Cumhurbaşkanları renklenecek!

Meclis içtüzük değişikliği netleşti. Artık yemin töreninde cumhurbaşkanlarına siyah elbise zorunluluğu kaldırılıyor, vekillere etik kurul getiriliyor.

TBMM Başkanı Bülent Arınç’ın Meclis’teki parti grup başkanlarına sunduğu 173 maddelik içtüzük değişiklik taslağı netleşti. Yemin töreninde cumhurbaşkanlarına siyah elbise zorunluluğu kaldırılıyor, milletvekilleri için etik kurul getiriliyor. TBMM Başkanı Bülent Arınç’ın hazırlattığı İçtüzük Değişiklik Taslağı’nda getirilen kimi önemli düzenlemeler özetle şöyle: "-Genel Seçim sonuçlarının kesinleşmesinden sonra ilk genel kurul toplantısı için 5 gün beklenmeyecek. Sonuçların kesinleşmesinin ertesi günü milletvekilleri ilk toplantısını yapacak. -Olağanüstü toplantı için önerge verilmesi durumunda, toplantının 7 gün içinde mi yapılacağı yoksa istemin 7 gün içinde mi yerine getirileceği belirsizliğine son verilerek, TBMM Başkanı 7 gün içinde toplanmak üzere çağrıda bulunacak. -Parti grupları oranlarında değişiklik yaşandığında, komisyon ve Başkanlık Divanı’nın üye dağılımlarının nasıl yapılacağına açıklık getirildi. Böyle bir durumda Meclis Başkanlığı, üyesi azalan parti grubundan azalan sayıda üyenin çekilmesini isteyecek. Grup 7 gün içinde işlem yapmazsa Başkan kurayla belirleyeceği ismi Danışma Kurulu’nda, kurulun toplanamaması durumunda ise katılanların huzurunda belirleyecek. İsmi belirlenen üyenin komisyon veya divandaki üyeliği genel kurula bildirildiğinde kendiliğinden sona erecek. -Meclis Başkanları için 110 milletvekilinin imzasıyla güvensizlik önergesi verilebilecek. Güvensizlik önergesi, gensoruların görüşüldüğü yöntemle karara bağlanacak. -Cumhurbaşkanına vekalet ettiği dönemde Meclis Başkanı genel kurulu yönetemeyecek. Benzeri şekilde başkana vekalet eden başkanvekili de görüşmelerde oy kulanamayacak. -Gizli görüşmelerin devlet sırrı olarak saklanabilmesi için başkanlık gerekli tedbirleri alacak. Ayrıca bu toplantıların genel kurulda kabul edilmesi şartıyla hükümetin önereceği kamu görevlileri de katılabilecek. -Kapalı oturum tutunaklarının 10 yıl sonra ’yayınlanabileceği’ hükmü değiştirilerek, ’yayınlanır’ denilerek netleştirildi. -Tüm parti gruplarının katılması durumunda imzalanacak ortak bildiri TBMM Bildirisi olarak Meclis Başkanlığınca yayınlanabilecek. -Genel Kurul’un her ayın ilk 20 günü çalışması son 10 gün ise vekillerin bölgelerine gidebilmesi mümkün olacak. Ayrıca, Salı, Çarşamba, Perşembe olan çalışma günlerine Pazartesi de eklenecek. Bu arada 15-19.00 olan çalışma saatleri bir saat öne çekilerek çalışmanın 14.00’de başlaması mümkün olacak. -Genel Kurul görüşmeleri sırasında soru ve cevap süresi 20 dakika ile sınırlı olacak. -Oturumu yöneten başkanın izni olmaksızın milletvekilleri genel kurula hiç bir materyali sokamayacak, milletvekillerine dağıtamayacak. -Komisyonlar raporunu sunduğu tasarı veya teklif genel kurulda görüşülürken istediği zaman geri çekemeyecek. Bunun için öncelikle genel kurul kararı gerekecek. -Genel seçim nedeniyle TBMM’den geçirilemeyen tasarı ve tekliflerin kadük sayılmasına ilişkin düzenlemeye cumhurbaşkanının o dönemde veto ettiği yasalar da eklendi. -Tasarı veya teklifler görüşülürken milletvekilleri, Anayasaya aykırılık önergeleri de dahil olmak üzere, her madde için 7 değil 5 önerge verebilecek. -Temel yasa olarak kabul edilen tasarılar için milletvekilleri Anayasaya aykırılık önergeleri de dahil 2 yerine artık 5 önerge verebilecek. -Seçimlerin yenilenmesi kararı ancak savaş nedeniyle geri alınabilecek. Böylece listelere giremeyen milletvekillerinin seçimlerin yenilenmesi kararının geri alınması için toplu girişimde bulunmasının önü kesilecek. -Pratikte çok fazla önem taşımayan genel görüşmenin ’öngörüşmesi’ işleyişi kaldırılırken genel görüşmede ilk söz hakkının bu önergeyi veren parti grubu veya gruplarına ya da önergedeki birinci imza sahibi milletvekiline ya da onun göstereceği bir diğer milletvekiline ait olduğu düzenlemesi getiriliyor. -Araştırma komisyonu raporlarındaki saptama ve önerilerin ilgili kurumların tozlu raflarında beklemesi yerine hayata geçirilebilmesi için değişiklik yapılacak. Genel kurulda görüşülen meclis araştırması komisyonu raporu başkanlık tarafından gereği için ilgili kurum ve kuruluşa gönderilecek. Bu kurum ve kuruluşlar 6 aylık sürelerle sözkonusu rapor hakkında yapılanları başkanlığa bildirecek. -Meclis araştırması sırasında çalışmaları tıkayan ’devlet sırrı’ veya ’ticari sır’ engelini aşmak içinde bu tür bilgi ve belgelere ulaşılması halinde ayrı bir rapor düzenlenmesi gündeme gelecek. Ancak bu raporlar dağıtılmayacak, komisyon raporunun görüşülmesine başlanmadan önce gerçekleştirilecek gizi oturumda genel kurula sunulacak. -Hakkında soruşturma açılması istenen başbakan veya bakan bir saatlik son söz hakkına sahip olacak, bu hakkın yazılı olarak kullanılması durumunda başkanlık bu metni okutacak. Aynı önergede birden fazla bakanla ilgili soruşturma talebi varsa her bakan hakkındaki soruşturma istemi ayrı ayrı oylanacak. -Aynen hakimlerin CMK’deki gibi davaya bakamayacağı hallerde olan milletvekilleri soruşturma komisyonuna seçilemeyecek. Komisyon önergede yer almayan yeni fiilleri saptayarak bunu da soruşturma istemesi durumunda bunun için genel kurulda ayrı oylama yapılacak. -Yeni seçilen Cumhurbaşkanı and içme törenine gelirken artık siyah elbise giymek zorunda olmayacak. -Yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin dosyalar genel kurulun bilgisine sunulmak kaydıyla karma komisyona geri verilebilecek. Ayrıca karma komisyon dokunulmazlığın kaldırılması istemlerini havale tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde karara bağlayacak. Bu raporlar gündeme alınma tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde genel kurulda görüşülecek. -Söz ve eylemleriyle partisinin temelli kapatılmasına yol açtığı Anayasa Mahkemesince saptanan milletvekilinin milletvekilliği, gerekçeli Anayasa Mahkemesi kararının Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihte sona erecek. -Gizli oylamalarda da elektronik cihaz kullanılabilecek. -Milletvekilleri için etik kurulu oluşturulacak. Etik kurul başkanlık divanının belirleyeceği davranış kurallarının ihlalini incelemek ve gerekirse soruşturmak üzere en az 5 divan üyesiyle oluşturulacak. Kurul kendiliğinden veya başvuru üzerine yapacağı inceleme ve/veya soruşturmayı 15 gün içinde tamamlayıp hazırlayacağı raporu divan başkanlığına sunacak divan raporun verilmesini izleyen ilk toplantısında raporda yer alan öneri ve tekliflerle ilgili kararını verecek."