumda andiçme töreni yapılır. Bu oturum, eski Cumhurbaşkanının görev süresinin dolduğu gün, makamın başka bir sebeple boşalması hâlinde ise seçim sonuçlarının kesinleşmesinden itibaren üç gün içinde gerçekleştirilir.
Değiştirilen mevzuat
MADDE 22 – (1) 298 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “milletvekili” ibaresinden önce gelmek üzere “Cumhurbaşkanı,” ibaresi eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Onbirinci Cumhurbaşkanının görev süresi yedi yıldır.
(2) 31/5/2007 tarihli ve 5678 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce seçilen Cumhurbaşkanları, iki defa seçilememeleri kuralı dâhil, Anayasanın değişiklik öncesi hükümlerine tabidir.
Yürürlük
MADDE 23 – (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 24 – (1) Bu Kanun hükümlerini Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı ile Bakanlar Kurulu yürütür.